Batılı ülkeler Suriye'deki yabancı savaşçılardan rahatsız

Konuyla ilgili iki kaynağın verdiği bilgiye göre ABD, Fransa ve Almanya elçileri Suriye'nin yeni yöneticilerini, üst düzey askeri görevlere yabancı savaşçıları atamalarının "güvenlik açısından endişe verici olduğu ve yabancı devletlerle ilişki kurmaya çalışırken imajlarına zarar vereceği" konusunda uyardı.

ABD'li bir yetkili, Batı'nın Suriye'nin yeni yöneticilerinin bu hamleyi yeniden gözden geçirmelerini sağlama çabalarının bir parçası olan ABD uyarısının, ABD elçisi Daniel Rubinstein ile Suriye'nin fiili lideri Ahmed Şara arasında Çarşamba günü Şam'da yapılan bir toplantıda iletildiğini söyledi.

Yetkili, “Bu atamaların onların ABD'deki itibarlarına artı bir yansıması olmayacak” dedi.

Suriye'nin yeni Genelkurmay Başkanı Ali Nureddin el Nasan kimdir?

Konuyla ilgili bilgi sahibi olan bir yetkili, Fransa ve Almanya Dışişleri Bakanları Jean-Noel Barrot ve Annalena Baerbock'un da 3 Ocak'ta Şara ile yaptıkları görüşmede orduya alınan yabancı savaşçılar konusunu gündeme getirdiklerini söyledi.

Ahmed Şara'nın lideri olduğu ve şu anda kendini feshetmeye hazırlanan Tahriru'ş Şam Heyeti (HTŞ), 8 Aralık'ta Beşar Esed'i deviren bir saldırıya öncülük etti ve sonrasında yeni bir hükümet kurdu. Ardından ise Esed rejimi ordusunu dağıttı. Şimdi ise ülkedeki tüm silahlı grupları feshederek Savunma Bakanlığı çatışı altında birleştirip orduyu yeniden teşkil etmek için çaba sarf ediyor.

Reuters'in haberine göre geçtiğimiz yılın son günlerinde aralarında Uygur Türkleri, bir Türk vatandaşı, bir Mısırlı ve bir Ürdünlünün de bulunduğu en az altı yabancı savaşçıyı da içeren 50'ye yakın atama yaptı.

Suriyeli bir askeri kaynak üç kişiye tuğgeneral rütbesi, en az üç kişiye de albay rütbesi verildiğini belirtti.

HTŞ ve müttefik grupların saflarında 13 yıllık savaş sırasında Suriye'ye gelen çok sayıda yabancı savaşçı bulunuyor.

ABD öncülüğündeki Batılı ülkeler genellikle yabancı savaşçıları önemli bir "güvenlik tehdidi" olarak görüyor çünkü bazılarının yurtdışında deneyim kazandıktan sonra kendi ülkelerinde saldırılar düzenleyebileceğinden şüpheleniyorlar.

Yeni Suriye yönetiminin yetkilileri yabancı savaşçıların Esed'in devrilmesine yardımcı olmak için fedakârlık yaptıklarını ve Suriye'de bir yerleri olacağını belirterek kendilerine vatandaşlık verilebileceğini söyledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Washington'un Şam'daki yetkililerle sürekli diyalog halinde olduğunu söyledi.

"Orta yol"

Suriye'deki 13 yıllık savaş sırasında bu ülkedeki yabancı savaşçıların bir kısmı kendi silahlı gruplarını kurarken, bir kısmı da IŞİD'e katılmıştı.

Diğer yabancı savaşçı gruplar ise daha önce El Kaide ve IŞİD ile olan bağlantılarını kopararak ve Esed'i deviren büyük operasyona öncülük eden HTŞ'ye katıldı.

ABD, Avrupa ve Körfez ülkeleri yeni yönetimi kapsayıcı bir siyasi geçişe zorlamak, terörle mücadele ve İran'ın bölgedeki etkisini sınırlama konularında işbirliği arayışında.

ABD'li yetkili ve Batılı bir kaynak Şam'ın yabancı savaşçı atamalarını, bu kişilerin zulme uğrayabilecekleri ülkelerine ya da yurtdışına gönderilemeyecekleri ve Suriye'de tutulmalarının daha iyi olacağı şeklinde açıkladığını söyledi.

ABD'li yetkili, yetkililerin ayrıca bu kişilerin Suriye'nin Esed'den kurtulmasına yardımcı olduklarını ve bazılarının 10 yıldan uzun süredir ülkede bulunduklarını ve bu nedenle toplumun bir parçası olduklarını ifade ettiklerini belirtti.

Suriye'ye Filistin asıllı Petrol Bakanı

Diplomatlar, ABD, Avrupa ve Arap ülkelerinin, özellikle de Mısır ve Ürdün'ün bu atamalara karşı çıktığını çünkü bu hamlelerin ulus ötesi cihat yanlısı gruplara cesaret verici sinyaller göndereceğinden şüphelendiklerini kaydetti.

Tuğgeneralliğe atananlar arasında Ürdün vatandaşı Abdurrahman Hüseyin el Hatib ve Zahid olarak da tanınan Uygur Türkü Abdulaziz Davud Hüdaverdi de bulunuyor.

Zahid, Çin işgali altındaki Doğu Türkistan'da bağımsız bir devlet kurmayı amaçlayan ve Pekin'in "terörist grup" olarak tanımladığı Türkistan İslam Partisi'nin Suriye'deki güçlerine komuta ediyor.

Ayrıca 2013 yılında Mısır'dan kaçan ve 2016 yılında "terörizm" suçlamasıyla gıyabında ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Mısırlı savaşçı Alaa Muhammed Abdulbaki de rütbe verilen isimler arasında.

Mısırlı güvenlik kaynaklarının iddiasına göre Abdülbaki, Mısır'da El Kaide bağlantılı Nusret Cephesi'nin başındaydı ve bu örgütle El Kaide bağlantılı diğer gruplar arasındaki ana bağlantıyı sağlıyordu. Ancak Mısır kaynaklarının ortaya attığı iddialar hiçbir bağımsız kaynak tarafından doğrulanamadı.

Suriye üzerinde çalışan diplomat ve analistler, ülkenin yeni yöneticilerinin, aralarında yabancıların da bulunduğu pek çok grubun çıkar ve talepleri ile ülkeyi yeniden inşa etmek için desteklerine ihtiyaç duydukları Batılı ve Arap güçlerin taleplerini dengelemek gibi bir zorlukla karşı karşıya olduklarını söylüyor.

Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü Kıdemli Araştırmacısı Aaron Zelin, Şam'ın yabancı savaşçıları orduya atama gerekçesinin güvenilir ve sadık olmaları olduğunu, ancak aynı zamanda Suriye'nin yeni yöneticilerinin bu kişilerin "ülke içinde ya da dışında sorun çıkarmalarını önlemek istediklerini" söyledi.

Zelin, “Belki de bu herkes için işe yarayan bir orta yoldur, umarım ülke dışında hiçbir şey olmaz ama aynı zamanda artık sadece Suriye toplumunun bir parçası haline gelirler” dedi ve ekledi:

“Ancak yine de yerel risklerin yanı sıra küresel endişelerin de olacağını tahmin ediyorum.”

Kaynak: Mepa News