Hüseyin Tantavi kimdir?

Mısır'da bugün ünlü general Muhammed Hüseyin Tantavi'nin 86 yaşında öldüğü açıklandı.

Tantavi, Hüsnü Mübarek'in devrildiği 11 Şubat 2011'den 30 Haziran 2012'ye kadar Mısır'ı yöneten askeri konseyin başındaydı.

Muhammed Hüseyin Tantavi kimdir?

General Muhammed Hüseyin Tantavi 1935'te Mısır'ın güneyinde Afrikalı bir kavim olan Nubi (Nubyeli) bir ailede doğdu.

Orduya katılmasının ardından Mısır'ın İsrail tarafından yenildiği 1956 Savaşı'nda yer aldı. 1962-1970 Yemen İç Savaşı'nda Mısır'ın desteklediği Cumhuriyetçilerin yanında savaşmak üzere gönderildi ama bu savaş da Mısır'ın desteklediği cephenin yenilgisiyle sonuçlandı.

Mısır'ın İsrail karşısında yenildiği 1967'deki 6 Gün Savaşları'nda, 1967-1970 Yıpratma Savaşı'nda, 1973 Yom Kippur Savaşı'nda da yer aldı.

Tantavi'nin yer aldığı savaşlar Mısır açısından sürekli başarısızlıkla sonuçlansa da Tantavi askeri kariyerinde yükseldi ve yarbay oldu. Yom Kippur Savaşı'nın ardından Mısır tarafından Pakistan'a askeri ataşe olarak atandı.

1991'deki Körfez Savaşı'nda Mısır'ın Irak karşıtı koalisyona katılmasıyla Tantavi de müttefik kuvvetlerin yanına Suudi Arabistan'a gönderildi.

Körfez Savaşı'nın ardından Mayıs 1991'de korgeneralliğe terfi ettirilen Tantavi aynı zamanda Genelkurmay Başkanı, Savunma ve Askeri Üretim Bakanı oldu. Tantavi'nin bu hızlı yükselişinde dönemin Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in (1928-2019) Tantavi'yi kendisine çok sadık bulmasının etkili olduğu belirtilmektedir. Tantavi, Mübarek'in devrilmesine kadar 20 yıl bu görevlerde kalarak modern Mısır tarihinde rekor kırmıştır.

Tantavi 1990'lı yıllarda Mübarek yönetiminin ülke içerisinde İslami hareketlere karşı verdiği savaşta aktif rol oynamıştır. 1992-2000 döneminde yoğunlaşan bu mücadelede Tantavi binlerce kişinin öldürülmesinden ve kaybolmasından, on binlerce kişinin işkence görmesinden sorumlu tutulanlar arasındadır.

Ocak 2011'de milyonlarca Mısırlının Hüsnü Mübarek'in cumhurbaşkanlığı bırakması için sokağa dökülmesinden 18 gün sonra Mübarek rejiminin devam edemeyeceğinin anlaşılmasıyla 11 Şubat 2011'de Tantavi ordunun yönetime el koyduğunu, geçici bir dönemin ardından yönetimi sivil bir idareye bırakacağını açıkladı.

Bu dönemde halkta oluşan tepki ve taleplerin Tantavi'yi yönetimde kalıcı olarak bulunma niyetinden alıkoyduğu belirtilmektedir. 11 Şubat 2011-30 Haziran 2012 döneminde askeri yönetimin başında fiilen Mısır'ın cumhurbaşkanı olan Tantavi, 30 Haziran 2012'de yerini serbest bir seçimle ilk defa iş başına gelen Mısır cumhurbaşkanı Muhammed Mursi'ye (1951-2019) bırakmıştır. 

Muhammed Mursi 12 Ağustos 2012'de Tantavi'yi askeri görevlerinden de emekli etmiş ve yerine kendisini 3 Temmuz 2013'te darbeyle devirecek olan Abdulfettah es-Sisi'yi (1954-) atamıştı.

Emekliliğinden bu yana siyasete doğrudan karışmayan Muhammed Hüseyin Tantavi'nin 21 Eylül 2021'de hastalıkları nedeniyle 86 yaşında hayatını kaybettiği açıklandı.

Kaynak: Mepa News