ABD ordusunun 'Irak ve Afganistan sendromu' devam ediyor

Tyler Skluzacek babasının 2007'de Irak'taki görevinden döndüğünde 13 yaşında olan Tyler, babasının savaşmaya gitmeden önce son derece mutlu ve enerjik bir insan olduğunu söylüyor. Irak'tan dönen babasının çok değiştiğini söyleyen Tyler, ”Babam içki içmeye başlamıştı, mutlu değildi. Bu durum hiç hoşuma gitmiyordu. Neler olup bittiğini anlamıyordum” diyor.

Savaştan dönen askerler, uykuda panik atak yaşayabiliyor. Bu durum, travma sonrası stres bozukluğunun bir belirtisi. Patrick Skluzacek, Amerikanın Sesi'nden Faiza Elmasry'ye ( 19 Ağustos 2016) tanıdığı tüm eski muhariplerin uyku sorunu yaşadığını söylüyor.

Skluzacek'in uyku düzeninin bozulmasının ardındaki nedenleri anlamak önce zor olmuş.

Önce uyku sorununun nedeninin, uzun uçuşlardan sonra saat farkına alışmakta çekilen zorluk olan jetlag'den kaynaklandığını düşünen Skluzacek, durumun bundan kaynaklanmadığını kısa sürede anlamış. Skluzacek, ”Irak'ta geceleri çalışıyorduk. Amerika'ya döndükten sonra ise gündüz çalışma düzenine alışmamız gerekiyordu. Yıllar sonra, silah arkadaşlarım intihar etmeye başlayınca herkes bu soruna daha yakından bakmaya başladı” diyor.

Gece terörü

Patrick Skluzacek, birçok psikoloğa başvurduktan sonra uyku bozukluğunun adını nihayet öğrenmiş: Gece terörü Skluzacek, gece terörü deneyimini şöyle anlatıyor: “Bazı geceler sabaha karşı saat 3'te uyanıyorum. Sanki birisi beni şok tabancasıyla uyandırdı gibi hissediyorum. Kalp atışınız dakikada 200'e fırlıyor. Deli gibi terliyorsunuz. Kendinizi o kadar uyanık hissediyorsunuz, uykunuz o kadar kaçmış oluyor ki tekrar uyumakta çok zorlanıyorsunuz. Bu durumu ancak bir yabancının evinize girip yatağınıza zıplayıp sizi korkutarak uyandırması olarak açıklayabilirim.”

Gece terörü, Skluzacek'in hayatının hemen hemen her yönünü olumsuz yönde etkilemiş.

Skluzacek, bu dönemi, ”Gece terörünün bana çok zararı dokundu. Gece uyuyamadığım için işe gitmek son derece zordu. Eve geldiğimde de yorgun oluyordum. Hayatımın en kötü dönemiydi” şeklinde anlatıyor.

Çözüm, giyilebilir teknolojide

Patrick Skluzacek'in 22 yaşındaki oğlu Tyler, Minnesota eyaletinin St. Paul kentindeki Macalester Üniversitesi'nde bilgisayar mühendisliği bölümünde öğrenim görüyor. Babası ve babası gibi benzer semptomları olanlara yardım etmenin yollarını arayan Tyler, Washington'da düzenlenen 36 saatlik yazılım yarışması HackDC'e katılmış. Başka üniversitelerden üç katılımcıyla birlikte bir ekip kuran Tyler, uyku sorununu çözen bir uygulama geliştirmiş. Ekibe “The Cure” adını veren gençler, iki gün içinde myBivy adlı uygulamayı programlamış. Bivy, adını askeri bir terim olan ve ‘uyunacak güvenli yer' anlamına gelen bivouac'ten alıyor.

myBivy, akıllı telefon ve akıllı kol saatleri için geliştirilmiş bir uygulama. Gece terörü yaşayan kişiler gece yatarken cihazı el bileklerine takıyor. Akıllı telefonlarında da uygulamayı aktif hale getiriyorlar. Ilk günlerde cihaz, kişinin uyku düzenini izliyor.

myBivy önce kişinin uykudaki hareketlerini ve kalp atışını izliyor. Kalp atışlarının hızlanması kişinin kabus görmek üzere olduğunun işareti. Bu durumda akıllı kol saati hafif şekilde titreşiyor. Yaklaşan gece terörünü önleyen titreşim, kişiyi uykudan uyandırmayacak kadar hafif.

Patrick Skluzacek, myBivy'yle olan deneyimini şöyle anlatıyor: ”Kol saatini iki hafta boyunca taktım. Ancak Tyler bu süre içinde saatin myBivy uygulamasını aktif hale getirdiğini bana söylemedi. Uygulamayı kontrol etmek için de benim telefonumu kendi telefonuna bağlamış. Ilk gece birçok kabus görmemi bu uygulama önlemiş. Daha önce hiç deliksiz uyumamıştım. Tyler beni iki gün sonra aradı ve kol saatimin nasıl çalıştığını sordu. Ben de ‘Bilmiyorum çünkü gayet iyi uyuyorum' dedim. Işte o zaman uygulamayı aktif hale getirdiğini söyledi.”

HackDC yarışmasını birincilikle bitiren Tyler ve ekibi, bir bağış kampanyası başlatmış. Ekip, hedefledikleri miktarın tam 22 katını toplamış. Bu da 26 bin dolar ediyor. Daha sonra MobCon adlı başka bir yarışmaya katılan Tyler ve The Cure ekibi, burada da birincilik elde ederek yatırım desteği alma hakkı kazanmış. myBivy uygulaması, test aşamasından klinik deney aşamasına doğru hızla ilerliyor. Kaliteli gece uykusunun babasının hayatını nasıl değiştirdiğini gören Tyler Skluzacek, yakında gece terörü yaşayan başka kişilerin de uygulamaya erişiminin sağlanmasını istiyor.

Turquie Diplomatique / Mepa News