İngiltere'nin yeni Kuzey İrlanda sorunu ve olası Katolik isyanı

Avrupa'nın "en sorunlu" bölgelerinden biri olarak görülen İngiltere'ye bağlı Kuzey İrlanda'da gerilim bu kez de Brexit'in sonuçları nedeniyle artıyor.

AB ve İngiltere arasındaki Brexit Anlaşması'na göre İrlanda Cumhuriyeti ve Kuzey İrlanda arasındaki gümrük serbestliği İngiltere'nin AB'de bulunduğu dönemdeki gibi devam edebilecekti. Fakat 'Kuzey İrlanda Protokolü' olarak bilinen Brexit Anlaşması'nın bu kısmına yönelik bazı anlaşmazlıklar da bulunmaktaydı.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson Kuzey İrlanda Protokolü'nün maddelerine dair anlaşmazlıklar nedeniyle bu protokolü tamamen kaldırabileceklerini açıkladı. Bu karar özellikle Kuzey İrlanda Katoliklerinin büyük tepkisine neden oldu. AB'den yapılan açıklamada da İngiltere'ye böyle bir adımın büyük zararları olacağı uyarısında bulunuldu.

Tarihi ve dini arka plan

İngiltere 12. yüzyılda İrlanda adasını istila etti. İrlandalılar İngiliz yönetimine karşı yüzyıllarca çeşitli isyanlarda bulundular. 16. yüzyılda İngiltere'nin Protestanlığa geçip Katolik İrlandalılara da Protestanlığı dayatması adada dini bir krizin de çıkmasına neden oldu.

İrlanda Kurtuluş Savaşı'nın ardından 1922'de İngiltere İrlanda'ya bağımsızlık vermeyi kabullendi. Fakat Protestanların çoğunlukta olduğu Kuzey İrlanda İngiltere'ye bağlı kalmaya devam etti.

Mavi renk Katolikleri, kırmızı ise Protestanları gösteriyor. Kuzey İrlanda'nın nüfusu Katolikler ve Protesanlar arasında bölünmüş haldeyken İrlanda'nın tamamına yakını ise Katolik.

1960'lı yıllarda Kuzey İrlanda'daki Katolik ve Protestan çatışmasına İngiliz güçlerinin de Protestanların safında dahil olması nedeniyle 1998'e kadar süren çatışmalarda binlerce kişi öldü. Batı Avrupa'nın en batısında yaşanan bu kanlı dini savaş nedeniyle Kuzey İrlanda'da Katolik ve Protestan toplumları mahallelere ve okullara kadar bölündü.

1,9 milyon nüfuslu Kuzey İrlanda'da çoğunluğa geçmeyi hedefleyen Katolikler çok çocuk sahibi olduklarından 2010'lu yıllarda Katoliklerin sayıca Protestanların önüne geçtiği tahmin ediliyor. 

Kuzey İrlanda Birleşik Krallık'tan ayrılacak mı?

İngiltere ve İrlanda'nın birlikte Avrupa Birliği'nde olduğu dönemde serbest geçişin bulunması Kuzey İrlandalı Katolikleri memnun etmişti. Fakat Johnson'ın açıklamaları doğrultusunda bu imkanın kalkmasının Kuzey İrlandalı Katoliklerin isyanına neden olması bekleniyor.

Bu şartlar ve Kuzey İrlanda'da Katoliklerin nüfusça öne geçmesi nedeniyle düzenlenebilecek bir Birleşik Krallık'tan ayrılık referandumunda Kuzey İrlanda'nın İngiltere'den ayrılması muhtemel görülüyor. Kuzey İrlandalı Katolikler böyle bir referandum düzenlenmesi taleplerini çoğunluğa geçtikleri 2010'lu yıllardan beri sık sık dile getiriyorlar.

Kaynak: Mepa News