Tarih | Amerikan ordusu 20 yıl önce Bağdat'ı işgal etti

20 Mart 2003 tarihinde ABD ve İngiltere öncülüğünde Irak işgali başladı.

Irak'ta Saddam yönetimine ait askeri ve siyasi merkezler, Baas rejiminin önemli noktaları ani hava saldırılarıyla hedef alındı. Ardından ülkenin güneyindeki Kuveyt ve kuzeydeki Kürt bölgeleri üzerinden hara harekatı başladı.

Irak'ın düzenli ordusu kısa bir süre içinde tamamen çöktü, birçok asker savaşmadan teslim olmayı seçti.

Paramiliter grupların ağırlıklı olarak yer aldığı lokal çatışmaların ardından, 9 Nisan'da başkent Bağdat tamamen düştü.

Bağdat'a giriş

Amerikan ve İngiliz savaş uçaklarının yoğun hava desteğiyle ilerleyen askeri birlikler, 7 Nisan 2003 tarihinde Bağdat'a girdi.

Batı koalisyonu 9 Nisan'da şehri tamamen ele geçirecekti.

ABD ordusunun 3. Piyade Tümeni ve ABD Deniz Komandolarının 1. Tümeni, Bağdat'a ilk giren askeri birlikler oldu.

Şehrin düşmesiyle, aralarında müze ve kütüphanelerin de olduğu çok sayıda merkez yağmalandı. Müzelerden yağmalanan eserlerden bazıları ilerleyen yıllarda başta İngiltere olmak üzere Avrupa müzelerinde bulundu. Kütüphanelerdeki tarihi eserler ve yazmalardan ciddi bir kısmı kayboldu.

Saddam Hüseyin bulunamazken, Bağdat'taki Firdevs Meydanı'nda yer alan Saddam heykelinin yerel halk ve Amerikan ordusunca yıkılması akıllarda kalan bir görüntü oldu.

2002 yılının Nisan ayında, Saddam'ın 65'inci yaş günü sebebiyle yaptırılan 12 metrelik heykelin yıkılması, bugüne dek sürecek tartışmalara yol açtı. Heykelin yıkımında yer alan yerel halktan bazıları, yıllar sonra bundan pişmanlık duyduklarını ifade edecekti.

1 Mayıs'ta ABD başkanı Bush savaşın büyük kısmının sona erdiğini ilan etti. Kısa bir süre sonra, 13 Aralık tarihinde Saddam Hüseyin yakalanarak yargılandı. Saddam yaklaşık 3 sene sonra, 30 Aralık 2006 tarihinde idam edilecekti.

Irak'ın işgalinin ardından ülkede ağırlıklı olarak Sünni ve kısmen Şii silahlı gruplar tarafından ABD ve İngiltere öncülüğündeki güçlere karşı kapsamlı bir direniş hareketi başlatıldı. ABD koalisyonunun hiçbir zaman tam olarak sona erdiremediği silahlı direniş, koalisyon güçlerine ciddi kayıplar verdirdi. Yaklaşık 8 yıllık savaşın ardından ABD, 2011 yılının sonunda ülkeden çekildi. Askeri işgal sürecinde hava saldırılarında ölen siviller, Ebu Gureyb gibi cezaevlerinde yapılan işkenceler, yaygın insan hakları ihlalleri, yasaklı silahların kullanımı gibi birçok olay akıllara kazındı.

ABD'nin çekilmesinin ardından Irak, işgalin sebep olduğu çatışma ve kaos ortamından halen kurtulabilmiş değil. 2003 yılında başlayan ve etkileri günümüze dek süren işgalin doğrudan ve dolaylı olarak milyonlarca sivilin ölümüne sebep olduğu tahmin ediliyor.

Kaynak: Mepa News