Dağlık Karabağ Sorunu: Dar Alanda Büyük Oyun

Güney Kafkasya bölgesinde iki devlet arasında çözüme kavuşturulamamış en uzun süreli çatışma olma özelliğini koruyan Dağlık Karabağ sorunu, çözüme yönelik girişimlerde yer alan uluslararası örgütlerin varlığı ile uluslararası bir nitelik kazanmıştır.

1994 yılında imzalanan ateşkes anlaşması sonrasında ihtilaflı taraflar arasında Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) bünyesinde oluşturulan Minsk Grubu’nun girişimleriyle barış görüşmeleri yapılmaya başladıysa da Azerbaycan ve Ermenistan’ın mutabık olduğu bir anlaşma üzerinde karar kılınamamıştır. Ateşkes Anlaşması’nın dönem dönem artan oranda ihlal edilmesi, dondurulmuş olan sorunun her an yeniden sıcak bir savaşa dönüşmesi potansiyelini taşıdığını göstermektedir.

Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yönelik girişimlerde dikkate alınması gereken unsurlardan biri, sorunun ‘çok aktörlü’ yapısıdır. Daha açık bir ifade ile gerek Dağlık Karabağ konusunu derinlemesine incelemek, gerekse de sorunun çözümüne yönelik girişimleri, kapsamlı bir şekilde ele almak için sorunun ‘çok taraflı’ yapısını mercek altına almak gerekmektedir. Bu kapsamda raporda, ihtilaflı taraflar olan Azerbaycan ve Ermenistan’ın Dağlık Karabağ sorununun çözümüne yönelik politikaları ile gerek bölgesel gerekse de uluslararası alanda rol oynayan aktörler olarak Türkiye, Rusya, ABD ve İran’ın Dağlık Karabağ politikaları incelenmektedir. Rapor ayrıca Dağlık Karabağ sorununun çözümü amacıyla oluşturulmuş olan Minsk Grubu’nun yaklaşımı ile Azerbaycan’da yerlerinden edilmiş kişiler de etraflıca ele almıştır. Raporun son bölümünde ise tespit ve öneriler yer almaktadır.