Analiz | Mahmud Abbas rejiminin Gazze'yi yönetme planı ne?
"Filistin Yönetimi, bir teknokrat hükümet kurarak Gazze'yi yönetme hazırlıklarını hızlandırıyor."
Sally Ibrahim | New Arab | Tercüme: Mepa News
Bazı Filistinli analistler, El Fetih liderliğindeki Filistin Yönetimi'nin, İsrail'in Gazze'ye yönelik kanlı savaşını sona erdirmesinin ertesi günü, kuşatma altındaki savaş yorgunu kıyı bölgesinin yönetimini devralmaya hazırlandığına inanıyor.
The New Arab'a konuşan Filistinli analistler, "İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik şiddetli savaşını sona erdirmek üzere olduğunu, ancak Gazze'yi yönetmek için Hamas'a bir alternatif aradığını" savunuyor.
Analistler "Gazze'deki yeni güç İsrail'e karşı herhangi bir faaliyette bulunmamalı ve hatta İsrail'in bölgedeki varlığını tehdit etmeye çalışmamalıdır." diyor.
Analistlere göre, Gazze'yi İsrail'in tehditlerinden, özellikle de bölgenin doğrudan yeniden işgalinden kurtarmak isteyen Filistin Yönetimi, uluslararası arenada ve İsrail tarafından tanınan ve kuşatma altındaki Gazze Şeridi'ndeki koşulları düzeltecek bir teknokrat hükümet kurarak Gazze'yi yönetme hazırlıklarını hızlandırıyor.
Pazartesi günü Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Muhammed İştiyye başkanlığındaki Filistin hükümetinin istifasını kabul ederek yeni bir hükümet kurulana kadar işleri yürütmek üzere kendisini başbakan olarak atayan bir kararname yayınladı.
Ramallah'ta düzenlenen haftalık kabine toplantısında konuşan İştiyye, kararın "İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yönelik saldırganlığı ve Kudüs şehri de dahil olmak üzere Batı Şeria'daki benzeri görülmemiş gerilimle ilgili siyasi ve ekonomik gelişmelerle güvenlik gelişmeleri" ışığında alındığını söyledi.
İştiyye sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bir sonraki aşama ve karşılaşılacak güçlükler, Gazze'deki yeni gerçekliği ve ulusal temele, geniş katılıma, safların birliğine ve Otorite'nin yetkisinin tüm Filistin topraklarına yayılmasına dayalı bir Filistin uzlaşısına duyulan acil ihtiyacı dikkate alan yeni hükümet ve siyasi düzenlemeler gerektirmektedir."
Ramallah'ta yaşayan Filistinli analist Ahmed Awad New Arab'a yaptığı açıklamada, "Filistin Yönetimi'ndeki radikal değişiklikler ve uygulamaya koyduğu reformlar Gazze savaşının ertesi gününe hazırlanmak için yapılan siyasi düzenlemelerden kaynaklandığı için artık her şey daha net hale geldi" dedi.
Awad'a göre Filistin Yönetimi, Gazze Şeridi'ndeki Filistinlilerin acılarını dindirmek ve Filistin Devleti'nin ilanına ve uluslararası alanda tanınan bir varlığın kurulmasına yol açabilecek Filistin siyasi hedeflerine ulaşmak için bir sonraki aşamada Gazze'nin yönetimini devralmaya hazırlanıyor.
Awad'a göre Filistin Yönetimi bunu ancak Filistin'in iç yapısını yeniden düzenleyerek ve yıllarca sürecek bir restorasyon, yeniden inşa ve Filistin seçimlerine hazırlık dönemine ihtiyaç duyan Gazze'yi yönetmek üzere nitelikli kişilerden oluşan (herhangi bir askeri eyleme karışmamış) yeni bir hükümet kurarak başarabilir.
Yeni hükümet
Gazze'de yaşayan Filistinli analist Talal Okal ise İsrail ile şiddetli bir savaş yürüten ve İsrail ordusuna ağır kayıplar verdirmeyi başaran Hamas'ın Filistin Kurtuluş Örgütü'ne entegre olacağını ve bir sonraki hükümette de pay sahibi olacağını tahmin ediyor:
"Gazze'deki yerel halkın, başlarına gelen felaketin yükünü hafifletmesi gerekiyor. Ayrıca Hamas'ın savaşı durdurması ve Filistinli esirlerin serbest bırakılması anlaşmasını tamamlaması gerekiyor, ancak birkaç hafta ya da ay için bile olsa geçici bir ateşkesle sonuçlanacak bir anlaşmayı kabul etmeyecektir."
Okal sözlerine şöyle devam etti:
"Bu nedenle İsrail'in ana destekçisi olan ABD, müzakerelerin Hamas ile İsrail arasındaki uçurumu kapatmayı başarması halinde uzatılabilecek geçici bir ateşkese varmak için acele ediyor.
Şu anda karar temelde ABD yönetimine bağlı, çünkü Netanyahu daha fazla direnemez. Özellikle de hükümetindeki aşırılık yanlıları Biden ve yönetimine hakaret etmekten vazgeçmedikleri için."
Sonuç olarak Okal, hem İsrailli hem de Filistinli taraflar için tatmin edici bir anlaşmaya varmanın kolay olmayacağına ve "büyük olasılıkla daha fazla zaman alacağına, ancak sonunda gerçekleşeceğine" inanıyor.
Bununla birlikte "Savaşın durması, bu durmanın şekli ne olursa olsun, çatışmanın durması anlamına gelmiyor. Gelecek günlere ilişkin zor sorular çok ve tehlikeli." ifadelerini kullanıyor.
Bu nedenle Okal, savaşın durdurulmasının çok önemli olduğunu, çünkü bunun Filistinlilerin siyasi sistemlerini kimseyi dışlamadan yeniden inşa etmeleri için bir fırsat teşkil ettiğini ve İsrail'in apartheid rejiminin sona ermesini sağlayacağını ileri sürüyor.
Okal, bir sonraki aşamanın, Gazze'yi restore ve yeniden inşa etmek, Filistin seçimlerine hazırlanmak ve Filistin Yönetimi içinde idari, sağlık ve yasal reformları uygulamak için nitelikli insanlardan oluşan yeni bir hükümet kurmak olacağını belirtiyor.
Bunun Filistin halkı üzerinde önemli etkileri olacağını, iç bölünmeye son verebileceğini ve İsrail'in Gazze, işgal altındaki Batı Şeria ve Kudüs'ü coğrafi olarak birbirinden izole etme planlarını engelleyebileceğini düşünüyor.
İştiyye hükümeti, Filistin Yönetimi'nin 1994'teki kuruluşundan bu yana kurulan 18. hükümet. Nisan 2019'da başkanlık kararnamesiyle kurulan hükümet, Filistin uzlaşısını sağlamak ve daha sonra ertelenen seçimlere hazırlanmakla görevlendirilmişti.
Hükümet, Filistin Kurtuluş Örgütü gruplarından farklı güçleri içeren siyasi bir koalisyonu temsil ediyordu: Fetih Hareketi, Filistin Halk Partisi, Feda Partisi, Filistin Halk Mücadelesi Cephesi ve bağımsız isimler.
Ramallah'ta yaşayan Filistinli siyasi analist Khalil Shaheen New Arab'a yaptığı açıklamada, "Filistin hükümetinin istifası, Hamas ile İsrail arasında Gazze Şeridi'nde kapsamlı bir ateşkes anlaşması yapılması beklentisiyle gerçekleşti" dedi.
Shaheen, İştiyye hükümetinin istifasının, işgal altındaki Batı Şeria'da kontrolünü genişletmek ve Gazze savaşının ertesi gününe hazırlanmak için yetkin kişilerden oluşan yeni bir hükümetin önünü açacağını da sözlerine ekledi.
Filistin'in içinde bulunduğu durumun, uluslararası güvenin sağlanabilmesi için yetkin bir hükümetin iş başına gelmesine ihtiyaç duyduğunu belirten Shaheen, çok geç olmadan tüm Filistinli grupların bu konuda mutabık kalması gerektiğini vurguladı.
İştiyye hükümetinin istifası, Hamas ve El Fetih de dahil olmak üzere tüm Filistinli grupları önümüzdeki günlerde Rusya'nın davetiyle Moskova'da bir araya getirecek toplantı öncesinde geldi.
Shaheen'e göre Filistinli grupların gelinen aşamanın ciddiyetinin ve bir çözüme ulaşmanın gerekliliğinin farkında olmaları gerekiyor. Çünkü kuşatma altındaki Gazze Şeridi ve işgal altındaki Batı Şeria'daki Filistin halkı tehlike altında bulunuyor.
Bu analizde yer alan ifadeler yazarın kendi görüşleridir ve Mepa News'in editöryel politikasını yansıtmayabilir.