Eski ABD Başkanı Trump'ın suçlu bulunduğu davanın detayları neler?

Eski Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump, 2024 seçim kampanyasını sarsabilecek bir kararla, tarihi bir "sus payı" davasında suçlu bulundu.

Trump, bir suçtan dolayı suçlanan ve mahkum edilen ilk ABD başkanı oldu.

New York'ta bir jüri yedi hafta süren duruşmanın ardından Perşembe günü öğleden sonra kararını açıkladı ve Trump'ı hakkındaki 34 suçlamanın tamamından suçlu buldu.

Savcılar yaklaşık iki düzine tanığı ifade vermeye çağırmış ve Salı günü sona eren kapanış konuşmalarının ardından jürinin kararını vermesi iki gün sürmüştü.

Trump, 2016 ABD başkanlık seçimleri öncesinde bir kişiye yapılan sus payı ödemesiyle ilgili olarak iş belgelerinde tahrifat yapmaktan 34 ağır suçla itham ediliyordu.

Gazze'deki çatışmalarda son iki günde 5 İsrail askeri öldü

Savcılar, Trump'ın sonuçta kazandığı yarışta şansını arttırmak amacıyla ödemeyi örtbas etmeye çalıştığını ileri sürdüler.

Kasım ayındaki seçimlerde Demokrat Partili Joe Biden ile karşı karşıya gelecek olan eski Cumhuriyetçi başkan suçsuz olduğunu savunmuştu.

Şimdi her bir suç için dört yıla kadar hapis cezasıyla karşı karşıya, ancak mahkeme gözlemcileri şartlı tahliye ya da kamu hizmeti yerine parmaklıklar ardında kalma ihtimalinin düşük olduğunu söylüyor.

Perşembe günkü duruşmaların sonunda, savunma avukatı Todd Blanche'ın talebi üzerine 11 Temmuz için bir ceza tarihi belirlendi. Bu duruşma, Trump'ın partinin başkan adayı olarak resmen tanınmasının beklendiği Wisconsin'deki Cumhuriyetçi Ulusal Kongre'nin başlamasından dört gün öncesine denk geliyor.

Mahkeme salonunun dışında gazetecilere kısa bir açıklama yapan Trump, "Bu hileli, utanç verici bir duruşmaydı. Gerçek karar 5 Kasım'da halk tarafından verilecek. Ve onlar burada ne olduğunu biliyorlar.” ifadelerini kullandı.

Gazze'deki savaşın İsrail'e maliyeti 67 milyar dolar

Ayrıca, kendisinin "çok masum bir adam" olduğunu yineleyerek çok beklenen bir temyiz başvurusunda bulunacağını ima etti.

"Anayasamız için mücadele edeceğiz. Bu iş çoktan bitti. Çok teşekkür ederim" dedi ve hızla dönüp gitti.

Bu arada gazeteciler, o uzaklaşırken bağırarak sorular sordular: "Seçmenler neden hüküm giymiş bir suçluya oy versin?"

"Adaylıktan çekilecek misiniz?"

Karara giden yol

Jürinin kararı öncesinde mahkeme salonunda tansiyon yüksekti. Jürinin bir karara vardığını açıklamasından dakikalar önce, Yargıç Juan Merchan kapalı kapılar ardındaki müzakereleri sonlandırmaya hazır görünüyordu ve yerel saatle 16.30'da sona ereceğini duyurdu.

Ancak saat 16:20'de jüriden bir not geldi ve yaklaşan kararı duyurarak formları doldurmak için 30 dakika daha süre istedi.

Odayı bir sessizlik kapladı. Yargıç Merchan mahkeme salonunu herhangi bir taşkınlığa karşı uyardı. İzleyiciler arasında 4 Nisan 2023'te Trump hakkındaki 34 maddelik iddianameyi açıklayan Bölge Savcısı Alvin Bragg ve aralarında oğlu Eric'in de bulunduğu Trump'ın destekçileri vardı.

Görüş | Lighthizer: Trump'ın küresel ekonomiyi altüst edecek ekonomisti

Mahkeme gözlemcileri, suçlu kararı okunurken Trump'ın duygusuz ve gözleri kapalı göründüğünü belirttiler.

Ancak duruşmalar sona ermeden önce savunma avukatı Blanche, Trump'ın eski avukatı Michael Cohen'in kilit ifadelerindeki sorunları gerekçe göstererek kararın iptali için son bir çaba gösterdi.

Blanche Yargıç Merchan'a "Beraat kararı verilmesini talep ediyoruz" dedi. "Bu jürinin Michael Cohen'in ifadesini kabul etmeden bir karara varmasının hiçbir temeli ve yolu yoktur."

Ancak yargıç bu talebi hemen reddetti ve jüri üyelerine teşekkür ederek duruşmayı sonlandırdı. Merchan 12 jüri üyesine "Mahkemenin minnettarlığı ile gidebilirsiniz" dedi.

New York'taki dava Trump'ın karşı karşıya kaldığı dört suç iddianamesinden biriydi. Muhtemelen Kasım seçimlerinden önce mahkemeye çıkacak tek dava da bu olacak.

Seçimler öncesinde

Eski bir savcı ve hükümet etiği uzmanı olan Melanie Sloan, Al Jazeera'ye verdiği demeçte suç kararının Trump ile daha ılımlı seçmenlerin arasını açabileceğini söyledi.

"Bunun siyasi bir sorun olduğunu biliyor. Bay Trump'ın pek çok şeyine katlanabilecek pek çok Amerikalı olduğunu biliyor ama 12 kişilik bir jüri tarafından mahkum edilmek? Bu, Donald Trump hakkında kararsız olan bağımsız seçmenler için çok uzak bir nokta olabilir." dedi.

"Ekonomi politikalarını beğenmiş olabilirler ama tüm bu dramı sevmiyorlar."

Sloan ayrıca, Trump'ın mahkemeden ayrılırken öne sürdüğü, davanın Biden yönetiminin üyeleri tarafından organize edildiği görüşünü de reddetti.

"Başkan Biden bunların arkasında nasıl olabilir? Burası bir eyalet mahkemesi. Başkan Biden bu yargıcı atamadı, bu savcıyı atamadı. Bir eyalet kovuşturmasında kelimenin tam anlamıyla hiçbir rolü yok."

Biden ve Trump televizyonda kozlarını paylaşacak

Ancak Al Jazeera muhabiri John Hendren, Trump'ın tabanının yine de mahkumiyetin altında siyasi nedenler göreceğine ve Perşembe günkü kararla harekete geçebileceklerine dikkat çekti.

Hendren, "Şu ana kadar hiçbir şeyin onun sıkı destekçileri arasındaki cazibesini gerçekten lekelemediğini görmek ilginç" dedi.

"Dört davanın her birinde karşı karşıya kaldığı 91 suçlamanın her birinde, popülaritesi aslında Cumhuriyetçiler arasında arttı. Yani bu durum onlar arasında ona zarar vermedi. Yine de ortada bu olaya farklı bakabilecek insanlar olması muhtemel."

Tepkiler bölündü

Yine de Cumhuriyetçiler kararın ardından Trump'a destek vererek karar ve siyasi sonuçları hakkında soru işaretleri uyandırdı.

Cumhuriyetçi Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson yaptığı açıklamada "Bugün Amerikan tarihinde utanç verici bir gün" dedi.

Savunma ekibi gibi Johnson da barodan ihraç edilmiş bir avukat ve Trump'ın yakın çevresinin eski bir üyesi olan Cohen'in ifadesine mahkemede izin verilip verilmemesi gerektiğini sorguladı.

Cohen 2018 yılında sus payı ödemesi nedeniyle suçlu bulunmuş ve hapis cezasına çarptırılmıştı. Ancak 2016 seçimleri sırasında Trump'a olan yakınlığı ve sus payı anlaşmasındaki dahli göz önüne alındığında, savcılar Trump'ın mali işlerinin iç yüzünü ortaya çıkarması için ona güvendiler.

Johnson, "Demokratlar, barodan ihraç edilmiş, hüküm giymiş bir suçlunun ifadesine dayanarak karşı tarafın liderini saçma sapan suçlamalarla mahkum ederken alkışladılar" dedi. "Bu tamamen siyasi bir uygulamaydı, hukuki değil."

Trump: Biden Hamas'ın yanında yer alıyor

Trump'ın en büyük oğlu Donald Trump Jr, kararı ABD'nin düşüşünün kanıtı olarak nitelendirerek tepki gösterdi.

Sosyal medyada "Demokratlar Amerika'yı üçüncü dünya **** deliğine çevirmek için yıllardır sürdürdükleri girişimlerinde başarılı oldular" diye yazdı ve küfürlü bir ifade kullandı. Seçmenlere babasını desteklemeleri çağrısında bulundu: "5 Kasım onu kurtarmak için son şansımız."

Biden kampanyasının üyeleri de aynı şekilde kararı seçmenleri toplamak için kullandı ve kararı seçim bağlamında vurguladı.

Kampanya iletişim direktörü Michael Tyler yaptığı açıklamada "Bugün New York'ta hiç kimsenin hukukun üstünde olmadığını gördük" dedi.

"Ancak bugünkü karar Amerikan halkının basit bir gerçekle karşı karşıya olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Donald Trump'ı Oval Ofis'ten uzak tutmanın hala tek bir yolu var: Sandık."

Bragg kararın ardından konuştu

Ancak karar Washington DC'nin ötesinde tepkilere yol açmış, hatta borsada da dalgalanma etkisi yaratmıştır.

Trump'ın çoğunluk hissedarı olduğu Trump Media & Technology Group'un hisseleri kararın hemen ardından yüzde 14 oranında değer kaybetti. Şirket geçtiğimiz Mart ayında halka açılmıştı.

İfadesi savcılık için çok önemli olan Cohen de sosyal medyada Perşembe günkü haberleri MSNBC kanalına taşıyan bir TV ekranının fotoğrafını paylaştı.

"Bugün hesap verebilirlik ve hukukun üstünlüğü için önemli bir gün" diye yazdı. "Bu benim ve ailem için zor bir yolculuk olsa da, gerçek her zaman önemlidir."

Kararın okunmasından iki saatten biraz fazla bir süre sonra Manhattan Bölge Savcısı Alvin Bragg bir basın toplantısı düzenleyerek davadaki 12 jüri üyesi ve altı yedek üyenin katkılarına teşekkür etti.

"Jüri üyeleri temel bir vatandaşlık görevini yerine getirmektedir. Onların hizmeti yargı sistemimizin temel taşıdır" dedi.

Jürideki "sıradan New Yorkluların" 22 tanığın uzun ifadelerini dinlediklerini ve çeklerden muhasebe defterlerine kadar çeşitli belgeleri incelediklerini belirtti.

Trump: Biden İsrail'i yüzüstü bıraktı

"12 sıradan jüri üyesi kanıtlara ve yasalara - ve yalnızca kanıtlara ve yasalara - dayanarak karar vermeye yemin etti. Müzakereleri onları, makul bir şüphenin ötesinde, bu sanığın, Donald J. Trump'ın, 2016 seçimlerini yozlaştırma planını gizlemek için birinci dereceden 34 iş kayıtlarında tahrifat yapmaktan suçlu olduğu konusunda oybirliğiyle bir sonuca götürdü.

"Her ne kadar bu sanık Amerikan tarihindeki diğer sanıklardan farklı olsa da, bu davaya ve nihayetinde bugün bu karara, mahkeme salonunun kapısından giren diğer tüm davalarda olduğu gibi, gerçekleri ve yasaları takip ederek ve bunu korkmadan ya da kayırmadan yaptık."

Bragg gazetecilerin savcıların hapis cezası isteyip istemeyeceklerine ilişkin sorularını yanıtlamayı reddetti. Ayrıca davayı mahkemeye taşıma kararını da savundu: "Ben işimi yaptım. Bizim işimiz gerçekleri ve yasaları takip etmektir."

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera, Ajanslar