Cezayir'de halk Buteflika'yı neden istemiyor?

Cezayir'de halk protestoları ikinci haftasına girdi. Başkent Cezayir ve birçok şehirde binlerce kişi Cumhurbaşkanı Buteflika'nın 18 Nisan'da gerçekleşecek seçimlere beşinci defa aday olma kararını protesto ediyor. Peki 20 yıla yakın süredir görevde bulunan 81 yaşındaki politikacıyı Cezayirliler neden artık liderleri olarak görmeyi istemiyor?

Bu sorunun yanıtında deneyimli politikacının ileri yaşı ve sağlık sorunları gibi sebeplerin yanı sıra ülkede yaşanan ekonomik sıkıntılar ve bu durumun vurduğu gençlerin tepkisi de yatıyor.

"Ülkenin yurt dışındaki imajı zedeleniyor"

Cumhurbaşkanının ağır sağlık sorunlarına ve ilerleyen yaşına rağmen adaylıkta diretmesi binlerce Cezayirlinin tepkisini çekti. Sadece başkent Cezayir'de değil birçok şehirde gösterilere katılanların sayısı hızla artmaya başladı.

Fransa'daki Uluslararası İlişkiler Ve Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalışan Brahim Oumansour protestoların kaynağında Cezayirlilerin kendilerinin küçük düşürüldüğü kanısı olduğu görüşünde. Ayrıca Oumansour'a göre Buteflika'nın bu 'koltuk sevdası' ülkenin yurt dışındaki imajının zedelendiği düşüncesinin yayılmasına da neden olmuş. Bu kanının oluşmasında sosyal ağların yeri büyük. Zira teknolojinin imkanlarından gittikçe daha fazla faydalanan gençler sosyal ağları aktif olarak kullanıyor ve başka ülkelerde yaşam şartlarının ne durumda olduğunu net bir şekilde görebiliyor. Bu saptama nedeniyle oluşan tepki sosyal ağlarda hızlı haberleşmenin sonucunda gençlerin organize olup protestolarda aktif rol alması ile dışa vuruluyor.

Sosyal kriz ve işsizlik

Protestoların büyümesinin ve gençlerin sayıca fazla olmasının başlıca neden ise Abdelaziz Buteflika'nın adaylığının ülkenin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik krize denk gelmesi. Cezayir İstatistik Kurumu'nun verilerine göre ülkedeki işsizlik oranı yüzde 10 ile 13 arasında. Gençlerde bu oran yüzde 26'lara ulaşırken diplomalı gençlerin yüzde 18'i ülkelerinde iş bulamıyor.

İşsizlik krizine ek olarak gençlerin baş etmesi gereken diğer bir sorun da yıllardır çözülemeyen sosyal konut meselesi. Abdelaziz Buteflika 15 Nisan 1999'da ilk defa göreve geldiğinde ekonomik atılımın sağlanması ve ülkenin modernleştirilmesi için dev yatırımlara imza attı. Fakat uzmanlara göre sanayi üretimi gençlerin işsizlik sorununu çözmede ve alım gücünü iyileştirmede yetersiz kaldı. Petrol ülkesi Cezayir'de fiyatların da hızla düşmesi ekonomiye ağır bir darbe indirdi.

Yolsuzluk ve adam kayırmacılık sebebiyle sarsılan güven

Ekonomide işlerin yoluna girmemesine yolsuzluk ve adam kayırmacılık gibi diğer kanayan yaralar da eklenince halkta adaletsizlik hissi hızla yayılmaya başladı. Basın yayın organları üzerinde oluşturulan baskı da yönetimle halk arasındaki güvenin sarsılmasında etken rol oynadı.

Protesto gösterilerinin başlamasından bu yana birçok gazeteci gözaltına alınarak tehditlerin hedefi olmuş durumda. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü Cezayir yönetimini "medyayı susturmak için her türlü çabayı" sarf etmekle suçluyor. Cezayirli yetkililerin sadece ekonomik ve hukuksal baskı araçlarını kullanmakla kalmadığını belirten örgüt, bir süredir haberlerin yayılmasının da engellendiğinin altını çiziyor.