Beş soruda Hindistan'ın Keşmir'i ilhak kararı ne anlama geliyor?

Hindistan'ın Keşmir'in statüsünü değiştiren kararı bölgenin ve dünyanın gündemine oturdu.

Hint hükümetinin Keşmir'e özel statü tanıyan maddeleri kaldırması bölgeyi yeni bir krizin eşiğine sürükledi.

Hindistan'da Müslümanların çoğunlukta olduğu tek eyalet olan Keşmir'in statüsünün değişmesi kararı endişeleri de beraberinde getirdi.

Bugüne nasıl gelindi?

İktidardaki Hindu milliyetçisi Bharatiya Janata Partisi'nin (BJP) Hindistan'daki son seçimlerden önce verdiği vaatler arasında, Keşmir'in Hindulaşmasını önleyen yasa olarak kabul edilen "Madde 35A"nın kaldırılması da vardı.

Keşmir'e özel statü tanıyan 35A ve 370. maddelerin kaldırılmasına giden yol BJP'nin son seçimleri kazanmasıyla başladı.

Son dönemde Keşmir genelinde çatışmalar artarken, özellikle bir haftadır Keşmir'i ikiye bölen hatta Pakistan ve Hindistan orduları arasında çatışmalar sıklaşmıştı.

Aynı zamanda Keşmir'de iletişim ve internet kesilmiş, turistlere ve Hindu hacılara bölgeyi terk etmeleri talimatı verilmiş, Hint ordusu bölgeye yığınak yapmaya başlamıştı.

Karar nasıl alındı?

Kararın arkasındaki isim Hindistan İçişleri Bakanı Amit Şah.

İçişleri Bakanı Amit Şah bugün sabah saatlerinde Hint meclisine, anayasanın 370. maddesinin kaldırılmasını öngören teklifi götürdü.

Teklif, muhalefetin itirazlarına rağmen kabul edildi.

Bu teklif, iktidardaki BJP'nin ortak bir projesi olarak değerlendiriliyor.

370'inci madde neyi öngörüyordu?

Hindistan yönetimindeki Keşmir'in temelini oluşturan 370. madde, 1949 yılından bu yana yürürlükteydi.

Hindistan'ın bölgedeki egemenliğini belirli ölçüde kısıtlayan madde, bölge yönetiminin çoğu meselede kendi kanunlarını çıkarabilmesini sağlıyordu.

Keşmir'deki yerel meclis ekonomi, savunma, dış ilişkiler ve iletişim hariç her alanda kendi yasalarını yapabiliyordu.

Bu madde bölgenin ayrı bir bayrağı, aynı bir anayasası olmasını ve bölge sakini olmayanların bölgede mülk edinememesini sağlıyordu.

Cammu Keşmir bölgesinin bayrağı

35A maddesi neyi öngörüyordu?

370. madde kapsamındaki 35A maddesi 1954'ten bu yana yürürlükteydi.

Bu madde yerel yönetime bölgenin kalıcı sakinlerini tanımlama hakkı veriyordu.

Bunun yanında söz konusu madde ile, Keşmir dışındaki Hindistanlıların bölgede yerleşmesi, mülk satın alması, yerel hükümete memurluk yapması ve bölgede akademisyenlik yapması yasaklanıyordu.

35A maddesi kapsamında, Keşmir dışından evlenen kadınların bölgedeki mülk hakları da ortadan kalkıyordu.

Bu maddeyle Keşmir'in demografik yapısı genel olarak korunuyordu.

Şimdi ne olacak?

Keşmir'in demografisini ve siyasi yapısını koruyan maddelerin ortadan kalkmasının ardından, bölgeyi en hafif ihtimalle bir demografik krizin beklediğini söylemek mümkün.

Üst düzey bir BJP yöneticisi geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada hükümetin bölgede Hinduları yerleştirme stratejisi izleyebileceğini ifade etmişti.

Budist nüfusun yoğun olduğu ve Şii nüfus da barındıran Ladah ile Cammu ve Keşmir'in tamamen birleştirilmesi, ayrıca Keşmir'in özel statüsünün alınması bölgede çatışmaları da tetikleyebilir.

Keşmir'in geri kalan kısmını kontrol eden ve bölgenin tamamı üzerinde hak iddia eden Pakistan, Hindistan'ın böyle bir politika izlemesinden rahatsız.

Aynı zamanda Keşmir'deki Müslüman halk da duruma endişeyle yaklaşıyor.

Uzmanlar halk kitlelerinde artan endişelerin, bölgede silahlı gruplara katılımı yoğunlaştıracağı düşüncesinde.

Son yıllarda bölgede silahlı grupların faaliyeti artmış, Hint güçlerinin verdiği kayıplar rekor düzeylere yükselmişti.

Keşmir'de El Kaide bağlantılı Ensar Gazvet el Hind, Pakistan destekli Hizbul Mücahidin ve IŞİD'in yerel yapılanmalarının yanı sıra irili ufaklı birçok grup aktif durumda.

Her ne kadar iki nükleer güç olan Hindistan ve Pakistan, bölgede patlak verecek bir savaşa ihtiyatla yaklaşıyor olsa da, Keşmir'i Hindulaştırma girişimlerinin bölgeyi geri dönülmez bir sürece sokacağında şüphe yok.

Kaynak: Mepa News