Gönüllüler Musul'da her gün onlarca cesedi enkazdan çıkarıyor

Musul'da savaşın üzerinden neredeyse bir yıl geçmesine rağmen enkaz altından cesetler çıkmaya devam ediyor.

Musul'un IŞİD'den ele geçirilmesinin üzerinden 9 aydan fazla zaman geçmesine rağmen, şehir sakinleri halen savaşın meydana getirdiği enkaz ile meşgul.

Musul kenti batı yakasında, özellikle Eski Şehir bölgesinde sivillere ve IŞİD mensuplarına ait binlerce ceset halen enkaz altında bekliyor.

Bağdat hükümetine bağlı sivil savunma ekipleri, IŞİD mensuplarına ait cesetleri toplamayı ilk başta reddetmesine rağmen, bir grup genç gönüllü enkaz altında kalan cesetleri çıkarma işine başladı.

Yoğun bombardımanda onlarca ev yıkıldı

El Meydan mahallesi, savaş sırasında IŞİD mensuplarının elinde kalan son bölgeydi ve şu an şehirde yıkımın odağındaki mahalle de burası. Musul'un bilhassa batı yakasında gerek ABD öncülüğündeki koalisyonun hava ve kara, gerekse Bağdat hükümeti ve Şii milislerin kara bombardımanları oldukça ağır seyretmişti. Yoğun bombardıman sonucu onlarca ev tamamen yıkılmış ve yüzlerce insan enkaz altında kalmıştı. Enkaz altında kalanların büyük bir çoğunluğunu siviller oluşturuyordu.

Nasıl öldükleri bilinmiyor

Ancak bölgede savaşın devam etmesi ve savaşın ardından enkaz altında arama kurtarma faaliyetlerinin yürütülmemiş olması, binaların yıkılmasının ardından enkaz altında canlı kalan siviller olup olmadığı sorusunu yanıtsız bırakıyor. Şu an enkaz altından çıkarılan cesetlerin saldırılarda mı öldüğü, yoksa enkaz altında havasızlıktan, susuzluktan, yahut açlıktan mı hayatını kaybettiği bilinmiyor.

7 ayda 1200 ceset

Şu an Musul'da arama kurtarma faaliyetlerini yürüten gönüllü grubun herhangi bir eğitim yahut deneyimini bulunmuyor. Başlangıçta 4 kişiden oluşan grup daha sonra sosyal medyada isimlerinin duyulmasıyla yaklaşık 30 kişi olacak kadar büyümüş.

Enkaz altından cesetleri çıkarmayı görev edinen grup pek de kolay bir iş yapmıyor. Enkaz altındaki cesetlere ulaşmanın zorluğu, salgın hastalık ihtimali, cesetlerden yayılan ağır koku ve bölgede halen patlamamış silah ve mühimmatın yarattığı tehlike, söz konusu işi oldukça zor hale getiriyor.

Arama kurtarma faaliyetleri ile geçen 7 ayın ardından bu ekip enkaz altından 1200'den fazla cesedi çıkarmayı başarmış.

Dört arkadaş ilk olarak 2017 yılının Ekim ayında enkaz altından cesetleri toplamaya başlamış. Bağdat hükümetine bağlı sivil savunma güçleri 2018 yılının Ocak ayında enkaz altında artık sivillere ait cesetler olmadığını iddia etmiş ve geriye kalan IŞİD savaşçılarının cesetlerini toplamaya çıktınız söyleyerek bölgeyi terk etmişti.

A part of the group walks through the debris of the al-Midan neighbourhood in Mosul's old town. They want to collect all the dead bodies - irrespective of their identity. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Grubun bir kısmı Musul'un Eski Şehir bölgesindeki el Midan Mahallesinde enkazın üzerinden yürüyor. Grup hangi kesimden olursa olsun bütün cesetleri toplamayı amaçlıyor.

[PAGE]

Volunteers use improvised ropes to pull up the bodies. The group does not have professional tools for its work. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Gönüllüler bölgede cesetleri enkaz altından kurtarmak için amatör ekipmanlar kullanıyor. Bu işi yürütmek için profesyonel ekipmanlara sahip değiller.

[PAGE]

Volunteers carry a dead body across the rubble. The group works in the early morning hours due to the smell of the dead bodies. 'The bodies need to be removed. You can smell them in the neighbourhoods where people [have] already started to return,' says one volunteer. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Gönüllüler enkaz altından çıkarılan bir cesedi enkazın üzerinde taşıyor. Grup, cesetlerden yayılan ağır koku nedeniyle sabahın erken saatlerinde çalışabiliyor. Bir gönüllü "Cesetlerin kaldırılması gerekli. Ceset kokuları insanların geri dönmeye ve yaşamaya başladığı mahallelerde duyulabiliyor." şeklinde konuşuyor.

[PAGE]

A volunteer collects a dead body. Many in the group are young, some just recently turned 18. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Enkaz altından çıkarılan bir cesedi taşıyan gönüllü. Gruptaki kişilerin çoğu genç, bazıları 18 yaşını yeni doldurmuş kişiler.

[PAGE]

With the representation of their work on social media, the group has grown to some 30 people. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Grubun yaptığı işlerin sosyal medyada yayılmasıyla gönüllü olarak gruba katılanların sayısı artmış. Şu an gruptaki kişi sayısı yaklaşık 30.

[PAGE]

A volunteer carries a dead body through a completely destroyed part of the al-Midan neighbourhood. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

El Meydan Mahallesi'nin tamamen yok edilen bir bölümünde enkaz altından çıkarılan cesedi taşıyan bir gönüllü.

[PAGE]

Suicide belts removed from the dead bodies of ISIL fighters. The mines and explosives left behind by ISIL are still a major threat in the city. Some estimates say it could take a decade before Mosul is cleared. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Bölgede öldürülen IŞİD mensuplarına ait patlayıcı kemerler de enkazlarda sıkça bulunuyor. Bölgenin tamamen güvenli ve temiz hale getirilmesinin 10 yıl alabileceği konuşuluyor.

[PAGE]

Mosul's old town is one of the most weapon-contaminated places on the Earth. It is littered with hand grenades, unexploded artillery, pressure plates and complex booby traps. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Musul'un Eski Şehir bölgesi dünya üzerinde bu kadar küçük bir alanda bu kadar fazla silah ve mühimmat rastlanan ender bölgelerden. Enkaz yığınları el bombalarıyla, patlamamış mühimmatlarla, mayınlarla ve bubi tuzaklarıyla dolu.

[PAGE]

On an average day, the group finds up to 20 dead bodies. On some days, they have found up to 200 dead bodies. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Grup bir günde ortalama olarak 20 ceset çıkarıyor. Bazı günlerde enkaz altından bulunup çıkarılan cesetlerin sayısı 200'ü bulabiliyor.

[PAGE]

By their own estimations, the group has found up to 1,200 dead bodies since they started there work in October 2017. [Vincent Haiges/Al Jazeera]

Kendi tahminlerine göre grup çalışmalara başladıkları 2017 yılının Ekim ayından bu yana 1200 cesedi bularak enkazdan çıkarmış.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera

İlgili Haberler

Eski Irak Başbakanı Abadi: Musul savaşında sadece 8 kadın ve çocuk öldü

Musul'da enkaz altından yüzlerce ceset daha çıkarıldı

'Bağdat hükümeti Musul'da katliam delillerini yok etti'