ABD ile Türkiye arasında 'soykırım' gerilimi

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarını 'Ermeni Soykırımı' olarak tanımladı.

Biden, 24 Nisan'da yaptığı yazılı açıklamada, "Amerikan halkı, 106 yıl önce bugün başlayan soykırımda hayatını kaybeden tüm Ermenileri onurlandırıyor" ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı, "Tarihi onaylıyoruz. Bunu suçlamak için değil, asla tekrarlanmamasını sağlamak için yapıyoruz." açıklamasında bulundu.

Biden’den önceki ABD başkanları, bir NATO müttefiki ve Ortadoğu'nun önemli bir gücü olan Türkiye ile ilişkilerin bozulmaması amacıyla 24 Nisan’da, 1915 olayları için “Ermeni soykırımı” yerine, “felaket” veya “tarihin karanlık dönemi” gibi ifadeler kullanmayı tercih ediyordu.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Tek dayanağı popülizm

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Başkanı'nın 1915 olaylarını 'soykırımı' olarak tanımlamasına Twitter üzerinden, "Sözcükler tarihi değiştiremez, yeniden yazamaz. Tarihimiz hakkında kimseden ders alacak değiliz. Siyasi fırsatçılık barış ve adalete karşı en büyük ihanettir. Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz." sözleriyle tepki gösterdi.

Dişişleri Bakanlığı ise '24 Nisan hakkında' başlığı ile bir basın bildirisi yayımladı.

Bildiride, "ABD Başkanı'nın radikal Ermeni çevreleri ile Türkiye karşıtı grupların baskısı altında 24 Nisan tarihinde yaptığı 1915 olaylarına dair açıklamayı kabul etmiyor ve en şiddetli şekilde telin ediyoruz.

Söz konusu açıklamanın konuya dair bilimsel ve hukuki bir temele, bulguya dayanmadığı ortadadır. 1915 olaylarına ilişkin olarak, uluslararası hukukta tanımlanmış olan soykırım ifadesinin kullanılabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir." ifadeleri kullanıldı.

Bakanlık bildirisinde, ABD Başkanı'nın açıklamasının halkları kutuplaştırmak ve bölgede barış ve istikrarın sağlanmasını zorlaştırmaktan başka bir sonuç vermeyeceği vurgulandı.

Bildiride, "ABD'nin tarihi gerçekleri çarpıtan bu açıklaması, Türk halkının vicdanında da asla kabul görmeyecek, karşılıklı güven ve dostluğumuzu sarsan sarılması zor derin bir yara açacaktır. ABD Başkanı'nı bazı siyasi çevreleri tatmin etmek dışında başka hiçbir amaca hizmet etmeyen bu vahim hatasını düzeltmeye; tarihten düşmanlık çıkarmaya çalışan bu çevrelerin gündemine hizmet etmek yerine, başta Türk ve Ermeni halkları arasında olmak üzere, bölgede barış içinde birarada yaşama pratiğinin tesis edilmesine yönelik çabaları desteklemeye davet ediyoruz." denildi.

Paşinyan: Ermeni Soykırımı kurbanlarının anısını onurlandırdı

Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ABD Başkanı'nın soykırım ifadesi üzerine "Tüm Ermeniler için çok önemli bir gün. Başkan Biden Ermeni Soykırımı kurbanlarının anısını onurlandırdı." mesajı yayımladı.

Paşinyan, soykırım kararının ABD Kongresi'nin tarafından 2019'da kabul ettiğini hatırlatarak, Biden'in açıklaması ile ABD'nin insan haklarını ve evrensel değerleri korumaya olan sarsılmaz bağlılığını bir kez daha gösterdiğini ifade etti.

Ömer Çelik: Şiddetle kınıyoruz

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik, Biden'in soykırım açıklamasına twitter üzerinden tepki gösterdi.

Çelik, Biden hakkında, "1915 yılında Osmanlı Devleti'nde yaşanan olaylar hakkında tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksun ve asılsız iddiaları esas alan açıklamasını hiçbir suretle kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz." şeklinde yorum yaptı.

Biden’ın açıklamasını Ermeni fanatik çıkar gruplarını memnun etmek için yaptığını ve bölge barışını ile normalleşmeyi dikkate almadığını savunan AK Parti Genel Başkan Yardımcısı, "Türk-Amerikan iş birliğinin en ileri düzeyde olması gereken bir dönemde Biden'ın açıklaması, ikili ilişkilerimizi sarsmış, NATO dayanışmasına zarar vermiş ve bölgede olası bir normalleşme ihtimalini de zayıflatmıştır. Normalleşme, Biden açıklaması ile sabote edilmiştir." ifadelerini kullandı.

CHP Grup Başkanvekili: En sert cevabı alacaktır!

CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç da Twitter'den yayınladığı mesajda, "ABD Başkanı Biden’ın 1915’te yaşanan acı olayları “soykırım” olarak nitelemesini kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz.

Ülkemize karşı yapılmış olan iftiraları savunanlar, hiç kuşkusuz geçmişte olduğu gibi Türkiye Cumhuriyetinden gereken en sert cevabı alacaktır!" sözlerini kullandı.

Bahçeli: Tarihimiz bu konuda tertemizdir

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ise, "Türk milletinin şerefli geçmişinde ne soykırım mahcubiyeti ne katliam zilleti vardır. Tarihimiz bu konuda da tertemizdir. Bahçeli: "Biden’ın skandal ve sakat açıklamasıyla Türkiye-ABD ilişkileri bundan sonra bambaşka bir mecraya savrulma riski taşımaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

Akşener: Gereken yanıt verilememiştir

İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, yaptığı yazılı açıklamada, ABD Başkanı Biden'ın 1915 olaylarını "soykırım" olarak nitelemesine tepki gösterdi.

Akşener, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Siyasi ve ahlaki sorumluluk gözetilmeden dile getirilen sözde 'soykırım' ifadesinin, Biden tarafından kullanılmasının ülkelerimiz arasındaki ilişkilere ağır bir zarar vereceği şüphesizdir.

Bunun yanında, yapılan telefon görüşmesinde bu niyet işitildiğinde, ahizenin Biden'ın yüzüne kapatılamamış olması, NATO Zirvesi vesilesiyle görüşme beklentisinin halen de sürdürülmesi, iktidarın bu densiz ve dengesiz ilişkideki acizliğinin ifşasından başka bir şey değildir.

Bu itibarla, sözde 'soykırım' lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum."

İbrahim Kalın: Kendi tarihine ve bugününe baksın

Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ise "Tek gündemi ülkemize düşmanlık olan çevrelerin iftiralarını tekrar eden ABD Başkanının açıklamasını şiddetle kınıyor ve reddediyoruz." sözleriyle tepki göstedi.

Kalın, yayınladığı mesajda, "ABD Başkanına kendi tarihine ve bugününe bakmasını tavsiye ediyoruz." ifadelerine yer verdi.

ABD basını, Joe Biden'ın 23 Nisan'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde 1915 olaylarını 'soykırım' olarak tanıyacağını söylediğini aktarmıştı.

Kaynak: Euronews