El Kaide Yemen’de IŞİD’e karşı saldırı başlattı
2014 yılında Ebubekir el Bağdadi’nin ‘Hilafet’ ilanından sonra Yemen’deki El Kaide yapılanmasıyla, bir kısmını bu yapılanmadan ayrılanların oluşturduğu IŞİD’liler arasında genel anlamda bir ayrışma meydana geldi.
2014 yılında Ebubekir el Bağdadi’nin ‘Hilafet’ ilanından sonra Yemen’deki El Kaide yapılanmasıyla, bir kısmını bu yapılanmadan ayrılanların oluşturduğu IŞİD’liler arasında genel anlamda bir ayrışma meydana geldi.
İlk başladığı dönemlerde ‘tatlı’ bir rekabet gibi görülen bu ayrışma zaman içinde sivrildi ve bugün gelinen süreçte her iki taraf birbirlerine yönelik saldırılar gerçekleştirmeye başladı.
IŞİD’in eski sözcüsü Ebu Muhammed el Adnani’nin kışkırtıcı birtakım açıklamalarıyla harekete geçen Yemen’deki IŞİD’liler, kısa bir süre önce sözlü olarak sataşma biçiminde hedef aldıkları ve ‘Hilafet’e katılmaları yönünde tehdit ettikleri El Kaide’ye karşı saldırılar düzenlemeye başladı.
Her ne kadar El Kaide IŞİD’in hilafetinin geçerli olmadığı yönünde açıklamalar yayınlayıp kendilerini bu yoldan geri çevirmeye çalışsa da IŞİD’liler, Ebyen ilinde varlık gösterdikleri bölgelerde kendilerini El Kaide’den iyice soyutlayıp kabuklarına çekildiler.
2018 yılına gelindiğinde IŞİD, organize bir şekilde Ebyen ilinde El Kaide’nin mevzilendiği bölgelere saldırılar düzenlemeye başladı. Kayfe bölgesinde yoğunlaşan bu saldırılar genellikle el yapımı patlayıcı (EYP) baskın ve yol kesme şeklinde gerçekleşti/gerçekleşiyor.
IŞİD tarafından El Kaide’ye yönelik düzenlenen bu saldırılara ait haber ve görüntüler ayrıntılı bir şekilde örgütün haber ajansı “Amak” üzerinden servis edildi.
IŞİD tarafından dün yayınlanan bir açıklamadaysa El Kaide savaşçılarını hedef alan EYP saldırısında 1 kişinin öldüğü ve 2 kişinin de yaralandığı öne sürülmüştü. Amak ajansı tarafından servis edilen açıklamada saldırının Beyda vilayetine bağlı Kureyşiye bölgesinde gerçekleştirildiği ifade edildi.
24 Aralık tarihinde Amak ajansı tarafından yayınlanan açıklama
El Kaide ise bu süreç içinde bildiriler yayınlayarak IŞİD’in düzenlediği saldırılarla ilgili açıklamalar yapmakla yetindi. El Kaide kaynaklarının ifadelerine göre örgüt, savaşçılarına IŞİD’e karşı savaşmak için yetki verilmişti ancak bu yetki ancak nefsi müdafaa halinde kullanılacaktı.
Ancak gelinen süreçte Yemen’de El Kaide’nin IŞİD’e karşı tutunduğu ‘tereddütlü’ tavır yerini gayet açık bir saldırı politikasına bıraktı. El Kaide’ye bağlı haber kaynakları bir süredir IŞİD’lilere yönelik düzenledikleri saldırılara ait haberleri paylaşıyor.
Haberlerin detayı incelendiğindeyse herhangi bir nefsi müdafaa hali görünmüyor. Bu da El Kaide’nin Yemen’de IŞİD’e karşı doğrudan saldırılar düzenlemeye başladığının bir göstergesi.
El Kaide’ye bağlı haber kaynakları (Ansar al Shariah) tarafından yayınlanan ve 19 ile 22 Aralık tarihlerine ait iki açıklamada Yemen’in Ebyen iline bağlı Kayfe ilçesinde IŞİD yapılanmasına yönelik düzenlenen sadırıların detayları aktarılıyor.
19 Aralık tarihli açıklamada, Kayfe ilçesinde bir grup IŞİD’liye karşı düzenlenen EYP ve pusu saldırısından bahsediliyor:
19 Aralık tarihli açıklama
22 Aralık tarihli açıklamadaysa, yine Kayfe ilçesinde IŞİD savaşçılarının kullandığı bir yapının hedef alındığı ifade ediliyor. 75mm topla gerçekleştirildiği ifade edilen saldırının, IŞİD’lilerin hareketlerinini gözlemlenmesinden sonra düzenlendiği ve isabetle sonuçlandığı belirtiliyor:
22 Aralık tarihli açıklama
Her iki açıklamada da Yemen’deki IŞİD yapılanmasından “Hariciler” olarak bahsedilmesi, El Kaide’nin IŞİD’e yönelik başlattığı karşı saldırıları ideolojik bir temele dayandırdığının göstergesi olarak okunabilir.
Bu haberlerden sonra Yemen’de El Kaide ve IŞİD arasındaki soğuk savaşın tamamen sona erdiğini söylemek mümkün. İki taraf arasındaki soğuk savaş zaten bir süre önce IŞİD’in düzenlemeye başladığı saldırılarla sona ermişti ancak El Kaide’nin bu saldırıları bitirmeye yönelik çağrıları ve açıklamaları oluyordu.
Son saldırı açıklamalarından sonra El Kaide de artık IŞİD’e karşı saldırılar düzenlemeyi sürdürecektir. Yapılan çağrı ve açıklamalardan sonuç alamayan El Kaide’nin karşı saldırı kararı alması, aynı zamanda örgütün bölgedeki dengelerini de olumsuz yönde etkileyecektir.
Siyasi hamlelerinde dikkatli davrandığı bilinen El Kaide’nin bu sebeple zor bir karar aldığını söylemek mümkün.
IŞİD’in Yemen’de izlediği saldırı politikası Tıpkı Suriye’deki gibi ‘En yakın düşmana saldır’ siyasetine dayanıyor. IŞİD’in Yemen’de El Kaide yapılanmasına düzenlediği saldırılarla birlikte El Kaide’nin karşı saldırı başlatması, çıkarları için bölgede bulunan küresel güçler için de büyük bir fırsat.
İlerleyen dönemlerde karşılıklı saldırıların nasıl şekilleneceği ve tarafların toprak hakimiyetine etki edip etmeyeceği netlik kazanacaktır. Ancak Yemen’deki El Kaide varlığının IŞİD’den daha fazla ‘kabul gördüğünü’ eklemek gerekli.
Özellikle El Kaide’nin yerel halka daha yakın olarak görülmesi ve nispeten desteklenmesi, IŞİD karşısında elini daha güçlü kılıyor.
Örgüt bu bağlamda IŞİD’in saldırılarında ölen sivillere ait görüntüleri kendi resmi ve resmi olmayan medya kanalları aracılığıyla kamuoyuna servis ediyor:
+18 | #Yemen'de El Kaide'ye yakın medya kaynakları DAEŞ'in düzenlediği saldırılarda ölen sivillere ait görüntülerle birlikte, örgütün sivil yerleşimlere düzenlediği saldırılara ait görselleri servis etti. (1/2) pic.twitter.com/sk0xmmKnvM
— Halid Abdurrahman (@hldabdurrahman) December 20, 2018
IŞİD’in Somali’deki El Kaide yapılanması olan Eş Şebab Hareketi’ne karşı düzenlediği saldırının ardından El Kaide’nin Yemen’deki yapılanmasının karşı saldırı haberlerini servis etmesi, saldırıların kesiştiği dönem itibarıyla ayrıca ele alınmalı.
Ancak, Yemen’de yeri geldiğinde kısa süreli anlaşmalar dahi yapmış olan iki tarafın çatışmaya evrilen sürecinin bir anda ortaya çıkmadığını da ayrıca belirtmek gerekli.
Kaynak: Çatışma Bülteni