"Afganistan'da insanlık tarihinin en başarılı uyuşturucuyla mücadelesi yürütülüyor"

Yeni analizlere göre, uzun süredir küresel afyon üretiminin merkezi olan Afganistan'da haşhaş ekiminin Taliban'ın iktidara gelmesinin ardından yüzde 85 oranında azaldığı verilere yansıyor.

Geçen yıl Nisan ayında Taliban lideri Hibetullah Ahundzade ülke genelinde haşhaş ekimini yasakladı. Yasak uzmanlar tarafından "insanlık tarihinin en başarılı uyuşturucuyla mücadele çabası" olarak tanımlanıyor.

The Telegraph'tan Samuel Lovett'in haberine göre, coğrafi bilgi hizmeti sağlayan Alcis şirketinin uydu görüntülerine dayandırdığı analize göre, Afganistan'da 2022'de 210.000 hektardan fazla olan haşhaş ekimi, 2023 yılında ülke çapında 30.000 hektarın altında kalmış durumda.

Alcis, bölgesel olarak Hilmend, Ferah ve Nimruz vilayetlerinin sırasıyla yüzde 99, yüzde 95 ve yüzde 91 ile haşhaş ekiminde en büyük azalmayı kaydettiğini söyledi.

Analizde "Ülkenin çoğu bölgesinde bu yıl çiftçilerin afyon üretimini terk ettiğine dair artık neredeyse hiç şüphe yok." ifadeleri yer alıyor.

2022 ve 2023 Ferah vilayetinde haşhaş ekimi

Bir yıl önce başlayan yasağın ardından uzmanlar, Taliban'ın yasak kararının her Kasım ayında haşhaş tohumlarının ekilmesiyle başlayan ikinci bir sezon için de geçerli olup olmayacağını görmek için bekliyor.

Ancak Taliban liderinin ofisinden yayınlanan bildiriye bakıldığında haşhaş ekiminin tamamen yasaklandığı anlaşılıyor.

Afganistan'daki kayıt dışı ekonomi konusunda uzman olan İngiliz Dr. David Mansfield, Alcis'in analizine ilişkin yorumlarında "Keşfedilmemiş sulardayız" ifadelerini kullanıyor.

Dr. Mansfield, Taliban'ın ilk iktidar olduğu 1996-2001 süreci sonrası, 11 Eylül ve ABD'nin müdahalesiyle haşhaş ekimine yönelik baskıların sona erdiğini ifade ediyor.

Mansfield, "Taliban Ağustos 2021'de Kabil'i ele geçirdiğinde, devlet kurumlarını da elegeçirdi ve geçmiş iktidarına göre çok daha büyük bir yönetim devraldı. Bu göz önüne alındığında bu sefer ilk iktidar olduğu döneme kıyasla daha kalıcı bir yasak uygulayacağı söylenebilir." diye ekledi.

Crisis Group'ta Afganistan uzmanı olan Graeme Smith, Temmuz ayında Telegraph'a verdiği demeçte, Taliban'ın baskısının şu ana kadar "piyasadan çekilen uyuşturucunun hacmine göre insanlık tarihindeki en başarılı uyuşturucuyla mücadele çabası" olduğunu söylüyor.

Ancak Dr. Mansfield, "mevcut yasağın kırsal nüfus ve Taliban'ın kendi saflarında yasağın uygulanmasından sorumlu olanlar tarafından aynı şekilde uygulanmadığına dair önemli kanıtlar olduğunu" da söyledi.

Afganistan'ın "uyuşturucu merkezi" Hilmend'de afyon üretimi sıfıra indi

Alcis'in analizi 2023 yılı boyunca dağlık Badahşan eyaletinde haşhaş ekiminin 13.803 hektardan 15.391 hektara yükseldiğini gösteriyor. Raporda ayrıca Nangarhar dağlarının yüksek kesimlerinde de halen ekim yapıldığı" belirtiliyor.

Dr. Mansfield, "Haşhaş ekimi yasağının ekonomik etkisi daha fazla hissedildiğinde yasağa karşı direniş hızla tırmanabilir ve bölgelerde yasaktan geri adım alılabilir" dedi.

Taliban'ın haşhaş yasağının tarımda 450 bin kişinin tam zamanlı işine eşdeğer bir istihdamı yok ettiği tahmin ediliyor. Bu da kuraklık, çatışma ve kalkınma desteği programlarındaki kesintiler nedeniyle halen sarsıntıda olan bir ekonomi için büyük bir darbe.

Afgan afyon ekonomisi, iç tüketim ve ihracat da dahil olmak üzere, 2021 yılında tek başına ülkenin GSYİH'sinin yüzde 9 ila 14'ünü oluşturuyordu.

Kaynak: Mepa News