Bangladeş'te son durum: Polisin yerini gençler aldı

Başbakan Hasina'nın Pazartesi günü yerel saatle saat 14:00 civarında devrilmesinin ardından sevinçli kalabalıklarla dolan kent sokakları, şimdi çok daha az araç ve yaya ile dikkat çekici bir şekilde daha az kalabalıktı.

En çarpıcı olanı ise polisin tamamen yokluğuydu - yaklaşık 20 milyon nüfuslu şehirde hiçbir polis memuru, yetkili ya da trafik görevlisi görünmüyordu.

Birçok yerde trafik 20'li yaşlarının başındaki gençler tarafından yönetiliyordu. Havaalanına ve parlamentoya giden önemli bir kavşak olan Bijoy Sarani kavşağında, yaklaşık beş ya da altı genç adam bambu sopalarla, hatta kriket sopalarıyla trafiği yönlendiriyordu.

Sakallı biri Tejgaon Sanayi Bölgesine doğru giden araçların akışını bambu sopasını sallayarak kontrol ediyor, önce trafiği havaalanına doğru yönlendiriyor, sonra da Tejgaon'a giden araçların düzenli bir şekilde ilerlemesine izin veriyordu.

Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina istifa etti ve ülkeden kaçtı

Bir zamanlar ulusun babası ve Hasina'nın babası Şeyh Mucibur Rahman'ın ikonik bronz heykelinin bulunduğu sahne de dramatik bir şekilde değişti.

Pazartesi gecesi kalabalık bir grup halatlarla heykeli devirdi ve çekiç ve keskilerle heykelin kaidesini yerinden söktü. Coşkulu kalabalık daha sonra devrilen heykelin parçalarını toplayarak etrafı temizlemek için harekete geçti.

Olay bana Saddam Hüseyin'in heykelinin yıkıldığı videoyu hatırlattı" diyen Eşref Ul Cubeyr Facebook'ta olay anının bir videosunu paylaştı.

Benzer bir sahne de şehrin bir başka yoğun bölgesi olan Mohakhali kavşağında gençlerin trafiği yönlendirdiği yerde yaşandı.

İçlerinden biri, soyadını ya da yaşını vermeyen Rabbi, rolü sorulduğunda gülümsedi. "Polis yok... 'shob bhagse' - yani hepsi korkudan ortadan kayboldu" diye açıkladı.

Pazartesi gecesi yaşanan şiddet

Pazartesi gecesi Hasina'nın düşüşünü kutlayan büyük kalabalıklar dağıldıktan sonra bir şiddet dalgası patlak verdi. Sopalar ve keskin silahlarla donanmış gruplar Dakka'nın çeşitli bölgelerinde dolaşarak Hasina'nın Avami Ligi partisine bağlı kişilere saldırdı.

Avami Ligi'nin kalelerinden Dhanmondi'de yaşayan Mahbubül Hak, Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada gece yarısı bir grup insanın bir arabayla gelerek evinin karşısındaki apartmanın kapısını kırmaya çalıştığını söyledi.

Binada, Hasina'nın kota protestosu sırasında öğrencilerin bastırılması gibi tartışmalı eylemlerine verdiği güçlü destekle tanınan önde gelen bir akademisyen oturuyordu.

Hak, "Bir noktada silahla ateş etmeye başladılar ve biz dehşete düştük," diye anlatıyor. "Sonra bazı silahlı güçler geldi ve arabaya binip kaçtılar. Bu çok korkutucuydu."

Şiddet gece boyunca devam etti ve ülke genelindeki çeşitli saldırılara ilişkin yüzlerce video sosyal medyada dolaşıma girerek viral oldu.

15 yıllık iktidarı devrilip ülkeden kaçan Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina kimdir?

Bu durum, Müslümanların çoğunlukta olduğu Bangladeş'teki Hindu evlerinin yakıldığı ve öfkeli kalabalıklar evlere girip yakmaya çalışırken polisin farklı yerlerdeki karakollardan ateş açtığı iddiaları da dahil olmak üzere yaygın söylentilere yol açtı.

Brac Üniversitesi'nde üçüncü sınıf öğrencisi olan Cumana Parisa, Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada bütün gece uyumadığını ve olaylarla ilgili videolar izlediğini söyledi. Kendisini paniklemiş hissetmiş. "Biz bu toprakları kanunsuz hale getirmek için protesto etmedik" diye konuştu.

Pazartesi günü ülke genelindeki çatışmalar en az 119 kişinin ölümüyle sonuçlandı. Bu bir hafta süren protestoların en ölümcül günüydü. Polis, Hasina yönetimi tarafından yolsuzluğa bulaşmış olarak görüldüğünden, birçok polis karakolu protestocular tarafından hedef alındı.

Dahası, Hasina'nın Hindistan hükümeti ile yakın ilişkileri, Hintli kurumların protestoları bastırmak için Hasina hükümetine yardım ettiği söylentilerine yol açmıştı.

Pazar gecesini iddiaları çürütmek ve sosyal medyada açıklamalar yayınlamakla geçiren AFP'nin doğruluk kontrol editörü Kaderuddin Şişir'e göre, bazı protesto videoları kundaklama ve şiddet gibi vahşetleri tasvir etse de, bunları çevreleyen söylentiler genellikle abartılıydı.

Şişir Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada, yanan tapınak görüntülerinin güncel olmadığını söyledi.

"Evet, polis şiddetinden kaynaklanan öfke nedeniyle polis karakollarına saldırılar oldu ama olaya karışan polisler Bangladeşliydi, Hintli değil."

Hindistan: Bangladeş'te yaşananlardan endişeliyiz

Bu arada, aralarında medrese öğrencilerinin de bulunduğu insanların tapınakların ve Hindu evlerinin önünde nöbet tuttuğu görüntüler sosyal medyada yaygın bir şekilde dolaştı.

Bangladeş'teki Hindu toplumunun liderlerinden Gobinda Chandra Pramanik Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada Hindu tapınaklarının korunduğunu ve hiçbir Hindunun öldürülmediğini söyledi. Ancak 20'den fazla bölgede çok sayıda Hindu ev ve işyerinin çeteler tarafından saldırıya uğradığını kaydetti.

Pramanik, "Ancak bu Hindular Avami Ligi partisiyle bağlantılıydı ve dini kimlikleri nedeniyle değil, Avami Ligi ile olan bağlantıları nedeniyle saldırıya uğradılar" dedi.

"Herhangi bir siyasi bağlantısı olmayan sıradan bir Hindu ailenin herhangi bir yerde saldırıya uğradığına dair bir haber duymadım.”

"Avami Ligi'ne dair hiçbir iz bırakmayacağız"

Salı sabahı şehirde konuşulan konu geçici hükümetin başına kimin geçeceğiydi.

Çoğu yerde insanlar, ülkenin Nobel ödüllü ekonomisti Muhammed Yunus'un başdanışman olarak hükümetin başına geçeceğini konuşuyordu.

Bu arada şehrin büyük bölümü sakindi, herhangi bir şiddet ya da çatışma belirtisi yoktu.

Ancak lüks Dhanmondi bölgesinde kalabalıklar Avami Ligi başkanının ofisinin kalıntıları, Bangabandhu Müzesi ve Hasina'nın eski konutu Sudha Sadan'da toplanmaya devam etti.

Bu yerler önceki öğleden sonra öfkeli bir kalabalık tarafından ateşe verilmişti.

Bangladeş'te meclis feshedildi, eski başbakan serbest bırakıldı

Öğle saatlerinde Bangabandhu Müzesi'nin yanında bulunan ve daha önce Awami Ligi toplantıları için kullanılan bir başka bina da yanıyordu.

Adını vermek istemeyen genç bir adam binaya çekiçle vururken "Ülkede Avami Ligi'nin hiçbir izini bırakmayacağız” dedi.

Parti başkanının ofisi de dahil olmak üzere birçok Avami Ligi binasının bulunduğu 3A numaralı yol savaş alanını andırıyordu. En az üç bina tamamen yıkıldı.

Bölgenin sakinlerinden Yusuf Benna Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada gece boyunca panik içinde olduğunu söyledi:

"İnsanların Avami Ligi'ne karşı o kadar yoğun bir öfkesi vardı ki durdurulamaz gibi görünüyordu. Ailemin güvenliği konusunda endişeliydim çünkü öfkeli bir kalabalığın ne yapacağı belli olmaz."

Yakındaki Kalabagan bölgesinde, bölge sakinlerinin Şeyh Muciburrahman'ın bir duvar resmini keski ve tornavidalarla tahrip ettikleri görüldü.

Orta yaşlı bir adam olan Sabur Ali, gururla Pazartesi öğle saatlerinden bu yana Avami Ligi ve Muciburrahman'ın sembollerini tahrip ettiğini söyledi.

Hukuk mezunu ve sosyal medya fenomeni Said Abdullah, kanun ve düzenin derhal yeniden tesis edilmesi çağrısında bulundu.

"Bir diktatörü başarıyla devirdik ve adil bir ulus inşa etmeyi arzuluyoruz. Avami Ligi ve Hasina'ya karşı duyulan öfkeyi anlıyorum ancak kızgın kalabalıkların sokakları kontrol etmesine izin vermek sürdürülebilir değil" dedi.

Bangladeş'teki protestolarda bir günde 109 kişi öldü

Pazartesi gecesini Dakka'daki Dhakeshwari tapınağının önünde uyanık geçiren motor tamircisi Abduşşakur, Al Jazeera'ye yaptığı açıklamada, gönüllü vatandaşların polis ya da kolluk kuvvetlerinin yokluğunda hiçbir vandalizm, toplumsal şiddet ya da suçun meydana gelmemesini sağlayacağını söyledi.

28 yaşındaki Abduşşakur, "Sadece kanun ve düzeni yeniden tesis etmekle kalmayacak, aynı zamanda uygun adaleti de sağlayacak yeni bir hükümet bekliyoruz” dedi ve ekledi: "O zamana kadar sokaklarda tetikte olmaya devam edeceğiz."

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera