IMF derin ekonomik krizdeki Mısır'ı kurtarabilecek mi?

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi olan kaynaklara göre, Mısır'daki seçimlerin sona ermesiyle birlikte nakit sıkıntısı çeken ülke, dolar açığını hafifletecek ve çok ihtiyaç duyduğu yabancı yatırımları teşvik edecek bir mali yardım almaya hazırlanıyor.

Konunun gizli olması nedeniyle isimlerinin açıklanmasını istemeyen kişiler, Ortadoğu'nun en kalabalık ülkesinin Uluslararası Para Fonu (IMF) ile 3 milyar dolarlık kurtarma programını (henüz çok azı borç olarak verildi) yaklaşık 6 milyar dolara çıkarmak için anlaşmaya yakın olduğunu söyledi.

Kaynaklar bu rakamın daha da yükselebileceğini ve diğer çok taraflı ortakların da yeni fon sağlayabileceğini ifade ettiler.

Anlaşmanın sonuçlanmasının haftalar mı yoksa aylar mı alacağı belli değil, ancak yeniden seçilmesiyle neredeyse on yıllık iktidarını 2030'a kadar uzatacak olan Cumhurbaşkanı Abdülfettah el Sisi için bir avantaj olacak.

Mısır son yıllardaki en kötü ekonomik krizle boğuşurken küresel yatırımcılar önümüzdeki aylarda ülkenin 2022 yılı başından bu yana dördüncü defa devalüasyona gitmesini bekliyor.

Görüş | İsrail'in Filistinlileri Sina'ya sürme hamlesi: Büyük Gazze Planı nedir?

Yabancı ortaklardan fon sağlamak da Mısır'ın temerrüde düşmesini engellemek için önemli bir adım olabilir. Bloomberg endekslerine göre, ortalama dolar tahvil getirileri Ekim ortasından bu yana yüzde 19’dan yüzde 13,4'e düştü, ancak halen dünyanın en yüksekleri arasında yer almaya devam ediyor.

İsrail ve Hamas arasındaki savaş ülkenin durumunu daha da karmaşık hale getirdi. Çatışma, Gazze'ye yardımın ana kapısı olması nedeniyle Mısır'ı jeopolitik olarak ön plana çıkardı ve bu da ABD, Avrupa Birliği ve diğerlerini Sisi rejimini desteklemeye daha fazla teşvik edebilir.

Ancak çatışmalar turistlerin bir kısmını da kaçırabilir ve geçtiğimiz hafta Yemen'deki Husilerin Kızıldeniz'deki saldırıları nedeniyle büyük nakliye firmaları Kahire için önemli bir döviz geliri kaynağı olan Süveyş Kanalı'ndan uzak durmaya başladı.

Bu ayın başlarında IMF Genel Müdürü Kristalina Georgieva, Washington merkezli kredi kuruluşunun "karşılaştığı yeni zorluklar nedeniyle Mısır'ın mevcut kredisini artırma ihtimalinin çok yüksek olduğunu" söyledi.

Mısır Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı yetkilileri konuyla ilgili yorum yapmadı. IMF, Bloomberg'e iletişim direktörü Julie Kozack'ın 7 Aralık'ta yaptığı basın brifingine atıfta bulunarak ek finansmanın Mısır'ın programının başarısı için kritik önem taşıdığını ve kesin miktarla ilgili görüşmelerin devam ettiğini söyledi.

HSBC Holdings Plc'nin Orta ve Doğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika'dan sorumlu baş ekonomisti Simon Williams, "IMF, AB ve diğerleri Mısır'ın mali desteğe erişim olasılığının çatışmanın bir sonucu olarak arttığı konusunda oldukça net görünüyorlar" dedi.

Gazzelilerin Sina Yarımadası'na sürülmesi planı İsrail istihbarat raporlarında

Georgieva ayrıca hükümetin önceliğinin para birimiyle uğraşmak yerine şu anda yüzde 35 olan enflasyonu düşürmek olması gerektiğini öne sürdü. Bu da devalüasyonun bazı ekonomistlerin beklediği kadar kısa sürede gerçekleşmeyebileceğinin sinyalini veriyor.

Bank of America'da Ortadoğu ekonomisti olan Jean-Michel Saliba, gözden geçirilmiş bir IMF programının muhtemelen "Mısır'ın durumunun yeni bir değerlendirmesini yansıtacağını ve yetkililerin reform yapma teşviklerini en aza indirmeden piyasa güvenini yeniden tesis etmeyi dikkatlice dengeleyeceğini" söyledi.

Devalüasyon zamanlaması

IMF ve Mısır yakında bir anlaşma imzalasa dahi Wall Street ve diğer bankalar devalüasyonun kaçınılmaz olduğunu düşünüyor.

Mısır lirasının resmi kuru aylardır dolar başına 30,9 seviyesinde sabit.

Ancak karaborsada yaklaşık yüzde 36 daha zayıf ve dolar başına 50 lira seviyesinde. Bu aynı zamanda bir yıllık vadeli döviz işlemlerinin yapıldığı seviyeyle aynı, bu da yatırımcıların zaman diliminde bu seviyede bir zayıflama gördüklerini gösteriyor.

Bloomberg Economics'in gelişmekte olan piyasalar baş ekonomisti Ziad Daoud, Salı günü Bloomberg TV'ye yaptığı açıklamada, "Mısır, IMF'den ve belki de Körfez ülkelerinden dış finansman sağlarsa yüzde 36'dan daha az bir devalüasyonla kurtulabilir" dedi.

HSBC ve Bank of America, merkez bankasının gelecek yılın ilk çeyreğinde para birimini zayıflatacağını tahmin ediyor. Sisi, en azından kısa vadede Mısırlılar için hayat pahalılığı krizini daha da kötüleştirebileceği gerekçesiyle böyle bir hamleye karşı çıktı.

Mısır İsrail'in Gazze halkını Sina Yarımadası'na sürmesinden endişeli

Ancak döviz kıtlığının işletmelerin hayati önem taşıyan malları ithal etmesini engellemesi nedeniyle Mısır'ın daha fazla dayanması mümkün olmayabilir. Georgieva Ekim ayında Mısır'ın "devalüasyon yapana kadar rezervlerini eriteceğini" söyledi.

Kasım ayında Mısır'ın kredi notunu B-'ye düşüren Fitch Ratings'in baş Mısır analisti Laure de Nervo, bir IMF anlaşmasının "muhtemelen bir ön adım olarak kur ayarlamasına bağlı olacağını" söyledi.

Nervo, savaşın etkisinin ekonomik reform ihtiyacını muhtemelen değiştirmeyeceğini söyledi.

Kaynak: Mepa News, Bloomberg