Esed rejiminden yıllar sonra Suudi Arabistan'a ilk ziyaret
Esed rejimi ile Suudi Arabistan arasında, iki ülke ilişkilerini normalleştirmek üzere yıllar sonra ilk adım atıldı ve Esed rejimi Dışişleri Bakanı Faysal Mikdat, Cidde’yi ziyaret etti.
Tarafların yaptığı ortak açıklamada, görüşmelerde Esed rejiminin Arap dünyasındaki diplomatik izolasyonunu sona erdirmek üzere çalışıldığı belirtildi.
Açıklamada taraflar arasındaki konsolosluk hizmetleri ile uçuşların yeniden başlatılması için adımlar atılacağı kaydedildi.
Mikdat’ın Cidde ziyareti, Esed rejiminin on yılı aşkın zamandır Suudi Arabistan’a gerçekleştirdiği ilk üst düzey diplomatik ziyaret olarak kayıtlara geçti.
#Jeddah | Foreign Minister HH Prince @FaisalbinFarhan receives Syria’s Foreign Minister, H.E. Dr. Faisal Mekdad. ???????????????? pic.twitter.com/MIR8dmKmld
— Foreign Ministry ???????? (@KSAmofaEN) April 12, 2023
Riyad, Suriye savaşının başlamasının ardından Esed rejimi ile bağlarını koparmış ve rejim lideri Beşar Esed'i devirmeye çalışan muhalif grupları desteklemişti. Bu dönemin ardından da Esed rejimi, Arap Birliği’nden çıkarılmıştı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan’ın 18 Şubat’ta Münih Güvenlik Konferansı’nda Esed rejimini tecrit etmenin sonuç getirmediğini söylemesi, Riyad'ın yaklaşımındaki önemli bir kırılma olarak yorumlanmıştı.
6 Şubat’ta yaşanan depremler de taraflar arasındaki normalleşme sürecine hız kazandırdı.
Esed rejiimi ve Suudi Arabistan dışişleri bakanı, uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele etmek ve Esed rejiminin Arap Birliği’ne dönüşünü kolaylaştırmak için işbirliği yapma konusunda anlaştı.
Esed rejiminin Arap Birliği'ne dönüşü Suudi Arabistan'da görüşülecek
Suudi Arabistan ile Esed rejimi ilişkilerinin yeniden başlaması, Arap devletlerinin Esed ile ilişkileri normalleştirme hamlelerindeki önemli bir gelişme olarak görülüyor. Nitekim Esed rejimi Dışişleri Bakanı Mikdat, geçen haftalarda on yıldan uzun süredir Mısır ve Ürdün’e de ilk diplomatik ziyaretlerini gerçekleştirdi.
Mikdat’ın Cidde ziyaretin ardından yapılan ortak açıklamada, her iki taraf da "Suriye’nin toprakları üzerindeki kendi kontrolünü sağlama ve silahlı milislerin varlığına son verme" gereği konusunda anlaştı.
AFP’nin İran devlet medyasından aktardığı habere göre aynı saatlerde İranlı diplomatik bir heyet de Riyad’ı ziyaret etti.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nasser Kanani, “İran heyeti, Riyad'daki büyükelçilik ve Cidde başkonsolosluğunun yeniden açılması için gerekli adımları atacak” dedi.
Riyad merkezli Arap bir diplomat AFP'ye yaptığı değerlendirmede, “İranlılar ile Suriyeliler aynı gün Suudi Arabistan'da. Bu çılgınca ve birkaç ay önce düşünülemezdi” dedi.
Reuters'e bilgi veren bazı kaynakların aktardığına göre, Suudi Arabistan’ın 19 Mayıs'ta Riyad'ta yapılması planlanan Arap Birliği zirvesine, Esed'i de davet etmeyi planlıyor.
Öte yandan ABD ve Avrupa ülkeleri, Esed ailesini milyar dolarlık bir tür amfetamin uyuşturucusu olan captagonun ticaretinde başrol oynamakla suçluyor. Batılı ülkeler, uyuşturucunun Suriye’de üretildiğini ve Esed rejimi tarafından finanse edildiğini söylüyor.
Uyuşturucuların büyük kısmının Suudi Arabistan da dahil olmak üzere Körfez Arap ülkelerindeki alıcılara satıldığı düşünülüyor.
Kaynak: BBC Türkçe, Mepa News