Hindistan mahkemesi işgal altındaki Keşmir'in özel statüsünü iptal etti

Hindistan Yüksek Mahkemesi, hükümetin Cammu Keşmir eyaletinin özel statüsünü iptal etme kararını onayladı.

Pazartesi günü kararını açıklayan mahkeme ayrıca bölgenin gelecek yıl 30 Eylül'e kadar yerel seçimlere gitmesine hükmetti.

Karar, muhalifler tarafından iktidardaki Bhartiya Janata Partisi'nin (BJP) Hindistan'ın çoğunluğu Müslüman olan bölgeyi baskı altına almak için attığı bir başka adım olarak görülüyor.

Himalaya bölgesi üzerindeki anlaşmazlık nedeniyle 1947'de yaşanan ilk Hindistan-Pakistan savaşından sonra Hindistan anayasasının 370. Maddesi uyarınca tartışmalı Cammu Keşmir bölgesine verilen yetmiş yıllık özerkliğin ardından Başbakan Narendra Modi hükümeti 2019'da bu maddeyi iptal etti.

Hindistan'ın en üst mahkemesi bu yılın Ağustos ayından bu yana söz konusu hamlenin anayasaya uygunluğuna itiraz eden bir dizi başvuruyu görüşüyor.

Pazartesi günü, beş yargıçtan oluşan bir heyet oy birliğiyle Modi'nin kararını onaylayarak Hindistan işgali altındaki Cammu Keşmir için özel statünün "geçici olduğu" iddiasını doğruladı.

Baş Yargıç, "370. Madde eyaletteki savaş koşulları nedeniyle geçici bir düzenlemeydi." şeklinde konuştu.

"Bir umut ışığı"

Bölge, iki ülkenin 1947'de İngiliz yönetiminden bağımsızlığını kazanmasından bu yana Hindistan ve Pakistan arasında 75 yılı aşkın süredir devam eden gerilimin merkezinde yer alıyor.

Bundan iki yıl sonra Hindistan anayasasının 370. Maddesi yürürlüğe girerek Cammu Keşmir'in Hindistan topraklarına katılmasının temelini oluşturdu. Bu madde bölgeye mali, askeri, dışişleri ve iletişim dışındaki tüm konularda kendi yasalarını yapma özerkliği veriyordu.

Modi'nin 370. Maddeyi iptal etmesi bölgeyi, her ikisi de doğrudan merkezi hükümet tarafından yönetilen ve kendi yasama organları olmayan Ladakh ve Cammu Keşmir olmak üzere iki federal bölgeye ayırdı.

Yeni Delhi'de bir savunma analisti olan Ajai Shukla, hükümetin 2019'daki kararının ardından verdiği bir demeçte "Bu, Hindistan'daki Hindu çoğunluklu seçmen kitlesine yönelik açık bir meydan okumadır" demişti.

Shukla, "Burada iktidar partisinin Hindu oylarına ve Müslüman karşıtı olarak gördüğü her şeye yönelmeye çalıştığı siyasi bir kutuplaşma var" diyor ve ekliyor: "Hükümet için bu, söz verdiği ve şimdi yerine getirdiği bir adım."

Pazartesi günkü kararın ardından Modi kararı "bir umut ışığı, daha parlak bir gelecek vaadi" olarak nitelendirdi.

Hindistan başbakanı X'te " Cammu Keşmir ve Ladakh'taki kız ve erkek kardeşlerimiz için yankılanan bir umut, ilerleme ve birlik ilanıdır" diye yazdı.

Today's Supreme Court verdict on the abrogation of Article 370 is historic and constitutionally upholds the decision taken by the Parliament of India on 5th August 2019; it is a resounding declaration of hope, progress and unity for our sisters and brothers in Jammu, Kashmir and…

— Narendra Modi (@narendramodi) December 11, 2023

Keşmir'de iptal kararına karşı çıkan ve mahkemeye gidenler arasında yer alan siyasi gruplar da hayal kırıklıklarını dile getirdiler.

Cammu Keşmir Ulusal Konferansı partisinin eski başkanı ve başkan yardımcısı Omar Abdullah, "Hayal kırıklığına uğradım ama umutsuzluğa kapılmadım" dedi ve ekledi: "Mücadele devam edecek. BJP'nin buraya ulaşması onlarca yıl sürdü. Biz de uzun soluklu bir mücadeleye hazırız."

Keşmir bölgesi, kalabalık Keşmir Vadisi'ni ve Hinduların çoğunlukta olduğu Cammu bölgesini yöneten Hindistan arasında bölünmüş durumda. Pakistan ise batıda bir bölgeyi kontrol ederken Çin de kuzeyde az nüfuslu yüksek rakımlı bir bölgeyi elinde tutuyor.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera