Hangi ülkede kaç tane nükleer silah bulunuyor?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan yaptığı son açıklamayla nükleer silahları bir kez daha gündeme getirdi. Erdoğan, "Birilerinin elinde nükleer başlıklı füze var. Ama benim elimde nükleer başlıklı füze olmasın! Ben bunu kabul etmiyorum." dedi.

Bu silahlar kullanılmasa da caydırıcılığının oldukça güçlü olduğu kabul ediliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da "Yanı başımızda İsrail var mı? Var. Bütün her şeyiyle onunla korkutuyor." diyerek nükleer silahların caydırıcılık yönüne dikkat çekti.

ABD ve Rusya nükleer silah denilince ilk akla gelen ülkeler. İki ülkenin bu sene yaşadığı Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması (INF) krizi, nükleer silahların durumunu yeniden gündeme getirmişti.

ABD nükleer anlaşmadan çekildi

ABD yönetimi Rusya'nın Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması'nın bazı kurallarına uymadığı gerekçesiyle 2 Ağustos 2019'da bu anlaşmadan resmen çekildi. 1987 yılında imzalanan anlaşma, 500 - 5 bin 500 kilometre menzili olan füzelerin karadan fırlatılmasını yasaklıyor. Füzelerin savaş uçaklarından ya da denizden fırlatılması anlaşma kapsamında bulunmuyor.

ABD ve NATO, Moskova'nın orta menzilli füzeler geliştirerek ve bunları karaya yerleştirerek anlaşmayı ihlal ettiğini savunuyor.

Rusya'nın başta Ukrayna olmak üzere Doğu Avrupa ülkelerini bu füzelerle tehdit ettiği eleştirileri yapılıyor. Moskova ise ABD'yi anlaşmayı uzun yıllar önce ihlal etmeye başlamakla suçluyor.

ABD'nin Çin Denizi'nde askeri varlığını artıran Pekin'e karşı yeni orta menzilli füzelere ihtiyacı olduğunu dile getiren bazı uzmanlar, anlaşmadan çekilmenin iki süper güç arasında yeni bir silahlanma yarışına yol açabileceği görüşünde.

Hangi ülkede ne kadar nükleer başlık var?

Dünya üzerinde ne kadar nükleer silah olduğu tam bilinmiyor. Farklı araştırma kurumları birbirine yakın farklı sayılar sunuyor. Bunlar derlendiğinde nükleer silah sayısının 14 bin 995'e kadar çıktığı tahmin ediliyor. Bu silahlar genelde 'caydırıcı güç' olarak görülüyor ve elinde bu silahları bulunduran ülkeler askeri güç olarak diğer ülkeler üzerine ciddi baskı ve hakimiyet kuruyor.

Peki, kaç ülke nükleer silah sahibi? Hangi ülkede ne kadar nükleer silah var? Stockholm Uluslararası Barış Enstitüsü (SIPRI) ve Amerikan Biliminsanları Federasyonu'na (FAS) göre 9 ülkede nükleer silah bulunuyor.

Rusya:

Listenin başında 6 bin 850 nükleer başlığa sahip Rusya var. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ülkenin nükleer cephaneliğini tek başına kullanmaya karar verme yetkisine sahip.

Ülkenin nükleer silah programının ayrıntılarıyla ilgili çok az bilgi var. Ancak açık kaynakların verdiği bilgilere göre, Putin, Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı ile birlikte yaklaşık 11 kg ağırlığında bir "Cheget" (nükleer çanta) taşıyor.

Putin’in hiç ayırmadığı ve nereye giderse beraberinde götürdüğü ‘nükleer çantası’ (nuclear briefcase) adı verilen çantada nükleer saldırılara karşı erken uyarı sistemi ve nükleer saldırı emrinin verileceği şifreler yer alıyor. Çanta olası bir nükleer saldırıya karşı çabuk ve etkili bir şekilde cevap verebilmek için geliştirildi.

ABD:

İkinci sıradaki ABD'nin 6 bin 450 nükleer silahı bulunuyor. ABD Başkanı Donald Trump'ın Kongre'ye danışmadan nükleer füze fırlatma yetkisi bulunuyor.

Trump'ın “Benim masamda onunkinden (Kim Jong-Un) çok daha büyük ve güçlü bir buton var ve daha iyi çalışıyor.” ifadeleri ABD senatosunda tartışmalara yol açmıştı.

Bazı senatörler, askeri yetkililerin 'körü körüne her emri yerine getiremeyeceğini' belirtirken bir başka senatör şöyle konuştu: "Hiç kimse, insanlığın yarattığı en tehlikeli silahı tek başına kullanma gücüne sahip olmamalı."

Fransa:

İlk nükleer denemesini 13 Şubat 1960 tarihinde yapan Fransa, 24 Ağustos 1968’de de hidrojen bombası elde etti. Yine aynı sene Amerika’nın yardımı olmadan ilk hidrojen bombasını üretti. Halen yaklaşık 300 adet nükleer başlığa sahip olduğu sanılıyor.

Fransa’da da nükleer saldırı kararı Fransız Cumhurbaşkanı’nın elinde. Cumhurbaşkanı aynı Rusya’da ve ABD'de olduğu gibi nükleer kodlarıın içinde bulunduğu bir çanta taşıyor ve olası ciddi bir tehdit karşısında bu silahları kullanma yetkine sahip.

İngiltere:

İlk nükleer denemesini 3 Ekim 1952'de gerçekleştiren Birleşik Krallık, 8 Kasım 1957’de de hidrojen bombası elde etti. Son verilere göre İngiltere’de yaklaşık 225 adet nükleer başlık bulunuyor.

İngiltere'nin nükleer cephanesine 'Trident' deniliyor ve füzelerin atılmasına ilişkin karar verme yetkisi ülkenin başbakanına veya onun belirlediği milletvekiline ait.

Yeni bir başbakanın göreve başladığında yazdığı dört "son çare mektubu" Birleşik Krallık'ın nükleer cephaneliğinin bir bölümünü oluşturan Vanguard denizaltılarına veriliyor.

Söz konusu denizaltıların ülke ile irtibatlarının kesilmesi ve ülkenin saldırıya uğraması halinde, o mektupta verilen talimatlar takip ediliyor. Mektupların içeriği çok gizli ve her seçimde yok ediliyor.

Çin:

Çin'in nükleer lansman protokolü hakkında fazla bilgi bulunmuyor. Çin, 16 Ekim 1964’te ilk füzyon, 17 Haziran 1967’de ise ikinci füzyon denemesini başarıyla gerçekleştirdi. 1964 ile 1996 yılları arasında 45 nükleer test yapan ülkenin şu anda 280 adet nükleer başlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.

Pakistan:

İlk nükleer testini 1998'de gerçekleştiren Pakistan'ın 140-150 civarında nükleer silaha sahip olduğu sanılıyor. Pakistan’da başbakan, Nükleer Komuta Makamı’na başkanlık yapıyor ve dolayısıyla nükleer silahı kullanma yetkisi de ona ait.

Hindistan:

Hindistan'ın 130 ila 140 nükleer sliah başlığına sahip olduğu tahmin ediliyor. İlk nükleer test ülkede 1974'te gerçekleştirildi. Hindistan’da 'nükleer düğmeye basma’ yetkisi başbakana ait. Ülkenin başbakanı, düşmana karşı bir nükleer saldırı yetkisine sahip tek organ olan Nükleer Komuta Makamının (NCA) "siyasi konseyine" başkanlık ediyor.

İsrail:

İsrail’de nükleer başlık sayısının yaklaşık 80 adet olduğu düşünülüyor. İsrail'in nükleer politikaları hakkında çok az bilgi var. Ancak çok sayıda uzman ülkenin nükleer cephaneliğinin tek bir kişi tarafından kontrol edilmediğini ve "sıkı bir sivil kontrol sistemine" tabi olduğunu öne sürüyor.

Uluslararası toplum, bu ülkenin nükleer silahlara sahip olduğundan şüphe etmiyor. Ancak İsrail, nükleer silahlara sahip olup olmadığı hakkında hiçbir zaman resmi açıklama yapmadı.