Dolar kuru neden yükseliyor?

Türk Lirası Amerikan Doları karşısında tarihinin en düşük seviyesine gerileyerek 7,25 seviyesini gördükten sonra 7,22 düzeyine kadar geriledi. Euro da öğle saatleri itibariyle 7,8 lira seviyesinde işlem görüyor.

Covid-19 salgınının tüm dünya ekonomileri üzerindeki olumsuz etkileri giderek daha fazla belirginleşirken dolar/TL kurundaki bu hızlı yükseliş neden kaynaklanıyor?

Türkiye'nin dış kaynak ihtiyacının nasıl karşılanacağı ile ilgili belirsizliklerin uzaması Türk lirası üzerindeki baskıyı arttırarak kurun daha da yukarılara çıkmasına neden oluyor.

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan Kurun düşmesi için Türk Lirasını cazip hale getirici veya yurt dışından döviz getirecek hamlelere ihtiyaç olduğunu vurguladı.

Uluslararası Para Fonu'na başvurulmasının gündemde olmadığını Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın çarşamba günü uluslararası yatırımcılarla telekonferans yoluyla yaptığı toplantıda yinelemesi geriye serbest piyasalardan alınacak bir borçlanma ya da diğer ülkelerin merkez bankalarıyla yapılacak swap (takas) anlaşmalarını bırakıyor.

Albayrak aynı toplantıda "G20 ve serbest ticaret anlaşması yaptığımız ülkelerle swap görüşmesi yapıyoruz. Birden fazla ülkeyle swap anlaşması olabilir," ifadelerini kullanarak bu opsiyon üzerinde durulduğunu teyit etmiş oldu.

Ayrıca Merkez Bankası döviz rezervlerinin fazlasıyla yeterli olduğunu aktaran Albayrak, bankaların ve özel sektörün de borçlarının tamamına yakınını rahatlıkla çevirdiklerini vurguladı.

Fakat çarşamba gecesi takas hattının Türkiye'yi de içine alacak şekilde genişletilmesi olasılığıyla ilgili sorulan bir soruya Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin'in 'Bu bütün ülkeleri kapsamıyor' yanıtını vermesi yatırımcıların kafasındaki soru işaretlerinin daha da yükselmesine neden oldu.

Yükselen ekonomilere odaklanan ekonomist Timothy Ash ise sosyal medya hesabından yaptığı yorumlarda faizlerin yükseltilmesi ya da takas anlaşmaları ile büyük bir döviz kaynağının bulunamaması halinde Türk lirasındaki değer kaybının düşmeye devam edeceğini belirtti.

Öte yandan Standard & Poor's normal takviminin dışına çıkarak yaptığı açıklamada Türkiye'nin döviz cinsi kredi notunu sabit tutarak görünümünü de durağan olarak belirledi. Yapılan açıklamada Türkiye ekonomisinin Covid-19 nedeniyle daralma yaşadıktan sonra yılın ikinci yarısında toparlanmasının beklendiği vurgulandı.

Swap nedir?

İngilizce'de takas, değiş-tokuş anlamına gelen swap kelimesi finans piyasalarında iki tarafın belirli bir zaman dilimi içinde bir varlık ya da yükümlülüğe bağlı olarak farklı faiz ödemelerini veya döviz cinsini karşılıklı olarak değiştirdikleri bir takas sözleşmesini ifade ediyor.

Swap işlemlerinde, iki para biriminden yüksek faizli olanı satıp, düşük faizli olan alınıyorsa, düşük faizli para biriminin gecelik taşıma maliyeti ödeniyor ve yatırımcının hesabına swap maliyeti olarak yansıyor.