ABD ve Çin liderleri görüşme kararı aldı
ABD ve Çin liderleri yıl sonundan önce sanal bir toplantı düzenleme konusunda prensipte anlaştı.
ABD yönetiminden üst düzey bir yetkili, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD ve Çin arasındaki iletişimi geliştirme amaçlı üst düzey görüşmeler sonrasında, iki ülke liderinin yıl sonundan önce sanal bir toplantı düzenleme konusunda prensipte anlaştıklarını söyledi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ve Çin’in en üst düzey diplomatı, Dış İlişkiler Komisyonu Dairesi Başkanı Yang Jiechi iki ülke arasında yükselen stratejik rekabet ve gerilimin arasında iletişimi arttırmak için İsviçre’de Çarşamba günü biraraya gelmişti.
Sullivan geçen Mart ayında Alaska’da Dışişleri Bakanı Anthony Blinken’ın da katıldığı görüşmenin ardından Yang ile ilk yüz yüze görüştü.
Hem Pekin hem de Washington, altı saat süren görüşmelerin yapıcı ve samimi olduğunu söylerken, ABD tarafı tavrın Alaska'dakinden çok farklı olduğunu söyledi.
ABD'li yetkili gazetecilere verdiği demeçte, "Bu görüşmenin dışında, yıl sonundan önce sanal bir ikili zirve düzenlemek için prensipte bir anlaşmamız var" dedi.
Aynı yetkili, söz konusu görüşmeyi, ‘lider seviyesinin altında bugüne kadar yapmak zorunda kalınan görüşmelerden daha anlamlı ve somut bir katılım" olarak tanımladı ve Washington'un bunu "gelecekteki görüşmeler için bir model" olmasını umduğunu sözlerine ekledi.
Söz konusu yetkili, toplantının ilişkilerde bir çözülme olarak görülmemesi gerektiğini söyledi.
Yetkili, "Başarmaya çalıştığımız şey, Amerika ile Çin arasında yoğun bir şekilde rekabet edebileceğimiz ancak bu rekabeti sorumlu bir şekilde yönetebileceğimiz istikrarlı bir durum oluşturmak" diye konuştu.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada da, görüşmenin Başkan Joe Biden’ın Çin Cumhurbaşkanı Xi Jingping ile 9 Eylül’de yaptığı telefon konuşmasının ardından ABD ve Çin arasındaki rekabetin sorumlu şekilde idare edilmesi arayışında olunduğu bir dönemde geldiği belirtildi.
Biden ve Xi arasındaki telefon konuşması yaklaşık yedi aylık bir iletişim boşluğunun ardından gelmişti. Görüşmede ilişkilerin en düşük seviyesine indiği bir dönemde aradaki rekabetin çatışmayla sonuçlanmamasını garanti etmek için çalışma sözü verilmişti.
Çin Dışişleri Bakanlığı da yaptığı açıklamada, Yang’ın Sullivan’a, çatışmanın hem ülkelere hem de dünyaya zarar vereceğini dile getirdiğini belirtti. söyledi.
Bakanlıktan yapılan açıklamada, "İki taraf stratejik iletişimi güçlendirmek, görüş ayrılıklarını gereği gibi yönetmek, anlaşmazlık ve çatışmadan kaçınmak için harekete geçme konusunda anlaştı" denildi
Çin Dışişleri Bakanlığı’nın Çarşamba günü daha erken saatlerde yaptığı kısa açıklamada da, Yang ve Sullivan’ın Zürih’te ABD-Çin ilişkileriyle ilgili görüş alışverişinde bulundukları ve ilgili konuları ele aldıkları belirtildi.
Gerilime neden olan konulardan biri Tayvan
İki ülke arasında gerilime neden olan konulardan biri Tayvan. Tayvan son olarak 148 Çin hava kuvvetleri uçağının hava savunma sahasının güney ve güneybatısına Cuma gününden itibaren dört gün boyunca arka arkaya girdiğini belirtmişti. Uçuşların Tayvan’ın hava güvenlik sahasını ihlal etmeye başladığı Cuma günü Çin’in ulusal bayramıydı.
ABD Pazar günü Çin’i Tayvan yakınlarında provokatif askeri faaliyetlerde bulunmaması konusunda uyardı.
Biden Salı günü yaptığı açıklamada Xi ile Tayvan hakkında konuştuğunu ve ‘‘Tayvan anlaşmasına’’ uyma kararı aldıklarını bildirdi.
Biden’ın, Tayvan anlaşmasıyla, Washington’un Taipei’den çok Pekin’i ve Tayvan’la İlişkiler Yasası’nı resmen tanıdığı uzun dönemli politikasını referans gösterdiği sanılıyor.Tayvan’la İlişkiler Yasası, ABD’nin Tayvan yerine Pekin ile diplomatik ilişkiler geliştirme kararının Tayvan’ın geleceğinin barış yanlısı yöntemlerle belirlenmesine dayanmasını içeriyor.
Beyaz Saray, Sullivan’ın ayrıca Brüksel’i de ziyaret ederek NATO, Avrupa Birliği ve Paris yetkililerini Yang ile görüşmesi konusunda bilgilendireceğini belirtti.
Ticaret gerilimi de gündemde
ABD-Çin takviminin üst sıralarındaki maddelerden biri de ticaretteki gerilim. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) toplantıları için Paris’te bulunan ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai, yakın zamanda Çinli yetkililerle görüşmeyi umduğunu belirtti.
Tai, Pazartesi günü Çin ticaret politikasının aylar boyunca tepeden tırnağa gözden geçirilmesiyle varılan sonuçları açıkladı. Temsilci, Pekin’le eski Başkan Donald Trump’ın ticaret anlaşmasında verdiği sözleri tutması ve zararlı sanayi politikalarını sona erdirmesi için görüşmeler yapacağını belirtti.
Çin’de devlete ait Global Times gazetesi Çin’in ABD ile karşılıklı fayda sağlanacak ticaret ilişkileri yürütmek istediği, ancak prensiplerinden taviz vermeyeceği ve uzun süreli rekabetten çekinmeyeceğini belirtti.
Haberde ‘‘Çin-ABD ticaret savaşı üç buçuk yıldan fazla sürdü. Çin ekonomisi zayıflamak yerine ABD ekonomisine kıyasla bir adım öne çıktı" denildi.
Kaynak: Amerika'nın Sesi