İngiliz petrol devi BP yılın ilk çeyreğinde 5 milyar dolar kâr etti

(Fotoğraf: Flickr / Mike Mozart)

İngiliz enerji devi BP, enerji fiyatları yüksek seyretmeye devam ederken yılın ilk üç ayında 5 milyar dolar kâr etti. Beklentilerin üzerinde gerçekleşen kâr, enerji şirketlerine ek vergi uygulanması taleplerini yeniden gündeme getirdi.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra hızla tırmanan petrol fiyatları, bir süre önce düşüşe geçti. BP'nin kârı geçen yılın ilk çeyreğinde 6,2 milyar dolar olmuştu.

Artan enerji fiyatları nedeniyle tüketicilerin ödediği yüksek faturalar karşısında enerji şirketlerinin yüksek kârları, bu şirketlerin daha fazla vergi ödemesi çağrılarına yol açtı.

İngiltere'de ana muhalefetteki İşçi Partisi, enerji kârları için "uygun" bir ek vergi çağrısında bulundu.

İşçi Partisi lideri Keir Starmer BBC'ye yaptığı açıklamada, "BP ve diğer şirketlerin yatırım yapabilmeleri için kâr etmelerini elbette istiyoruz ancak bunlar beklenmedik kârlar, dünya enerji fiyatlarının çok yüksek olmasından kaynaklanan kârlar" dedi.

Rusya'nın geçen yıl Ukrayna'yı işgalinin ardından petrol ve gaz fiyatlarındaki artış nedeniyle, enerji sektöründeki diğer şirketler gibi BP de geçen yıl 27,7 milyar dolar ile rekor düzeyde yıllık kâr açıkladı.

Shell'in 2022 kârı ise 39,9 milyar dolar ile 115 yıllık tarihinde en yüksek düzeye ulaşmıştı.

Petrol devi BP 14 yıllık kar rekorunu kırdı

Enerji fiyatlarındaki artış tüketicilere de yüksek faturalar şeklinde yansıdı.

Eski bir BP yöneticisi ve Londra Kings College'da misafir profesör Nick Butler, yüksek kârların "iyi bir iç işletme performansından ve aynı zamanda dünya genelindeki yüksek fiyatlardan" kaynaklandığını söyledi.

BBC'ye verdiği demeçte, petrol ve gaz fiyatlarının düşmesi nedeniyle firmanın kârının "bu yıl oldukça düşeceğini" belirten Butler, "Bu elde ettikleri gelir ve ödedikleri vergileri etkileyecektir" dedi.

Geçen yıl İngiltere hükümeti, tüketicilerin gaz ve elektrik faturalarını azaltma planını finanse etmek amacıyla petrol ve gaz çıkarılmasından elde edilen kârlara ek vergi getirdi.

Petrol ve gaz şirketleri kârları üzerinden ödedikleri yüzde 30 kurumlar vergisinin yanı sıra yüzde 35 oranında da bir defaya mahsus Enerji Kârı Vergisi eklendi.

Ancak bu vergi enerji şirketlerinin satıştan değil sadece petrol ve gaz çıkarmaktan kaynaklı faaliyetlerinden elde ettiği kârlara uygulanıyor ve şirketin yaptığı yatırımları da vergiden muaf tutuyor.

'Para makinesi gibi'

İngiltere Sendikalar Kongresi (TUC) genel sekreteri Paul Nowak, petrol ve gaz şirketlerinin İngiliz halkına "para makinesi gibi" davrandığını söyledi.

Bu şirketlere iyi işleyen bir ek vergi getirmeyi reddeden hükümeti eleştiren Nowak,"Eğer hükümet aşırı karları vergilendirir, sosyal bir tarife getirir ve yeni temiz enerji için kamu mülkiyeti yaratırsa, daha düşük ev faturalarına ve halka hizmet eden bir enerji sistemine sahip olabiliriz" dedi.

BP, geçen yıl yürürlüğe girmesinden bu yana 1 milyar dolar ek vergi ödediğini açıkladı.

Brent ham petrolünün fiyatı Ukrayna'nın işgalinin ardından varil başına yaklaşık 128 dolara ulaşmıştı. Son dönemlerde fiyatlar yılın ilk üç ayında varil başına 81 dolara kadar düştü.

Toptan gaz fiyatlarının da düşmeye başlamasıyla hane halkı faturalarının bu yaz düşmeye başlayacağına dair umutlar arttı.

Ancak BP, bazı petrol üreticisi ülkelerin üretimi kısıtlama kararı ve Çin'in artan talebi nedeniyle petrol fiyatlarının ikinci çeyrekte "yüksek" seyretmesini bekliyor.

Kaynak: BBC Türkçe