Etiyopya ordusu: Tigray milislerine silah taşıyan uçağı düşürdük

Etiyopya devlet ajansının haberine göre, Sudan üzerinden Etiyopya hava sahasını ihlal eden ve Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) için silah taşıdığı öne sürülen bir uçak düşürüldü.

Söz konusu uçağın Sudan üzerinden uçarak Etiyopya hava sahasına girdiğini doğrulayan Silahlı Kuvvetler görevlisi Tümgeneral Tesfaye Ayalew tarafından yapılan açıklamada, TPLF'ye atıfla "terör örgütüne silah tedarik etmek isteyen bir uçak kahraman hava kuvvetlerimizce düşürülmüştür." diye konuştu.

Etiyopya kaynakları uçağın hangi model olduğu, ne zaman düşürüldüğü hakkında bilgi vermedi.

Kasım 2020 tarihinde başlayan iç savaş sonucu milyonlarca Etiyopyalı silahlı gruplar ve hükümet arasındaki çatışmalardan oldukça etkilenmiş ve bu çatışmalarda binlerce kişi hayatını kaybederken 5 milyondan fazla kişi açlıkla karşı karşıya kalmıştı.

Etiyopya-Sudan gerilimlerinin sebepleri neler?

Etiyopya-Sudan sınırında iki ülke arasında tartışmalı olan Faşaka bölgesi sebebiyle zaman zaman taraflar arasında çatışmalar meydana geliyor.

BM'nin tanıdığı sınırlara göre Sudan'da bulunan Faşaka üzerinde Etiyopya hak iddia ediyor ve bu bölgenin aslında Etiyopya toprağı olduğunu belirtiyor. 1995'te Sudan ve Etiyopya güçleri Faşaka'da çatışmış, Faşaka Sudan kontrolünde kalmaya devam etmişti.

1995'ten bu yana gerginliğin devam ettiği Faşaka'yı Etiyopya'nın 2021'in ilk aylarında yeniden işgal etme girişimleri üzerine çıkan çatışmalarda çoğu Etiyopya askeri 84 kişi hayatını kaybetmiş, Faşaka yine Sudan kontrolünde kalmıştı.

Etiyopya'nın Faşaka semalarında casus uçak havalandırmasının bölgede yeni bir Etiyopya taarruzu yaşanmasından endişe ediliyor. Fakat Etiyopya yönetiminin mağlubiyetiyle devam eden Tigray Savaşı'nın Etiyopya'yı Faşaka'ya yeni bir taarruzdan alıkoyacağı belirtiliyor.

Sudan ve Etiyopya arasında 19. yüzyıldan bu yana yaşanan gerginlikler son yıllarda Mavi Nil üzerinde yaşanan paylaşım kavgasıyla had safhaya ulaşmış durumda. Etiyopya Mısır ve Sudan'ı Mavi Nil Krizi nedeniyle Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'ni Etiyopya'ya karşı desteklemekle suçluyor.

Etiyopya'nın Mısır'dan geçen Nil Nehri'ni besleyen iki koldan biri olan Mavi Nil Nehri üzerinde inşa ettiği Rönesans Barajı uzun süredir bölgede gerilimi artıran temel etken konumunda.

Nüfusu 100 milyonu aşan Mısır'ın tatlı su kaynağının yüzde 95'inin Nil Nehri'ne bağlı olduğu belirtiliyor. Nil Nehri'ni besleyen Mavi Nil ve Beyaz Nil Nehirleri Sudan'ın başkenti Hartum'da birleşip tek nehir olarak Mısır'a ulaşıyor.

Mavi Nil Nehri'nin kaynağı olan Etiyopya'nın son dönemde bu nehir üzerindeki projelerinin Sudan üzerinden Mısır'a ulaşacak su miktarını azaltacak olması Mısır ve Sudan'ın sert tepkisini çekiyor.

Etiyopya Mavi Nil Nehri'ni kendi topraklarından çıktığı için dilediğince kullanabileceğini iddia ederken Mısır 20. yüzyıldaki anlaşmalar gereği Nil Nehri'nde asıl söz sahibinin Mısır olduğunu belirtiyor.

Tartışmalı Faşaka bölgesi çatışmalara neden oluyor

Sudan ordusu, haziran ayında, Etiyopya'nın elinde esir bulunan yedi Sudan askeri ve bir sivili infaz ettiği gerekçesiyle Faşaka'da Etiyopya güçlerine karşı bir saldırı başlattı.

Faşaka'da son çatışamalara kadar taraflar sükuneti koruyordu. Ancak Etiyopya'nın Sudan askerlerini ve bir sivili idam ettiği iddiası iki ülke arasında askeri gerilimin yükselmesine yol açtı.

Sudan'daki cunta yönetimi, Etiyopya'nın infaz ettiği askerleri Sudan topraklarında ele geçirip Etiyopya'ya getirdiğini savunurken Addis Ababa yönetimi infazlardan sorumlu olduğu yönündeki iddiaları reddetti ve Sudan'ı, Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) ile iş birliği yapmakla suçladı.

Siyasi ve diplomatik kriz sürerken Sudan, Etiyopya'daki büyükelçisini çağırdı ve olay hakkında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine resmi bir şikayette bulundu.

Etiyopya Sudan'ı sorumlu tutuyor

Etiyopya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan bir açıklamada, "TPLF unsurlarınca" desteklenen Sudanlı birliklerin bir saldırı gerçekleştirmesinin ardından "trajik hadisenin" meydana geldiği ifade edildi.

Etiyopya yönetiminden bir kaynak, Sudan'ın Etiyopya ile bir süredir savaş halinde olan TPLF'yi desteklediğini söyledi. Kaynak ayrıca, Sudan'ın Etiyopya'ya karşı istihbarat faaliyetlerini gizlemek amacıyla Sudan'ın söz konusu iddialarını bir propaganda aracı olarak kullandığını savundu.

Öte yandan kaynak şöyle konuştu: "Bu talihsiz hadisenin arkasındaki neden Sudan ordusundan bir birimin Etiyopya topraklarını ihlal edip yerel bir milis gruba maddi destekte bulunmasıdır." dedi.

Kaynak: Mepa News