Avrupa, Rusya'nın Türkiye'yi "gaz merkezi yapma" fikrine temkinli
Analistlere ve kaynaklara göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Türkiye'yi Rus gazı için merkez yapma planı, teoride Moskova'nın ihracatını başka kaynaklardan gelen yakıtla da gizlemesine imkan tanıyabilir.
Rusya, 24 Şubat'ta başlayan Ukrayna işgali öncesi Avrupa Birliği'nin gaz ihtiyacının yüzde 40'ını karşılıyordu.
Bu tarihten itibaren Batı, Rus petrol ve gazı da dahil olmak üzere geniş kapsamlı yaptırımlar uyguladı, Rusya kaynaklı yakıt alımlarını azalttı ve alternatif arayışına girdi.
Baltık Denizi'nin altından Avrupa'ya giden Kuzey Akım Rus doğal gaz boru hattı sistemine zarar veren ve nedeni hala araştırılan patlamaların ardından Putin, ekim ayında Türkiye'de bir doğal gaz merkezi kurulması ve ihracat için güney rotası oluşturulmasını önerdi.
Putin, net ifadeler kullanmadan Türkiye'de hızlı bir şekilde merkez kurulabileceğini dile getirdi ve Avrupa'daki müşterilerin de sözleşme imzalamak isteyeceğini öne sürdü.
Rusya'dan Avrupa'ya gaz sevkiyatında kalan tek rota: Türkiye
Konuyla ilgili şu ana kadar kamuya açık bir resmi açıklamada bulunulmadı. Analistler ise mali yatırımın yanı sıra zamana da ihtiyaç duyulacağını belirtiyor.
Merkezi Norveç'in başkenti Oslo'da bulunan bağımsız enerji araştırma kuruluşu Rystad Energy'den analist Zongqiang Luo, Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, bu yıl 21 Kasım'a kadarki yaklaşık 10,6 milyar metreküplük gaz ihracatı dışında boru hattı kapasitesinin yaklaşık yüzde 60'ının kullanılmadığını tahmin ettiklerini dile getirdi.
Luo, ihtiyaç duyulan yüksek maliyetli yeni altyapının inşasının en az üç, dört yıl alacağı öngörüsünde bulunuyor ve ekliyor:
"Yeni boru hattı inşa edilebilse bile bu gazı kim satın alacak?"
Diğer bazı uzmanlar ise Luo'nun aksine alıcı bulunacağı düşüncesinde.
Rus devlet kuruluşu Gazprom'dan bir kaynak, merkezin satışları kolaylaştıracağına inandığını dile getirdi.
Reuters'a konuşan adını vermek istemeyen kaynak, "Bu Rus gazı değil, merkezden (Türkiye'de kurulan) gelen gaz olacak." diyor.
Avrupa merkezli bir ticari kaynak, 2021 yılında Japonya'yı geride bırakarak dünyanın en büyük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ithalatçısı haline gelen Çin'in, üzerinde "Moskova'da üretilmiştir" ibaresi bulunmayan Rus LNG'sini şimdiden satmaya başladığı örneğini veriyor.
Güney ve Doğu Avrupa'daki alıcıların LNG'nin nereden geldiğini umursamayabileceğini ilave ediyor.
Financial Times: Rusya ile Türkiye arasındaki ekonomik işbirliği Batı'yı rahatsız ediyor
Reuters'a göre Rusya, Avrupa'ya esas olarak Ukrayna üzerinden günde 40 milyon metre küpün üzerinde, yani Avrupa Birliği'ne sattığı miktarın yarısından daha az bir oranda boru hattı gazı tedarik ediyor.
Ayrıca Macaristan dahil güney ve doğu Avrupa'ya Türk Akımı üzerinden gaz sevkiyatı yapıyor.
Mevcut Türk Akımı 3,2 milyar dolara mal olurken, Baltık Denizi üzerinden geçen ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Kuzey Akım 2 doğalgaz boru hattı, ilave 11 milyar dolar daha maliyet getirdi ki bu faturanın Gazprom'la Batılı ortakları tarafından paylaşılması gerekiyor.
Bu arada ne Gazprom ne de Kremlin, Türkiye'deki "merkez" için bir herhangi bir maliyet tahmini sunmadı.
Kaynak: Euronews