Fed'in faiz kararı Türkiye'yi nasıl etkileyecek?

Amerikan Merkez Bankası Federal Reserve, yüksek seyrini sürdüren enflasyonun ateşini dindirmek için gösterge faiz oranlarını 75 baz puan artırdı. Banka ayrıca önümüzdeki aylarda ekonominin yavaşlayacağını ve işsizliğin artacağını öngörüyor.

Böylece faizler yüzde 1,5 ile 1,75 arasına yükselirken yıl sonu için faiz beklentileri de yüzde 3,4'ten yüzde 3,8'e çıktı.

Fed'in oldukça şahin bir tavır olarak bu adımı atmasının ardından ekonomistler artık bankanın enflasyonu düşürmek için işsizliğin yükselmesi ve olası bir resesyonu göze aldığını gösterdiğini belirtti.

Peki ABD faizlerindeki artış Türkiye'yi nasıl etkileyecek?

Dolar ve Petrol

Amerika Birleşik Devletleri'nde faizlerin artırılması tüm dünyayı olduğu gibi Türkiye'yi de doğrudan ve dolaylı yollardan etkileyecek.

Faiz artışı ve geleceğe yönelik artışın süreceği sinyalleri ilk olarak kendini dolar ve petrol fiyatlarında gösterecek. Nitekim karar sonrası Amerikan doları diğer para birimleri karşısında değer kazandı. ABD Doları dünyadaki 6 önemli para birimi karşısındaki değerini takip ve ABD doları endeksi karar sonrası yüzde 0,35 oranında yükseldi.

Türkiye'de piyasalar kapalı olduğu için yurt dışındaki düşük hacimli piyasalarda ise Türk lirası 17,24 düzeyinde göreceli olarak yatay bir seyir izliyor. 

Daha çok ekonominin yavaşlayacağı yönündeki tahminlerin yanı sıra kararın bir diğer doğrudan etkisi ise enerji fiyatları üzerinde yaşanıyor. 

Pandemi sonrası ekonomik canlanma beklentileri ile talep tarafında yaşanan hareketlilik ve  Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile arz tarafında yaşanan şokun birleşmesi ile petrol fiyatlar rekor üzerine rekor kırmaya başlamıştı.

Fakat dünyanın en büyük ekonomisinden gelen bu yavaşlama beklentileri petrol fiyatlarının gerilemesine yol açtı. Karar sonrası Batı Teksas Tipi ham petrolün varil fiyatı yüzde 2,5'in üzerinde düşerek 115 dolara Brent petrolün varili ise yüzde 2 civarında düşerek 119 dolara geriledi. 

Bu Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkelerinin enerji faturalarının biraz olsun gerilemesine yol açacaktır fakat kurda yaşanacak yukarı yönlü bir hareketin bu etkiyi dengeleme ihtimali de bulunuyor.

Sıcak para çıkışı

Fed'in kararının dolaylı ve daha uzun vadeli etkisi ise özellikle içerisinde Türkiye'nin de bulunduğu yüksek riskli ve kırılgan yükselen ekonomilerden yaşanan sermaye çıkışında görülecek.

Bu aslında Fed'in aylar önceden verdiği mesajlar ve parasal sıkılaşma ile uzun süredir yaşanan bir durum. Fed'in şahin duruşunu artırarak sürdürmesi ise bu çıkışın hızlanabileceği anlamına geliyor.

ABD'deki tahvil getirilerinin sıfıra yaklaşması hatta eksiye düşmesi bir çok yatırımcıyı daha yüksek riskli pazarlara yöneltmişti. Faizlerin yükselmesi ile bu paranın bulundukları piyasalardan çıkarak ABD ve diğer gelişmiş ekonomilere dönmesi kırılgan ekonomiler için oldukça bir dönemden geçeceklerine işaret ediyor.

Kaynak: Euronews