Gandi ırkçı mıydı?
Gandi'nin "ırkçı söylemleri" nedeniyle Gana'nın başkenti Akra'daki kampüs alanından heykelinin kaldırılması konuşuluyor.
Nelson Mandela, Güney Afrika'daki ırkçı sistemi devirirken Gandi'nin öğretilerinden yararlandığını söylemişti. Gandi'den övgüyle bahseden bir diğer Afrikalı lider de Etiyopya İmparatoru Haile Selassie. Fakat Afrikalı tüm liderler Gandi'ye bu şekilde bakmıyor.
Gana Üniversitesi'ndeki profesörlerin başlattığı ve şu ana dek binden fazla kişinin katıldığı imza kampanyasının konusu; "başkent Akra'daki kampüs alanından Gandi'nin heykelinin kaldırılması". Söz konusu akademisyenler, Hindistan'ı şiddet kullanmadan özgürleştiren Gandi'nin ırkçı bir kimliği olduğunu söylüyor.
İmza kampanyasında Gandi'den yapılan alıntılarla Gandi'nin Afrikalıları "Afrika'nın vahşileri" ve kâfir (Afrika'da ırkçı bir hakaret olarak kullanılıyor) tanımladığı ifade ediliyor.
Bir örnekte, Gandi tarafından Natal (Güney Afrika'daki Britanya kolonisi) parlamentosuna 1893 yılında yazılan mektupta "Hintlilerin koloniyi yönetmekte Afrika'nın vahşilerinden (veya yerlilerinden) daha iyi olacağı" ifadesinin geçtiği belirtiliyor.
Yapılan tüm alıntıların kaynağı, Gandi'nin eserlerinin toplandığı "Gandhi Serve" adlı internet kaynağı. (http://www.gandhiserve.org)
İmza kampanyasında şu ifade kullanılıyor: "Tarihçiler Gandi'nin Siyahlara karşı merhametsiz tavrını açıklıyorken biz nasıl heykelini dikerek onu onurlandırabiliriz?"
Heykel, Haziran ayında başkent Akra'yı ziyaret eden Hindistan Cumhurbaşkanı Pranab Mukherjee'nın Gana hükümetine hediyesiydi.
Eleştiriler kısa sürede ilgi çekerek yayıldı. Sosyal medya da konuyla ilgili hassasiyeti belirtmek için kullanılıyor.
Gandi'nin Siyahî Afrikalılara yönelik tutumu yeni bir konu değil. Gandi'nin torunu ve biyografsinin yazarı Rajmohan Gandhi de, Gandi'nin hukuk pratiği yapmak için 24 yaşında gittiği sırada "Güney Afrika'daki siyahîlere karşı cahil ve önyargılı" olduğunu belirtiyor. Rajmohan Gandhi, "Gandi'nin de mükemmel bir olmadığını ve çağdaşlarından çok daha radikal olduğunu" da sözlerine ekliyor.
İmza kampanyasını başlatan Ganalı akademisyenler ve üniversite öğrencileri, savundukları bu konudan vazgeçecek gibi görünmüyor. "Afrikalıları aşağılayan insanlar yerine Afrika'nın kendi değerlerini yüceltmek gerektiğini" savunan Ganalılara destek günden güne artıyor. Dünyanın dört bir tarafında "Hindistan'ı İngiliz sömürgesinden kurtaran kişi", pasif direniş ve insan haklarının sembolü olarak görülen Gandi'ye Afrikalıların bakışındaki bu değişiklik dikkatleri üzerine çekiyor.
Kaynak: Mepa News