"Çin Doğu Türkistan'a girenlerin telefonlarına takip uygulaması yüklüyor"

The Guardian, Kırgızistan tarafından Çin'in Uygur Özerk Bölgesi'ne giriş yapanların telefonlarına takip programı yüklendiğini iddia etti.

Gazetenin 'uluslararası partnerleriyle' birlikte ortaya çıkardığını öne sürdüğü bilgilere göre sınır görevlileri, bölgeye giriş yapanların telefonlarına gizlice takip programı yüklüyor ve bu program yoluyor kişilerin yazışmalarını ve konumlarını gözlemleyebiliyor.

'Uluslararası partnerlerin' kimliğinin açıklanmadığı haberde, bunun 'Çin'in bölgedeki politikalarının bir sonucu' olduğu iddia ediliyor.

İddiaya göre, turistlerin telefonlarını alan yetkililer programı gizlice yüklüyor, konuyla ilgili konuşan kişilerin ise böyle bir programın yükleneceği konusunda bilgilendirme yapılmadığını söylüyor. 

'Privacy International' grubundan Edin Omanović tarafından yapılan açıklamaya göre, bu takip programının amacı 'yanlış bir uygulama yükleyen veya yanlış bir makale okuyan kişiyi toplama kamplarına atmak.'

Öte yandan Guardian, konuyla ilgili yaptığını iddia ettiği 'analizler' sonucunda söz konusu uygulamanın Çinli bir şirket tarafından yapıldığının tespit edildiğini açıkladı. 

Habere göre ayrıca, uygulamaya 'takılanlar' arasında 'Ramazan'da oruç tutmak, 'unholy Grave' isimli Japon metal müzik grubunu dinlemek, ABD'li yazar Robert Greene tarafından kaleme alınan '33 Stratejide Savaş' gibi 'yasaklar' bulunuyor. 

Söz konusu uygulamanın ise Irkeshtam girişinde yüklendiği iddia edildi. 

İddiaya göre sınırdaki iPhone telefonlar tarayıcıdan geçiriliyor ve Android telefonlara da uygulama yükleniyor. 

"Silinse bile veri topluyor"

Guardian'ın haberinde ayrıca, bu tür uygulamaların silinse bile veri toplamaya devam edebildiği belirtiliyor.

Yalnızca Android telefonlara yüklenebildiği iddia edilen programın isminin ise 蜂采 (Fēng cǎi) olduğu iddia ediliyor. Bu kelimenin İngilizceye doğrudan çevirisi bulunmasa da, 'collecting honey' (bal toplamak) ismine yakın bir anlama sahip olduğu belirtiliyor. 

Bölgeye giriş yapan biriyle konuşan Guardian, yolcunun giriş yapmak istediğinde telefonunun istendiği ve ayrı bir odaya götürüldüğü yönündeki ifadelerini aktardı. 

Gazeteye göre yolcu, yaklaşık bir saat telefonunun gelmesini beklediğini ve yetkililerin telefona ne yaptıkları konusunda bilgi vermediğini söyledi. 

Kimliğiyle ilgili herhangi bir bilgi verilmeyen yolcu, Guardian'a verdiği demeçte "Önce bir GPS cihazı olduğunu zannettik. Bunu sevmedim. Aynı şey kendi ülkemde yaşansa donup kalırdım ancak Çin'e seyahat ediyorsanız böyle şeylerin olacağını bilirsiniz. 

Guardian, Süddeutsche Zeitung, Ruhr-University Bochum ve Alman siber güvenlik şirketi Cure53 tarafından yapılan incelemelerde de, yüklendiği iddia edilen programın telefonlardan e-posta, yazışma ve benzeri bilgileri topladığının tespit edildiği iddia edildi. 

Öte yandan, haberde söz konusu inceleme sonucuna ilişkin herhangi bir rapor yayınlanmadı.