Ukrayna'nın askeri seçenekleri tükeniyor
Bu ayın başlarında Ukrayna'nın askeri istihbarat şefi Kyrilo Budanov, Mayıs ortasından itibaren ülkenin "zor" ama "felaket olmayan" bir savaş durumuyla karşı karşıya kalacağı uyarısında bulundu. Rus birlikleri Şubat ayında Avdiivka'da elde ettikleri pahalı zaferi batıya doğru artan bir hız ve başarıyla ilerleyerek değerlendirirken Ukrayna'nın en büyük umudu Budanov'un haklı çıkması.
Rusların Avdiivka'nın batısındaki stratejik açıdan önemli ve topografik açıdan kullanışlı Chasiv Yar kasabasını ele geçirme çabaları yavaş ilerlerken, Vladimir Putin'in birlikleri Ocheretyne kasabası civarında nadir görülen bir atılım yaparak uzun süredir ayakta duran savunma hatlarını aştı ve Ukrayna savunmasını kanatlardan yardı. Chasiv Yar'ın ötesinde, Rusya'nın bu operasyondaki hedefleri muhtemelen 2014'ten beri Ukrayna güçleri için hayati bir bölgesel kale olan Kostyantynivka ve Pokrovsk'daki büyük geri üsler ve lojistik merkezler olacak.
Dolandırıcıların ve propagandacıların hakim olduğu bir savaşta güvenilir bir yorumcu olarak öne çıkan Polonyalı analist Konrad Muzyka'nın gözlemlediği gibi "durum çok kötü görünüyor ve önümüzdeki haftalarda iyileşmesi beklenmiyor." Muzyka şunları ekliyor:
"Cephedeki durumun Mart 2022'den bu yana en kötü olduğu noktaya ulaştık. Rusların sayısal üstünlüğü ve saldırıların sayısı sürekli artıyor. Ukrayna en kötü zamandan henüz çıkmadı. Bu zaman daha yeni başlıyor."
Ukraynalılar haklı olarak içinde bulundukları durumdan Batı'dan gelen mühimmatın azalmasını ve Rus topçusunun Ukrayna'nın ateş gücünü beş kat aşmasını sorumlu tutsa da, bu krizin çok daha yakın sebepleri de var. Amerika'nın tavsiyelerine rağmen Ukrayna, hem Bakhmut hem de Avdiivka'nın başarısızlığa mahkum savunmasında malzemesinin ve değerli insan gücünün çoğunu heba etti. Bunun ardından da yaz mevsiminde, operasyonun başarısızlıkla sonuçlanacağı belli olduktan uzun bir süre sonra bile, kötü planlanmış güney taarruzunu sürdürdü.
Kayıplarını telafi etmek için giderek daha isteksiz hale gelen nüfusundan yeterince yeni birlik seferber edemeyen Ukrayna'nın savaş alanında yıpratma stratejisi, Rusya için maliyetli olsa da, öncelikle kendi ordusunu yıpratıyor. Güney taarruzunun planlı öncüsü olarak Batı'da yetiştirilip eğitilen 47. Mekanize Tugay gibi seçkin birlikler, boşlukları doldurmak için bir Rus saldırısından diğerine koşturuldukça tükeniyor ve savaş etkinliğini kaybediyor. Batı, yıllar boyunca cepheyi istikrara kavuşturmaya yetecek kadar mühimmat üretebilirken, daha fazla Ukraynalı üretemiyor.
Daha da kötüsü şu husus henüz netlik kazanmış değil: Donbass'ta devam eden Rus harekatı ana harekat mı? Yoksa Rusların iki kolordudan oluşan yeni bir harekat yedek kuvveti bulundurduğu ve (belki de dezenformasyon amacıyla) Ukrayna'nın ikinci kenti Harkiv'e yönelik bir savaşın yaklaşmakta olduğunu ima ettiği bu yaz, belki de kuzeydoğuda daha büyük bir taarruz mu söz konusu olacak? Geniş bir alana yayılan Harkiv, şimdiye kadar şehir operasyonlarının yavaş ve maliyetli olduğunu gören Rus ordusu için büyük bir meydan okuma olsa da, bu tehdit tek başına Ukrayna'yı başka yerlerde ihtiyaç duyulan birlikleri hatlarda görevlendirmeye zorluyor. Ukrayna'nın Rusya'nın yoğun ve ölümcül Surovikin Hattı'na eşdeğer tahkimatlar inşa etmedeki şaşırtıcı başarısızlığı durumu daha da kötüleştirdi.
Sempatik analistlerin Ukrayna için önerdiği "en iyi durum" senaryosu, yani Rusya'nın ilerleyişini durdururken aynı zamanda gelecek yıl yapılacak bir saldırı için yeni kuvvetler oluşturma senaryosu şimdiden olanaksız görünüyor. Ukrayna'nın şu anda cephede bir araya getirebileceği insan ve malzemeye şiddetle ihtiyacı var. Ukrayna'nın topyekun çöküşü henüz yakın görünmese de Kiev'in önündeki seçenekler her geçen gün daralıyor: Batı'nın stratejisi olan Rusya'nın elindeki toprakları yeniden ele geçirmek artık mümkün değil, Ukrayna'nın elinde tuttuğu toprakları savunması ise giderek zorlaşıyor. Ukrayna'nın hırpalanmış güçleri Rusya'nın saldırılarını kısa sürede durduramazsa, Batı'nın doğrudan müdahalesine yönelik çağrılar daha da artacak.
Unherd'de yayınlanan bu değerlendirme Mepa News okurları için Türkçeleştirilmiştir. Değerlendirmede yer alan ifadeler yazarın kendi görüşleridir ve Mepa News'in editöryel politikasını yansıtmayabilir.