ABD neden SDG'yi Suriye yönetimiyle masaya oturttu?

Altı farklı kaynak, ABD'nin Suriyeli Kürt müttefiklerini Şam'daki geçici hükümetle Pazartesi günü önemli bir anlaşmaya varmaları için teşvik ettiğini ve bu anlaşmanın Suriye'de konuşlu ABD güçlerinin geleceğinin belirsiz olduğu bir dönemde Suriye'nin kuzeyinde daha fazla çatışma çıkmasını engelleyebileceğini söyledi.

Anlaşma, 14 yıllık savaşın parçaladığı ülkeyi yeniden bir araya getirmeyi amaçlıyor ve Suriye'nin dörtte birini elinde tutan PKK'nın Suriye kolu olan YPG güçlerinin bölgesel Kürt yönetim organlarıyla birlikte Şam'la birleşmesinin önünü açıyor.

Ancak bunun nasıl gerçekleşeceğine dair temel ayrıntılar henüz netleşmiş değil.

Üç kaynağa göre YPG'nin liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG) lideri Mazlum Abdi, Pazartesi günü Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ile imzalanacak anlaşma için Şam'a bir ABD askeri uçağıyla gitti.

ABD'li yetkililerden oluşan diğer üç kaynak ise ABD'nin SDG'yi, Beşar Esed'in Aralık ayında devrilmesinin ardından başlayan ve Reuters'in Ocak ayında haberleştirdiği çok yönlü görüşmelerin odak noktası olan yeni Suriye'deki statüsünü çözecek bir anlaşmaya doğru ilerlemeye teşvik ettiğini söyledi.

Üst düzey bir bölgesel istihbarat kaynağı “ABD anlaşmada çok önemli bir rol oynadı” dedi.

Anlaşma her iki tarafın da baskı altında olduğu bir döneme denk geldi.

Aralarında Suriye hükümetine yakın bir ismin de bulunduğu dört kaynak, ülkenin kıyı bölgelerinde son yaşanan olayların anlaşmayı zora soktuğunu söyledi.

Öte yandan Türkiye anlaşmayı memnuniyetle karşıladı.

Suriye hükümetinden bir yetkili, Suriye yönetiminin SDG ile Türkiye arasında devam eden sorunları ele almak için çalışacağını söyledi.

Derin bağlar

Washington on yıl önce IŞİD'e karşı savaşmak üzere Suriye'ye asker gönderdiğinden bu yana Suriye'deki Kürt gruplarla derin bağlar geliştirdi ve Türkiye'nin itirazlarına rağmen YPG'nin başını çektiği gruplarla askeri ittifaklar kurdu.

ABD askerlerinin konuşlandırılması konusu Başkan Donald Trump'ın iktidara gelmesinden bu yana yeniden gündeme geldi.

Reuters'a konuşan ABD'li yetkililer, Suriye'ye ilişkin herhangi bir politika kararı öncesinde Pentagon'un olası bir geri çekilme için planlar geliştirmeye başladığını söyledi.

Yine de ABD'li bir savunma yetkilisi Salı günü Reuters'a yaptığı açıklamada çekilmenin yakın olduğuna dair bir işaret olmadığını söyledi.

ABD'li savunma yetkilisi, ABD Merkez Kuvvetler Komutanı General Michael Kurilla'nın SDG'yi anlaşmaya itmeye yardımcı olduğunu söyledi.

ABD'li savunma yetkilisi, ABD yönetiminin SDG'nin Türkiye ve yeni Suriye hükümetinin baskısıyla karşı karşıya kalması halinde uzun vadede topraklarında tutunamayacağını düşündüğünü belirtti.

“ABD Suriye'den kaos ve geri tepme olmadan çekilmenin yollarını arıyor. Bunu yapmanın en iyi yolu da Suriyeli gruplar arasında bir anlaşma sağlamak” diyor ABD merkezli düşünce kuruluşu Century International'dan Aron Lund. Ve ekliyor:

“Müzakere edilmiş bir devir teslim ABD için mantıklı. YPG liderliğindeki güçler ile Şam'daki yeni hükümet arasında çatışmayı önlemek ve sınır ötesinde bir Türkiye saldırısını engellemek için Washington'un en iyi seçeneği bu”

Şeytan ayrıntıda gizlidir

ABD ordusu, görüşmeleri teşvik etmede herhangi bir rolü olup olmadığı ya da Mazlum Abdi'nin Şam'a ulaşması için ulaşım sağlayıp sağlamadığı da dahil olmak üzere anlaşmanın tüm yönleri hakkında yorum yapmayı reddetti.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Salı günü yaptığı açıklamada Washington'un anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını söyledi.

Eski bir Türk diplomat ve Suriye uzmanı olan Erdem Ozan, anlaşmanın her iki tarafın da yararına olduğunu söyledi. Ozan, “Şara, kıyı bölgesindeki son huzursuzlukların ardından siyasi bir nefes alma alanı kazanıyor ve SDG, ABD'nin Suriye politikasının belirsizliğini koruduğu bir dönemde Türkiye ile doğrudan bir çatışmadan kaçınıyor” dedi.

Anlaşmada SDG'nin Suriye Silahlı Kuvvetleriyle nasıl birleştirileceği belirtilmiyor. SDG daha önce güçlerinin bir blok olarak katılması gerektiğini söylemişti. Şam ise bireysel olarak katılmalarını istiyor.

Suriye hükümet yetkilisi, komitelerin sınırların kontrolü de dahil olmak üzere ayrıntıları ele almak için çalışacağını söyledi.

Ozan, “Şu anda bir kazan-kazan gibi görünse de, asıl sınama uygulamada olacak” dedi.

SDG lideri Mazlum Abdi anlaşmayı “yeni bir Suriye inşa etmek için gerçek bir fırsat” olarak nitelendirdi.

Anlaşma, hapisteki PKK lideri Abdullah Öcalan'ın PKK'ya yaptığı silahsızlanma çağrısının ardından Kürtler için potansiyel olarak tarihi bir anda yapıldı. Öcalan'ın çağrısından büyük ölçüde etkilenmiş olsa da SDG bunun kendileri için geçerli olmadığını söyledi.

Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı olan Aaron Zelin, Washington'un IŞİD'le mücadelenin sorunsuz bir şekilde devam etmesini ve Şam'ın eninde sonunda IŞİD'le mücadele sorumluluğunu üstlenmesini istediğini söyledi.

Zelin, “Bu aynı zamanda ülkeyi birleştirmeye yardımcı olur ki bu da ABD'nin işine gelir çünkü ABD iç iktidar kavgaları değil istikrar istiyor” dedi.

Kaynak: Mepa News, Ajanslar