ABD'den 'Türkiye raporu' açıklaması

Açıklamada bakanlık olarak "Türkiye'nin F-35 programına katılımının sona erdirilmesinin olumsuz etkileri olacağını, bununla birlikte, bu olumsuzlukların kalıcı nitelik taşımadığı” değerlendirmesi yaptıkları belirtildi.

Pentagon Sözcüsü Eric Pahon, VOA muhabirine yaptığı açıklamada, "Türkiye'ye savunma ihtiyaçlarını karşılamada daha iyi çözümler bulmasına yardımcı olmak için çalışırken, aynı zamanda da Rusya'dan S-400 satın alımının geniş kapsamlı etkileri hakkında uyarılarda bulunuyoruz. Kongre'yle güçlü ortaklığımız bunu başarmada bize yardımcı olacak" dedi.

Pentagon, Kongre'ye sunulan Türkiye'yle ilgili raporun bakanlıkla Kongre üyeleri arasındaki bir iletişim olduğunu belirterek, "Bu iletişimi genellikle açıklamıyoruz. Raporu açıklamak Kongre'nin tercihine bağlı. Bu rapor, karar alma değil bilgi verme amaçlı. Rapor, programın kilit alanlarında Kongre'nin karar alma sürecini bilgilendirmek için gerçeğe dayalı bilgiler veriyor" açıklamasında bulundu.

ABD basınında yer alan rapor 

Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alma planları ve F-35 uçaklarının üretimi programına katılımının geleceğiyle ilgili olarak hazırladığı raporunu Kongre’ye bu ay göndermişti. Pentagon’un raporundan ayrıntılar ilk kez ABD basınında yer aldı.

Bloomberg internet sitesinin Pentagon raporunun gizli olmayan özet bölümüne dayandırdığı haberine göre raporda, Türkiye’nin F-35 programına 1,25 milyar dolarlık yatırımla önemli bir ortak olduğu ancak Rusya’dan S-400 füze sistemi alımının gerçekleşmesi durumunda bu katılımın yeniden değerlendirileceği belirtildi.

Türkiye için ‘önemli NATO müttefiki’ ifadesinin kullanıldığı Pentagon raporunun özetinde, Türkiye’yi Rus S-400 füze savunma sistemi alımından vazgeçirecek gerçek bir alternatifin sunulmasının önemli olduğu kaydedildi. Raporun özetine göre, ABD yönetimi Türkiye'ye güçlü ve NATO’yla uyumlu bir savunma sistemi sağlamak için alternatif paket geliştirdi.

Bloomberg’ün haberleştirdiği raporun özet bölümünde, iki ülke arasındaki gerilime rağmen Türkiye, ülkede bulunan 2 bin Amerikan askeri, hava ve radar unsurlarıyla pek çok alanda üretken bir askeri ortak olarak nitelendi.

Pentagon raporunun özetinde, Rus S-400 füze sistemi alımının Türkiye'nin Chinook helikopterleri ve Lockheed Martin firması tarafından üretilen F-16 uçaklarını ve Black Hawk helikopterlerini almasını da engelleyebileceği belirtildi.

Washington Post: “Mattis Türkiye'nin F-35 programından çıkarılmasına karşı”

Washington Post gazetesinde yer alan bir haberde de, Kongre üyelerinin Türkiye’nin Rusya’dan S-400 alımından vazgeçmemesi halinde Trump yönetiminden Ankara’ya F-35’lerin teslimatını geciktirmesi ya da iptal etmesini isteme tehdidinde bulunduğuna işaret ediliyor.

Habere göre, Savunma Bakanı Jim Mattis Kongre’ye sunulan raporda bu tehdide itirazını yineledi. Mattis, Türk savunma sanayiinin F-35 programı için önemli bileşenler ürettiğine değinerek, Türkiye’yi programdan çıkarmanın yeni nesil savaş uçağının genel üretiminde ciddi gecikmelere neden olabileceği uyarısında bulundu. Gazete, raporun içeriğiyle ilgili bilgiyi konunun hassasiyeti nedeniyle isimlerini açıklamak istemeyen Kongre yetkililerine dayandırdı.

“Dışişleri Patriot için ikna çabasında”

Habere göre, yabancı askeri satışlardan sorumlu olan ABD Dışişleri Bakanlığı Türkiye’yi alternatif füze savunma sistemi olarak Patriot satın almaya ikna etme çabasını sürdürdüğünü belirtiyor.

Türkiye, NATO ve ABD’nin en yakın müttefiklerinin dahil olduğu ve üretimine farklı şekillerde katkıda bulundukları F-35 programının bir parçası ancak Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın alma planları Batı’da kaygıya neden oluyor. ABD, NATO üyesi bir ülkenin topraklarında Rus S-400 sisteminin bulunmasının, F-35 gibi büyük bir proje dahil NATO teknolojileri ve varlıklarını risk altına sokma ihtimalinden endişe ediyor.

Kongre’nin geçen yaz savunma politikasıyla ilgili kapsamlı bir torba tasarısının içine ekleyerek geçirdiği ve Başkan Donald Trump’ın da onayladığı yasa, Pentagon’un Kongre’ye 90 içinde Türk-Amerikan ilişkilerinin durumu ve S-400'ün Türkiye’yle birlikte işletilen Amerikan silah sistemlerine etkileriyle ilgili rapor sununcaya kadar ilgili rapor sununcaya kadar F-35 uçaklarının Türkiye’ye teslimatını askıya almıştı.

Haziran ayında Amerika'da iki uçağın Türkiye’ye teslim töreni yapıldı. Ancak uçakların, götürüldükleri Arizona’daki üste Türk pilotlara yönelik eğitim sürecinin ardından Türk topraklarına transferi öngörülüyor ve bu sürecin 1-2 yıl sürebileceği belirtiliyor. Türkiye program kapsamında 100 adet F-35 uçağı almayı planlıyor. Türkiye’nin program kapsamında üçüncü ve dördüncü uçaklarını da gelecek yıl Mart ayında teslim alması öngörülüyor.