Irak'ta üst düzey bir IŞİD'li ABD istihbaratıyla yakalandı

Iraklı yetkililer geçtiğimiz Cuma günü, kısa bir süre önce yakalanan IŞİD üyesinin itiraf videosunu yayınladı.

Bu kişi, yıllar önce Irak’ın kuzeyindeki bir şehirde yakaladığı Kürt savaşçıları yüzleri kapalı IŞİD savaşlılarının eşlik ettiği kafeslerin içinde gezdirmesiyle ünlenmişti.

O zamanlar, IŞİD’in Suriye’de yakaladığı Ürdünlü pilotu yakarak infaz etmesinin üstünden yalnızca iki ay geçmişti ve örgüt bu sefer de Kürt savaşçıları yakacağı tehditlerinde bulunuyordu. Söz konusu esir Kürtlerin nasıl infaz edildiği bilinmemektedir.

Yakalanan IŞİD’li Cemal el Meşedani (Ebu Hamza el Kürdi) Ebu Hamza, ABD işgalinden önce Saddam Hüseyin’in güvenlik birimlerinden birisinde görev yapıyordu. İşgalden sonra ise Irak El Kaide’sine katıldı. Daha sonra da IŞİD saflarına geçti.

"Irak ve ABD istihbaratı yakaladı"

Ebu Hamza, Iraklı ve Amerikalı istihbarat servislerinin ortak çalışmaları neticesinde yakalanan bir dizi orta ve üst seviyeli IŞİD savaşçılarından bir tanesi oldu.

Mayıs ayında beş IŞİD yöneticisi yakalanmıştı. İlaveten, Iraklılar binlerce düşük rütbeli IŞİD savaşçısını da esir alırken bir çok IŞİD yöneticisi de çatışmalarda öldürüldü.

Cuma günü Irak istihbaratı tarafından servis edilen 17 dakikalık itiraf videosunda iri yapısı, dökülmeye başlayan saçları ve sakalı ile görülen Meşedani 1973’te doğduğunu, Bağdat’ın kuzeyinde kalan Tarmiya şehrinden olduğunu ve Irak askeri istihbaratına katıldığı 1992 yılından önce Irak Ulusal Güvenlik Üniversitesi’nden mezun olduğunu anlatıyor.

IŞİD'in propaganda videosunda gösterilen askerler

Videoda itirafın işkence sonucunda zorla yaptırıldığını gösteren herhangi bir işaret görülmemektedir.

Iraklıların, itirafı bir suç delili olarak saymak suretiyle şahısların yargı süreçlerini koruyucu önlemleri uygulamadığı ve tamamen göz ardı ettiği bilinen bir gerçektir.

IŞİD’i desteklemek için başka ülkelerden Irak ve Suriye’ye gelen birçok yabancı savaşçının aksine Ebu Hamza’nın grubun etki alanını genişletmesi için gerekli olan organizasyonel ve teknik kabiliyetleri vardı.

IŞİD’in yükselişi hakkında bir kaitabı olan Hassan Hassan şu ifadeleri kullanmaktadır: “Bu şahıs, grup hakkında konuşulurken fazla ismi geçmeyen ancak IŞİD’in kurulmasının arkasında bulunan gerçek profesyonellerden ve beyinlerden bir tanesidir.”

Meşedani hakkında Hassan Hassan ayrıca “IŞİD’in, az bilinen ancak çok önemli liderlerinden Saddam Hüseyin rejiminde görev yapmış olanlarından bir tanesidir” demektedir.

Yönetim kademesinin en üstlerinde olmasa da, Meşedani IŞİD içinde orta ölçekli çok önemli yönetici mevkilerinde oturdu. Daha önemlisi Ebu Hamza, Saddam Hüseyin’in yıkılan polis devleti bünyesinden IŞİD saflarına katılan alanında eğitimli askeri ve istihbarat profesyonellerinden birisiydi.

Hassan’a göre, Meşedani IŞİD’in kimyasal silah programında da çalıştı. Kendisi aynı zamanda, bir zamanlar İngiltere kadar büyük bir yüzölçümüne sahip olan grubun Kerkük ve kuzey Bağdad bölgelerinde valilik yaptı.

Meşedani’nin IŞİD içindeki rolü ve yakalandığı haberi Amerikalı yetkililer tarafından da teyit edildi.

Ebu Hamza daha önce 2006 yılında Amerikalılar tarafından yakalanmış ve ABD’nin bölgedeki iki büyük toplama kampından bir tanesi olan Cropper Kampı’nda tutsak edilmişti. Videosunda da anlattığı üzere 2011 yılında salındıktan iki yıl sonra da IŞİD’e katıldı.

Meşedani’nin esareti, Irak’ın Bucca kentindeki Amerikan hapishanesinde bir yıldan daha az süre kalan Ebubekir Bağdadi’den çok daha uzun sürdü.

Meşedani videoda, IŞİD içindeki rolüne dair detaylar verirken, 2014 yılında Bağdadi ile görüştüğünü, bu görüşmenin Bağdadi’nin Irak valilerinin topladığı ve kontrol altına alınan yerlerden elde edilen “ganimetleri” nasıl kullanacaklarına dair istişarelerin yapıldığı toplantılar sırasında gerçekleştiğini anlattı.

Kendi anlattıklarına göre daha sonra IŞİD’in valisi olarak Kerkük’e geçen Meşedani burada bir dizi yüksek profilli operasyon icra etti. Bu operasyonlar arasında Taza kentinin bazıları kimyasal madde içeren (sülfür hardalı ve klorin) roketlerle hedef alınması da vardı.

Ancak, bu roketlerden çoğunun arızalandığı ve ateşlenebilenlerden sadece birkaçının patladığı belki de hiçbirinin patlamadığı bilinmektedir.

Meşedani daha sonra Kürt peşmergelerin esir alındığı bir operasyonda bulundu. Irak istihbaratına göre bu saldırıda 21 Peşmerge esir alınmıştı ancak Ebu Hamza videoda bu sayının 18 olduğunu söyledi.

Peşmergeler daha sonra Havice kentinde turuncu tulumlar içinde, IŞİD destekçilerinin “morallerini artırmak için” teşhir edildi.

Meşedani aynı yıl içinde IŞİD’in Palmira’ya yönelik gerçekleştirdiği operasyona da katıldı. Sonraki süreçte IŞİD’in gücünün ve coğrafi sınırlarının büyük oranda küçülmesine rağmen Ebu Hamza örgüte sadık kaldı. Anlattıklarına göre kendisi büyük sorumluluk içeren yönetici pozisyonlarında görevlerde bulundu.

"2017 yılında IŞİD'den ayrıldı"

Meşedani, 2017 yılında ise Suriye’den ve IŞİD’den ayrılmaya karar verdiğini iddia etti.

Ayrılmak istemesinin nedenleri arasında koalisyon güçleri tarafından yapılan bombardımanlar, kendisi gibi komutanların özellikle hedef alınması ve Bağdadi’nin yardımcılarının “kötü idaresi” vardı.

Ebu Hamza, oğlunun Bağdat’taki evinde yakalandığını söylüyor. Irak istihbaratı da kendisinin Bağdat sınırları içinde ele geçirildiğini teyit etti.

Meşedani’nin memleketi olan Tarmiya’ya çok da uzak olmayan bir noktada ele geçirilmesi, henüz hayatta olan bazı IŞİD üyelerinin evlerine dönerek sessiz bir şekilde yerel halkın arasına katılmaya çalışıp çalışmadığı sorusunu akıllara getirdi.

Kaynak: The New York Times, Mepa News