ABD'den Ortadoğu'daki müttefiklerine güvence

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Başkan Joe Biden yönetiminin odağını giderek Çin’le rekabete çevirse de Ortadoğu’ya bağlılığının da devam ettiği yönünde bölgedeki müttefiklerine güvence verdi.

Austin’in Bahreyn’i ziyareti sırasında yaptığı konuşmanın Washington’un Ortadoğu’daki müttefikleri üzerinde ne kadar etki yapacağı net değil. Zira Amerikalı bakan, konuşmasında verdiği mesajları desteklemek üzere bölgeye herhangi bir yeni konuşlandırma ya da silah satışı duyurusu yapmadı.

ABD’nin askeri şemsiyesine yoğun şekilde bel bağlayan Körfez ülkeleri, Biden’ın bölgeye ne kadar odaklandığı konusunda tereddütler dile getiriyor. Bu konudaki şüpheler ABD’nin Afganistan’dan çekilmesinden sonra daha da arttı. Bu ülkeler şimdi İran’la uluslararası nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması çabalarını dikkatle izliyor.

Körfez ülkelerini ziyareti sırasında Bahreyn’in başkenti Manama’daki güvenlik forumunda konuşan Austin, ABD’nin odağını yalnızca Çin’e karşı koymaya çevirdiği yönünde hem bölgede hem de küresel boyuttaki endişelerin varlığını kabul etti.

Bununla birlikte Austin, “Açık olmamız gerekirse, Amerika’nın Ortadoğu’nun güvenliğine olan bağlılığı güçlü ve kesindir” dedi.

ABD’nin, 2015 tarihli nükleer anlaşmayı yeniden hayata geçirmeye çalışıyor olsa da İran’a karşı koyma konusunda da kararlı olduğunu vurgulayan Austin, “Nükleer soruna diplomatik bir çözüm bulunmasına olan bağlılığımız sürüyor ancak İran ciddi şekilde angaje olmak istemiyorsa o zaman ABD’yi güvende tutmak için gereken tüm seçenekleri değerlendireceğiz” diye konuştu.

Amerikan Savunma Bakanı, Washington’un nükleer anlaşmanın yeniden canlandırılması amacıyla 29 Kasım’da Viyana’da başlayacak dolaylı müzakerelere iyi niyetle geleceğini söyledi.

Lloyd Austin, “Ancak son aylarda İran’ın attığı adımlar cesaret verici değil, özellikle de nükleer programlarının genişletilmesi bakımından” ifadesini kullandı.

Körfez ülkeleri, herhangi bir anlaşmanın İran’ın “balistik füze programı ve bölgedeki istikrar bozucu faaliyetlerini” de içine almasını istiyor.

“Amerika bölgeyi terk mi ediyor” korkusu

Başka Amerikan yönetimleri de ülkenin odağını Ortadoğu’dan çekip Pasifik bölgesine çevirme yönünde çaba sergilerken, Biden da geçen Ağustos ayında Afganistan’dan tüm askerleri çekerek ABD’nin en uzun süren savaşını sonlandırmıştı.

Washington’daki düşünce kuruluşu CSIS’ten Jon Alterman, “ABD’nin kapıdan çıkma yolunda olduğu yönünde bir endişe var. Verilen mesajların, Amerika tarafından terk edilmenin yakın olduğu hissiyatını giderdiğinden emin değilim” dedi.

İsminin açıklanmaması koşuluyla konuşan üst düzey bir Amerikalı savunma yetkilisi, Austin’in bölgeyi ziyareti sırasında yeni taahhüt açıklamasının planlanmadığını belirtti.

Washington’un en yakın bölgesel müttefiklerinden Suudi Arabistan, Biden yönetimi göreve başladıktan sonra, insan haklarını iyileştirmesi ve Yemen’deki savaşı sona erdirmesi yönünde kendisine baskı yapan Beyaz Saray’ın sergilediği tavırdan memnun değil.

Manama güvenlik forumuna katılan eski Suudi istihbarat şefi Prens Turki El Faysal, sözlü verilen güvenceleri memnuniyetle karşıladığını ancak bu sözleri icraate dökecek adımların da aynı derecede önemli olduğunu kaydetti.

El Faysal, Yemen’deki İran bağlantılı Husiler’in silah edinmesinin engellenmesi ihtiyacına işaret etti. Washington, Riyad’a, Husiler’in kontrolundaki bölgeler üzerinde uyguladığı ablukayı kaldırması için baskı yapıyor. Grup, ateşkes görüşmeleri için koalisyonun bu ablukasının kaldırılmasını şart koşuyor.

Austin Eylül ayında Suudi Arabistan’ı ziyaret etmeyi planlıyordu ancak bu seyahat son dakikada ertelenmişti. ABD Savunma Bakanı şimdiki bölge turunda da Riyad’a uğramayacak.