BM Güvenlik Konseyi Gazze'de ateşkesi sağlayabilecek mi?

BM Güvenlik Konseyi, Salı günü Gazze'de ateşkes çağrısında bulunan yeni bir karar tasarısı için yapılması beklenen oylama öncesinde ortak bir görüş oluşturmakta zorlanıyor.

ABD'nin vetosundan 10 gün sonra müzakereler çıkmazdan kurtulmayı başarabilirse Salı sabahı oylama yapılabilir.

8 Aralık'ta, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in benzeri görülmemiş baskısına rağmen ABD, İsrail'in Hamas'ın 7 Ekim'deki eşi benzeri görülmemiş saldırısına misilleme olarak ölümcül saldırılarını sürdürdüğü Gazze Şeridi'nde "acil insani ateşkes" çağrısında bulunan bir kararın kabul edilmesini engelledi.

Geçtiğimiz hafta Genel Kurul aynı bağlayıcı olmayan ateşkes kararını 193 üye ülkeden 10'a karşı 153 oyla ve 23 çekimser oyla kabul etti.

Arap ülkeleri bu ezici destekten güç alarak Güvenlik Konseyi'nde sonucu belirsiz yeni bir girişimde bulunacaklarını açıkladılar.

Gazze'de ateşkes ve esir takası olacak mı?: Avrupa'da Mossad-Katar görüşmesi

BAE tarafından hazırlanan ve Pazar günü AFP tarafından ele geçirilen taslak metinde "Gazze Şeridi'ne insani yardımın engelsiz erişimine izin vermek için çatışmaların acilen ve kalıcı olarak durdurulması" çağrısında bulunuluyordu.

Ancak diplomatik kaynaklara göre, bir uzlaşmaya yaklaşmak amacıyla değiştirilmiş yeni bir metin şu anda masada.

Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Agnes Callamard X'te yaptığı açıklamada, oylamanın Salı gününe ertelenmesinin "metin üzerinde büyük olasılıkla bir ya da birkaç vetodan kaçınmak için müzakereler yapıldığı anlamına geldiğini" söyledi.

Callamard, "Geçen her saat, her gün Gazze'deki siviller ölüyor.” ifadelerini kullandı.

Güvenlik Konseyi ayrıca Gazze'ye giren insani yardım için bir takip-izleme sisteminin şartlarını da görüşüyor.

Pazartesi günü Güvenlik Konseyi başkanına gönderilen ve AFP’nin ulaştığı bir mektupta Antonio Guterres, 15 Kasım'da alınan ve Filistin topraklarına insani yardım girişine birkaç gün ara verilmesini öngören kararın uygulanması için üç seçenekten bahsediyor.

"İnsani yardımın etkili bir şekilde ulaştırılması için gerekli koşulların artık mevcut olmadığını" kaydeden Genel Sekreter'in ilk seçeneği, "sahada daha güçlü bir Birleşmiş Milletler varlığı" sağlamak için sahadaki BM insani yardım personelinin varlığını güçlendirmek.

İkinci olarak, BM veya üçüncü taraf sivil gözlemcilerden oluşan bir misyon öneriyor.

Son olarak da, "insani duraklamalara/ateşkeslere uyulup uyulmadığını izlemek üzere, Birleşmiş Milletler'in silahsız askeri gözlemcilerinin görevlendirilebileceğini" yazdı ve her üç seçeneğin de Güvenlik Konseyi'nden "açık yetkiler" gerektireceğini belirtti.

Daha fazla acı

İsrail ve Hamas arasındaki savaşın başlamasından bu yana ateş altında olan Güvenlik Konseyi, sadece Kasım ayı ortasında "insani duraklama" çağrısında bulunan bir metni kabul edebildi.

İkisi ABD vetosu nedeniyle olmak üzere beş karar tasarısı daha reddedildi.

Başkan Joe Biden o zamandan bu yana İsrail'e karşı artan bir tavır sergileyerek, müttefikinin Gazze Şeridi'ne yönelik "ayrım gözetmeyen" bombardımanı nedeniyle uluslararası toplumun desteğini kaybetme riskiyle karşı karşıya olduğu uyarısında bulundu.

Biden yönetimi son metni nasıl değerlendirdiğini söylemekten ise kaçındı.

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller gazetecilere verdiği demeçte "Her zaman bizim de katıldığımız ve diğer Güvenlik Konseyi üyelerinin de kabul ettiği bir dilin olduğu bir yere ulaşmaya çalışıyoruz” dedi ve ekledi:

"Ancak şu anda müzakere sürecinin ortasındayız. Spekülasyon yapmak istemem."

BM Güvenlik Konseyi kararları bağlayıcıdır ancak ilgili ülkeler tarafından düzenli olarak göz ardı edilmektedir.

İsrail zaten ateşkesin "kabul edilemez" olduğunda ısrar ediyor.

"Ateşkes hemen şimdi"

Gazze’deki Sağlık Bakanlığı , İsrail'in 7 Ekim’den bu yana aralıksız devam eden saldırılarında çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 19.400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.

Filistin'in BM Büyükelçisi Riyad Mansur Cuma günü Genel Kurul kürsüsünden yaptığı konuşmada "Böylesi bir vahşet karşısında tek bir ahlaki duruş, savunulabilir tek bir duruş var: Şimdi ateşkes" dedi.

İsrailli mevkidaşı Gilad Erdan ise, "(Rehineler) hala tutuluyorken ateşkes çağrısında bulunmak yapılacak en ahlaksızca şeydir" şeklinde cevap verdi.

Kaynak: Mepa News