Irak seçimlerinde kim kimdir?
Irak 10 Ekim 2021 Pazar günü, 2003 işgalinin ardından 6. kez meclis seçimlerine gidiyor.
Irak'ta önümüzdeki Pazar, 10 Ekim 2021 tarihinde gerçekleşecek olan meclis seçimi, ülkenin ABD tarafından işgalinin ardından gerçekleşen 6. meclis seçimi olacak.
Seçime katılan güçlü partileri 2003'ten bu yana olduğu gibi ülkedeki etnik ve dini ayrımlar şekillendiriyor.
3 bin 249 aday yarışıyor
329 milletvekiline sahip Irak meclisi için 167 siyasi parti ve oluşuma bağlı 3 bin 249 aday seçimlerde yarışıyor. Bu adayların 951’i kadınlardan oluşuyor. 789’u bağımsızlardan oluşan adayların geri kalanı ise siyasi parti ve koalisyonlar içerisinde yarışa katılıyor.
Nüfusu 41 milyonu aşan Irak'ta yaklaşık 27,5 milyon kayıtlı seçmen bulunuyor. 2018'deki meclis seçimlerinde katılımın %44,5'e gerilemesi rejimin meşruiyeti tartışmalarına neden olduğundan bu seçime katılım oranı oldukça önemseniyor.
Irak Şiilerinin en önemli dini otoritesi sayılan 91 yaşındaki Ali Sistani adına yapılan açıklamada seçimlere katılımın dini bir zorunluluk olduğu savunuluyor.
İşgal sonrasındaki tüm seçimlerde olduğu gibi bu seçimde de Şii partilerin ağırlığı hissediliyor.
Geçen seçimlerin birincisi olan Sadr Grubu, bu kez geçen seçimlerin aksine bir koalisyon oluşturmadan tek başına seçimlere giriyor. Sadr Grubu'nun ülkenin güneyinde halk tabanının geniş olmasından ötürü seçimin en çok oy alacak olan siyasi yapılanması olabileceği tahmin ediliyor.
Muhammed Sadık es Sadr kimdir?
Grubun mevcut lideri Mukteda Sadr daha önce seçimleri boykot edeceklerini açıklamış ama daha sonra tekrar seçime katılacaklarını bildirmişti.
2018 seçimlerinde ikinci gelen Fetih Koalisyonu bu seçime de katılıyor. Fetih Koalisyonu Haşdi Şabi'yi oluşturan Şii silahlı grupların siyasi ittifakı olarak biliniyor. Bu koalisyona yine bir silahlı grup lideri olan Hadi el-Amiri liderlik ediyor. Seçime katılan önemli parti ve ittifaklar içerisinde İran ile ilişkileri en iyi olan Fetih Koalisyonunun bu seçimde oy oranını ve ikincilik sırasını kaybedebileceği belirtiliyor.
Irak'taki Şii grupları anlama kılavuzu
Irak'ın 2006-2014 dönemi başbakanı olan Nuri el-Maliki'nin liderlik ettiği Kanun Devleti Koalisyonu 2018 seçimlerinde 5. sırada yer alabilmişti. Maliki'nin oy oranının ve sıralamasının bu seçimde yükselmesi bekleniyor. Maliki'nin şimdiden seçimin ardından başbakan olabilmek için ön müzakerelerde bulunduğu biliniyor.
Nuri Maliki yeniden Irak Başbakanı mı oluyor?
Seçimlere girecek olan Ulusal Devlet Güçleri İttifakı ise 2014-2018 döneminde Irak başbakanı olan Haydar el-Abadi ile Irak İslami Yüksek Konseyi lideri Ammar el-Hakim'in güçlerini birleştirmesinden oluşuyor. Bu ittifak iddialı olsa bile iki güç de önemli oranda yıprandığından seçimlerde birinci gelmeleri beklenmiyor.
2004-2005 döneminde Irak başbakanı olan ve sonrasındaki seçimlere de katılan İyad Allavi liderliğindeki Vataniye Partisi bu seçime de katılıyor.
Irak'taki Sünni bölgelerine özerklik isteyen Muttahidun İttifakı da yine Usame Nuceyfi liderliğinde bu seçimlere katılıyor. Iraklı Sünni Arapların çoğu genelde seçimleri boykot ederken seçimlere katılan azınlık genelde bu ittifakı destekliyor.
Kürt Özerk Bölgesi'nden Barzani'nin KDP'si, geçtiğimiz yıllarda hayatını kaybeden Talabani'nin KYB'si, Goran Hareketi, Kürdistan İslami Grubu gibi partiler her zamanki gibi yerel seçimlerine katıldığı gibi merkezi seçimlere de katılıyorlar.
Irak Komünist Partisi ve ülkenin %1'ini oluşturan (bu oran 2003'te %6'ydı) Hristiyanların ezici çoğunluğunu oluşturan Keldanilerin (Katolik Süryani) dini lideri Louis Rafael Sako'nun seçimleri boykot çağrısı dikkat çekti.
Kaynak: Mepa News
