İran Şii milislere ne kadar para harcıyor?
Şii milis gruplara ayrılan fonlar İran bütçesinde önemli bir yer tutuyor.
İran, Şii milis gruplar eliyle Ortadoğu'da birçok ülkede ve bölgede faaliyet yürütüyor.
İran'ın desteklediği gruplar Batı Sahra'dan Pakistan'a geniş bir coğrafyada varlık gösteriyor. İran, Devrim Muhafızları eliyle bu grupları idari, siyasi, askeri ve mali yönden destekliyor.
Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlardan sorumlu Kudüs Gücü adlı oluşumu, söz konusu Şii milis ağından sorumlu.
Bu milis gruplara ayrılan fonlar İran bütçesinde önemli bir yer tutuyor. Bu alanda yapılan araştırmalar İran'ın söz konusu faaliyetler için yıllık 8 milyar doları aşkın para harcadığını gösteriyor.
Söz konusu harcamalar milis grupların silahlandırılması, gerekli altyapının inşası, Şii inancını yaymak için dini merkezlerin kurulması, lojistik ihtiyaçlar gibi alanlarda yapılıyor.
(Yüksek çözünürlük için infografiğe tıklayın.)
İran'ın bu ülkelerde ve diğer bölgelerde desteklediği gruplar ise şu şekilde:
(Yüksek çözünürlük için haritaya tıklayın.)
Suriye:
Liva el İmam el Hasan el Mucteba
Muhtar el Sakafi Tugayı
Ebu Fadl el Abbas Tugayı
Seraya el Cihad
İmam Hüseyin Tugayı
Esedullah el Galip Tugayı
Seraya el Muhtar
Yevm el Mev'ud Tugayı
Suriye Hizbullahı
El Galibun
Fevc el İmam el Hucce
Hareket el Nuceba-Liva el Hamd
Liva el Seyyide Rukiyye
Cunud el Mehdi
Ketaib el Sabirun
Liva el İmam el Bakır
Liva el İmam Zeynelabidin
Liva el İmam el Mehdi
Liva el Muammel
Liva Zülfikar
Seraya el Horasani
El Mukaveme el Vataniyye el Akaidiyye
Fevc Tedhul el Seri
Hizbullah Hareketi
Kuvvet el Rida
Fevc Seyyide Zeyneb
Asaib Ehl el Hak
Liva Esedullah el Galib
Ketaib İmam Ali
Ketaib Hizbullah
Bedir Örgütü
Ketaib Seyyid el Şuheda
Zeynebiyyun Tugayı
Fatımiyyun Tugayı
Liva el Kudüs
Filistin Kurtuluş Ordusu
Fetih el İntifada
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi - Genel Komutanlık
Kuvvet el Celil
Irak:
Haşdi Şabi
Bedir Örgütü
Ketaib Hizbullah
Asaib Ehl el Hak
Hareket el Nuceba
Ketaib İmam Ali
Ketaib Seyyid el Şuheda
Ketaib Cund el İmam
Liva el Muntazar
Seraya Aşura
Liva Kerbela
Liva Ali el Ekber
Seraya el Cihad
Fırka Abbas el Kıtaliyye
Ebu Fadl el Abbas
Hareket el Abtal
Liva Ensar el Merciyye
Salahaddin Tugayı
Kerkük Haşd
Kuvvet Ahrar el Irak
Fursan el Cubur
Liva Muntazir
Ceyş el Muammel
Liva el Tafuf
Kuvvet el Şehid el Sadr
Seraya Horasani
Liva el Taf
Seraya Ensar el Akide
Fırka İmam Ali el Kıtaliyye
Hareket el Abtal
Liva Ensar el Merciyye
Salahaddin Tugayı
Kerkük Haşd
Kuvvet Ahrar el Irak
Fursan el Cubur
Liva Muntazir
Ceyş el Muammel
Liva el Tafuf
Kuvvet el Şehid el Sadr
Seraya Horasani
Liva el Taf
Seraya Ensar el Akide
Fırka İmam Ali el Kıtaliyye
Filistin:
Sabirin Hareketi
Hamas
İslami Cihad Hareketi
Filistin Kurtuluş Ordusu
Fetih el İntifada
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi - Genel Komutanlık
Kuvvet el Celil
Liva el Kudüs
Özgür Filistin Hareketi
Lübnan:
Hizbullah Hareketi
Afganistan:
Cephe-i Mukaveme
Fatımiyyun Tugayı
Hizbi Vahdet
Afgan Hizbullahı
Yerel Hazara milis grupları
Pakistan:
Zeynebiyyun Tugayı
İmamiye Öğrenci Organizasyonu
Sipah-i Muhammed
Tahrik-i Caferiyye
Kurram bölgesi merkezli milis gruplar
Şia Ulema Konseyi
Leşker-i Mehdi-Leşker-i Hüseyin
Bahreyn:
Seraya el Eşter
Seraya el Muhtar
Seraya el Kasar
Seraya Vaadallah
Seraya el Mukaveme el Şaabiyye
Suudi Arabistan:
Hizbullah el Hicaz
Katif ayaklanması
Yemen:
Ensarullah Hareketi (Husiler)
Nijerya:
Nijerya İslami Hareketi
Fas (Batı Sahra):
Polisario Cephesi
Dipnotlar
Suriye:
Merkez yapılanmaları İran, Lübnan, Irak, Afganistan ve Pakistan olan ancak Suriye sahasında faaliyet gösteren gruplar.
Filistin:
Filistin'de doğrudan İran'a bağlı olan tek grup, Gazze merkezli Sabirin Hareketi'dir. Bunun dışındaki gruplar İran'a organik olarak bağlı olmamakla birlikte, siyasi, askeri ve mali anlamda İran'dan destek almaktadır.
Suudi Arabistan:
Katif ayaklanması, ülkenin doğusunda Şii azınlığın varlık gösterdiği bölgede yaşanmaktadır. Söz konusu ayaklanmayı doğrudan yöneten bir grup olmamakla birlikte, İran'ın ayaklanmaya destek sağladığı bilinmektedir.
Fas (Batı Sahra):
Polisario Cephesi'nin İran ile yakın ilişkilere sahip olduğu belirtilmektedir. Fas, bu gruba silah yardımı yaptığını gerekçe göstererek 2018 yılının Mayıs ayında İran ile diplomatik ilişkilerini kesmiştir.
Afganistan ve Pakistan:
Fatımiyyun ve Zeynebiyyun Tugayları, Suriye'de faaliyet göstermek üzere Afgan Hazaralar ve Pakistanlı Şiilerden teşkil edilmiştir.
Kaynak: Mepa News
