2019'da potansiyel çatışma noktası olabilecek 10 bölge
Uluslararası Kriz Grubu, 2019 yılı için dünyanın dört bir yanında potansiyel çatışma bölgelerinin haritasını çıkardı.
15-17 Şubat tarihlerinde düzenlenecek 55. Münih Güvenlik Konferansı öncesi yayınlanan raporda, aralarında Türkiye’nin komşusu Suriye’nin de yer aldığı 10 bölgedeki çatışmaların analizi kaleme alındı.
ABD’nin yeni dünya düzenindeki rolü ile birlikte BM Güvenlik Konseyi karar mekanizmasının vetolarla etkisiz hale getirilmesi ve Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi’nin yine etkili bir şekilde çalışmamasına işaret edilen raporda, başta Rusya ve Çin olmak üzere İran, İsrail gibi bölgesel aktörlerin stratejik çıkarları için giriştikleri güç savaşı ayrıntılı bir şekilde masaya yatırıldı.
1. Yemen
Yemen’de dört yıldır süren iç savaşta insani krizin 2019 yılında daha kötüye gidebileceği uyarısı yapılan raporda, kalıcı ateşkesin sürdürülmesi ve BM’nin önerdiği güven artırıcı önlemlerin acilen hayata geçirilmesinin önemine değinildi.
2. Afganistan
Uluslararası Kriz Grubu Başkanı Robert Malley'in kaleme aldığı raporda, Afganistan’da da çatışmaların sürdüğü ve sadece geçen yıl 40 bin kişinin çatışmalarda hayatını kaybettiği hatırlatıldı.
ABD’nin bu ülkedeki askerlerinin yarısını çekme kararı aldığı hatırlatılan raporda, son dönemde bu ülkede barışın sağlanması için Taliban ile yürütülen görüşmelerin önemine dikkati çekildi.
3. ABD-Çin gerilimi
Raporda, ABD ve Çin arasındaki “ticaret savaşlarının” sonuç olarak can kaybına yol açmasa bile Washington ve Pekin arasındaki gerilimin artmasının başta Asya olmak üzere gelişmiş ve az gelişmiş ülkelerin istikrarını etkileyebileceği, Çin Denizi’ndeki gerginliği tetikleyebileceği uyarısında bulunuldu.
4. Suudi Arabistan, ABD, İsrail ve İran
Raporda, 2018 yılında olduğu gibi ABD, İsrail ve Suudi Arabistan’ın İran ile gerginliğinin 2019 yılında da artma potansiyeli gösterdiği uyarısı yapıldı.
ABD’nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesine atıfta bulunulan raporda, 2019 yılında da Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen üzerinden güç savaşlarının muhtemelen devam edeceği bildirildi.
5. Suriye
Suriye’de Esed rejiminin müttefiki Rusya ve İran’ın desteğiyle savaşı kazanmış göründüğüne işaret edilen raporda, IŞİD ile sürdürülen savaşın da sonuna geldiği saptamasında bulunuldu. Raporda, bununla birlikte, Suriye’de ABD, Rusya, Türkiye, İran ve İsrail arasındaki güç savaşları yüzünden bu ülkedeki istikrarsızlığın süreceği kaydedildi.
6. Nijerya
Nijerya’da 2019 yılının Şubat ayında başkanlık seçimleri, mart ayında ise genel seçim düzenleneceği hatırlatılan raporda, çatışmalara dönüşen siyasi gerginliklerle birlikte Boko Haram’ın 2019 yılında da etkin olacağı öngörüsünde bulunuldu.
7. Güney Sudan
Güney Sudan’da 5 yıl önce başlayan iç savaşın şu ana kadar 400 bin can aldığı kaydedilen raporda, bu ülkede istikrarsızlığın sona ermesinin yakın bir süre içinde beklenmediği kaydedildi.
8. Kamerun
Kamerun’un İngilizce konuşulan bölgesinde gerginliğin ve komşu ülkelerdeki krizlerin, bu ülkedeki iç savaşı körüklemeyi sürdürdüğü belirtilen raporda, 2019 yılında da bu ülke için karamsar bir tablo çizildi.
9. Ukrayna
Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan krize ve 2014 yılında Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesine dikkati çekilen raporda Moskova ve Kiev arasındaki gerginliklerin 2019 yılında da süreceği tahmini yapıldı.
10. Venezuela
Raporda, son olarak petrol zengini Venezuela’daki siyasi istikrarsızlığın, 2019 yılında ciddi bir bölgesel kriz yaratabileceği uyarısı yapıldı.