Fetva: İsrail hurmalarını almak veya satmak haramdır

İsrail dünyanın en büyük tarım mahsulü ihracatı yapan ülkelerinden bir tanesi. WhoProfits Araştırma Merkezi tarafından hazırlanan bir rapora göre, 2011 yılında yetiştirdikleri hurmaların yüzde 40'ı 265 milyon dolarlık bir karla ihraç edildi. Çoğu hurma bahçesi işgal edilen Ürdün vadisinde ve Ölü Deniz bölgesinde bulunuyor. İsrail'in yetiştirdiği hurmaların yüzde 60'ı yasa dışı yerleşim bölgelerinde üretiliyor. Dünyadaki Medjoul hurmalarının yarısından fazlası işgal altındaki Ürdün topraklarında yetişiyor. 

1948'de Filistin'in işgal edilmesinden bu yana birçok Müslüman İsrail mallarına karşı ekonomik boykot başlattı. Ancak bu tarz boykotların geçici olarak büyük olaylara tepki şeklinde gerçekleştiği görülüyor. Bazı görüşler, savaş zamanlarında dahil ehl-i kitapla ticaret yapılabileceği gerekçesiyle İsrail malı ürünlerin tüketilebileceğini ifade ediyor. Ancak bu görüşe karşı çıkan ilim adamları ise, Filistin'in kendine özel bir durumu olduğunu, toprakları ve haklarının tamamen gasp edildiğini belirtiyor.

"Gasp edilen bir şey satın alınamaz"

Şeyh Ahmed el Raissouni, İsrail hurmalarının satın alınması ile alakalı bir fetva yayımladı.

İslam fıkhında bir otorite olarak kabul edilen 1954 doğumlu Şeyh Ahmed el Raissouni, Uluslararası Müslüman Alimler Birliği kurucu üyesi ve başkan yardımcısıdır. Halen Araştırma ve Çalışma Merkezi'nin yöneticisi olarak 2012'den beri Rabat'ta çalışmaya devam ediyor. Ayrıca Dünya Müslüman Alimler Forumu Yürütme Konseyi üyesi olarak Müslüman Dünya Birliği içinde hizmet vermektedir. 

Fetvanın özeti şu şekildedir:

Fetva, "Bu hurmalar, orijinal sahipleri Filistinlilerden çalınmıştır" diyerek İsrail'in ürettiği hurmaların alınmasının ve satılmasının haram olduğunu beyan ediyor. Fetvada bu hurmaların satın alınmasının, "bu hırsızlığın devam etmesini desteklemek ve finanse etmek" anlamına geldiği belirtiliyor.

Şeyh el Raissouni şöyle açıklıyor:

"İsrail hurmaları diğer İsrail ürünlerine benzer, bunlara sahip olmak ve satın almak caiz değildir. Böyle ürünlerle ticaret yapılması da günümüzde mümkün. Bu hurmaları almak, satmak haramdır. Satıp kar etmek haramdır"

Fetvanın altında yatan 2 sebep

Bu fetva iki temel sebebe yönlendirme yapıyor:

"Bunlardan ilki, bu hurmaların gerçek sahibinden meşru olmayan bir şekilde alınmış olmasıdır (Fıkıhta gasp olarak bilinir). Siyonistler (yasadışı, etik olmayan ve insanlık dışı hırsızlıkla) Filistinlilerin topraklarını içlerindeki çiftliklerle, sular ve evlerle birlikte işgal ettiler.  Bu yüzden çalınan bu topraklarda üretilen her şey, gasp eden kimseden satın alınamaz."

"İkinci sebep ise İsrail'den bu ürünlerin alınması hırsızlıklarını, Siyonistlerin Filistin ve çevresinde işlediği tüm suçları fonlamak ve desteklemek anlamına gelir. Malını saldırganlara veren ve saldırganları güçlendiren kimse onların işlediği suçun ortağı gibidir."

Onlar ehl-i kitap değil mi?

Bazı toptancılar bu hurmaların satışını ehl-i kitaptan satın aldıkları gerekçesiyle haklı çıkartmaya çalışıyor. Şeyh el Raissouni buna karşılık olarak şöyle bir ifade kullanıyor:

"Bizim açıklamamız bu işgalcilerden ve saldırganlardan alınan malları, hırsızlıklarını ve diğer suçlarını kapsıyor. Bu fetvanın ehl-i kitabın gıdasını yemekle bir ilgisi yok." 

Suçlu markalar

Yayınlanan fetvada bu Ramazan ve yıl boyunca almaktan kaçınılması gereken hurma markaları açıklandı. Hadiklaim, yani İsrail Hurma Üretimi Kooperatifi, Ürdün Vadisi ve diğer işgal edilmiş bölgeler de dahil olmak üzere "İsrail’in en büyük ve en gelişmiş hurma üreticilerinin faaliyetlerini birleştiriyor". Hadiklaim, Siyonist hurmalarının %70'ini satıyor.

Markalar şu şekilde:

Desert Diamond 

Tamara Barhi Dates 

King Solomon

Jordan River

Tesco’s Finest

Sainsbury’s Organic

Bunlar alıcının iyi niyetini suistimal edip dikkatini çekebilmek için Şam, Delilah, Rapunzel, Bomaja gibi bazıları Arapça olan isimlere sahipler. Yukarıdaki markaların çoğu özellikle Ramazan aylarında yüksek satış rakamlarına ulaşmakta. 

Hurmalar aynı zamanda Marks & Spencer, Sainsbury's, Tesco, Asda, Waitrose ve Morrisons gibi özel markaların altındaki süper marketlere de tedarik edilmekte. Bunlar genellikle “Batı Şeria'da üretilir” diye etiketlenmektedir. Bunlar Filistinin değil İsrail'in ürettiği hurmalardır. İsrail'de veya işgal ettiği bölgelerde üretilen hurmalardan kaçınmak için etiketleri kontrol etmek önemli. 

Kaynak: Mepa News