2020'nin ilk yarısında dünyada neler yaşandı?
Dünya 2020 yılıyla birlikte çalkantılı bir sürece girdi. Savaş tehditleriyle başlayan yıl, yüzyılda bir gelen küresel salgının neden olduğu yıkımla devam etti.
Dünya geneline yayılmaya devam eden Covid-19 salgını hiç şüphesiz 2020'nin ilk 6 ayına damgasını vuran gelişme oldu. 2020'nin ilk yarısında en çok gündeme yansıyan olaylarını derledik.
ABD İranlı General Kasım Süleymani'yi öldürdü
Dünya, 2020 yılının ilk günlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) ait kuvvetlerin Irak'taki İranlı General Kasım Süleymani'ye düzenlediği suikast ile sarsıldı. İran Devrim Muhafızları Ordusu'na bağlı Kudüs Gücü Komutanı Süleymani, Irak'ın başkenti Bağdat'taki havalimanına insansız hava aracıyla düzenlenen saldırıda yaşamını yitirdi. Bu olay sonrası İran'da 3 gün ulusal yas ilan edilirken, Süleymani'nin cenazesinde çıkan izdiham ve olaylarda 50'yi aşkın kişi yaşamını yitirdi.
İran Ukrayna Hava Yolları'na ait yolcu uçağını yanlışlıkla vurdu: 176 ölü
İran bir füze ile Ukrayna Havayolları'na ait bir yolcu uçağını yanlışlıkla vurdu. Yaşanan kriz uluslararası bir boyuta taşındı. 176 yolcu taşıyan PS-752 sefer sayılı Boeing 737 uçağa iki füze isabet ettiği belirtilirken, kazada kurtulan olmadı. İranlı yetkililer ilk açıklamalarında uçağın mekanik bir arıza sonucu düştüğünü açıklamıştı.
Endonezya'yı sel vurdu: 53 kişi hayatını kaybetti
Endonezya'da şiddetli Mason yağmurlarının yol açtığı sel ve toprak kaymalarında en az 53 kişi hayatını kaybetti. Yılbaşı gecesinde başlayan ve yaklaşık 4-5 gün süren yağmurlar sebebiyle yaklaşık 200 bin kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı. Ulusal Afet Ajansı Yönetimi (BNPB) 30 milyon insanın sel sularından etkilendiğini duyurdu. Bu doğal afet, son 13 yılın en büyük sel felaketi olarak kayıtlara geçti.
Van'da çığ felaketi
Türkiye'de Van'ın Bahçeşehir ilçesinde şubat ayındaki düşen çığ sebebiyle ilk belirlemelere göre iki kişi kayıp haberi geldi Ancak kayıp iki kişiyi kurtarmak için giden kurtarma ekipleri de çığ altında kalınca Türkiye acı bir bilançoyla karşılaştı. Çığ felaketinde toplamda 41 kişi hayatını kaybetti.
Avustralya'daki orman yangınları: 1,25 milyar hayvan telef oldu
2020 Ocak ayının tartışmasız en çok konuşulan olayı Avustralya'da aylardır devam eden ve bir türlü kontrol altına alınamayan orman yangınları oldu. Çıkan alevler sonucu 25 kişi hayatını kaybetti ve 8 milyon hektarlık orman ve yeşil alan yok oldu.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) Avustralya’nın yaptığı son açıklamada yaklaşık 1,25 milyar hayvanın hayatını kaybettiğini tahmin ettiklerini belirtti. Yaklaşık 2000 bin ev küle dökerken, Avustralya Sigorta Kurumu toplam zararın 700 milyon Avustralya dolarını aştığını açıkladı.
İdlib'de Türk askerine saldırı: 33 asker hayatını kaybetti
Suriye'nin İdlib kentinde Rusya destekli Esed rejiminin düzenlediği hava saldırısında en az 33 Türk askeri hayatını kaybetti.
NATO, İdlib'deki saldırı sonrası Türkiye'nin talebiyle olağanüstü toplandı.
Göçmen krizi
Türkiye, İdlib'de Türk askerine yapılan saldırının ardından şubat ayında göçmenlere Avrupa kapılarını açtı. Yunanistan göçmenlerin ülkeye girişini engellemek için tedbirlere başvururken iki ülke arasında ilişkiler gerildi. Binlerce göçmen Türkiye'nin kapılarını açması sonrası sınırlara akın etti.
Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını
2019'un aralık ayında ortaya çıkan ve ilk olarak Çin'in 11 milyon nüfuslu Vuhan (Wuhan) kentinde hızla yayılan yeni tip koronavirüs salgını kısa sürede Çin'in ve dünya kamuoyunun bir numaralı gündem maddesi oldu. 2020'nin ilk ayında Çin genelinde binlerce insana bulaşan koronavirüs daha sonra diğer ülkelere sıçrayarak dünyanın gidişatını değiştirdi.
Koronavirüsün yol açtığı Covid-19 salgını mart ayında Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından "pandemi" yani küresel salgın ilan edildi.
Yılın ilk yarısında salgının merkezi önce Çin'den Avrupa'ya, daha sonra Avrupa'dan ABD'ye, şimdiyse Güney Amerika'ya kaydı.
Haziran ayı sonları itibarıyla dünyada Covid-19 bulaşan kişi sayısı toplam 10 milyona, hayatını kaybedenlerin sayısıysa 500 bine ulaştı. 5 milyon 380'den fazla Covid-19 hastası iyileşti.
Türkiye dahil birçok ülke Covid-19 salgını nedeniyle mart ve nisan aylarında sıkı güvenlik tedbirleri aldı. Dünyada ülkeler arası sınırlar bir süreliğine kapatılırken Covid-19 kısıtlamaları kapsamında ekonomik faaliyetler yavaşlatıldı, hatta durma noktasına geldi.
Milyonlarca insan sokağa çıkma kısıtlamaları ve karantina uygulamaları nedeniyle evlerine kapandı.
Uluslararası kuruluşlar dünya ekonomisinin Covid-19 salgını sürecinde uğradığı zarar nedeniyle 2020'de yüzde 6 oranında küçülme yaşayacağı tahmini yaptı.
Mayıs ayına doğru ülkeler ekonomik ve sosyal kısıtlamaları hafifletmeye ve yurt içi-yurt dışı dolaşımı yeniden açmaya başladı. "Normalleşme" süreci olarak adlandırılan bu dönemde Covid-19 salgını bağlantılı yasaklar kademeli olarak kaldırıldı.
Dünyanın bazı bölgeleri salgını kontrol altına alıp normalleşirken aynı dönem salgında zirve noktasını görmemiş ülkelerde vaka sayıları hızla artmaya devam etti. Haziran ayında DSÖ, salgının yeni merkezinin Amerika kıtası olduğunu açıkladı.
Yılın ilk yarısında henüz Covid-19'a karşı etkisi kesinleşmiş bir aşı ve ilaç yok. Bununla birlikte aşı ve tedavi geliştirmeye yönelik çalışmalar devam ediyor.
Elazığ 6.8 ile sarsıldı: Ölü sayısı 40
Türkiye'nin doğusunda Elazığ merkezli yaşanan 6.8 büyüklüğündeki deprem ve yaşanan can kayıpları ülke ve dünya gündeminde oldukça konuşulan olaylar arasında yer aldı. Depremde şimdiye kadar can kaybı 40 olarak açıklandı. Arama kurtarma çalışmaları hızla devam ederken, Elazığ ve çevre illerde binlerce bina kullanılamaz hale geldi. Ülkede depremzedelere yardım etmek için birçok sivil toplum örgütü adeta seferberlik ilan etti.
Pakistan uçak kazası
Pakistan Uluslararası Havayolları'na (PIA) ait, Lahor-Karaçi seferini yapan Airbus A320 tipi yolcu uçağı, 22 Mayıs günü Karaçi kentinde bir yerleşim alanına düştü ve uçakta bulunan 97 kişi hayatını kaybetti.
Kazada pilot hatası olduğu belirtildi. PIA Sözcüsü Abdullah Hafız pilot hatası iddiasının ağırlık kazandığı kazanın ardından başlatılan soruşturma kapsamında, pilotlarla ilgili de bir çalışma yürütüldüğünü açıkladı.
Bu soruşturma kapsamında şüpheli yollardan lisans edindiği iddia edilen yüzlerce pilota uçuş yasağı getirildi.
ABD'de George Floyd protestoları
ABD'nin Minneapolis kentinde siyahi George Floyd, 25 Mayıs'ta beyaz bir polisin uzun süre diziyle boğazına basması sonucu nefessiz kalarak hayatını kaybetti.
Floyd'un polis şiddetiyle öldürüldüğü anlar yurttaşların kameralarına yansıdı ve görüntüler daha sonra dünya gündeminde ilk sıralara yerleşti.
Polisin sert müdahalesine maruz kalan siyahi adam çevredekilerin gözleri önünde hayatını kaybetti
Floyd'un ölümü ABD'de ülke geneline yayılan ve günler süren ırkçılık ve polis şiddeti karşıtı protestoların fitilini ateşledi.
ABD'de başlayan protestolar kısa zaman içinde dalga dalga dünyaya yayıldı.
ABD Temsilciler Meclisi haziran ayının son haftasında Floyd'un öldürülmesiyle gündeme gelen ve emniyet güçleri tarafından aşırı güç kullanılmasını yasaklayan tasarıyı onayladı.