İran'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu başladı

İçişleri Bakanlığı, İran'da cumhurbaşkanlığı seçimleri için oy verme işleminin Cuma günü başladığını açıkladı.

Seçimlerde reformist aday Mesud Pezeşkiyan ile aşırı muhafazakar Said Celili Mayıs ayında bir helikopter kazasında hayatını kaybeden İbrahim Reisi'nin yerine geçme yarışında karşı karşıya geliyor.

Devlet televizyonu, tüm devlet meselelerinde son sözü söyleyen İran lideri Ali Hamaney'in sandıklar sabah 08.00'de açıldığında oyunu kullandığını gösterdi.

Devlet televizyonuna göre İçişleri Bakanı Ahmed Vahidi, "14. cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu, iki aday arasından gelecek cumhurbaşkanını seçmek üzere ülke içindeki 58.638 oy verme merkezinde ve yurt dışındaki tüm istasyonlarda başlatıyoruz" dedi.

Oylama, Gazze'deki savaş, İran'ın nükleer programı konusunda Batı ile yaşadığı anlaşmazlık ve yaptırımların vurduğu ülke ekonomisinin durumuna ilişkin halkın hoşnutsuzluğu nedeniyle artan bölgesel gerilimlerin gölgesinde yapılıyor.

İran'da muhafazakarlar arasındaki ihtilaf reformist aday Pezeşkiyan'ın önünü mü açtı?

İran'ın seçim otoritesinin rakamlarına göre, geçen haftaki ilk turda, aday olmasına izin verilen tek reformist olan Pezeşkiyan yüzde 42 ile en fazla oyu alırken, eski nükleer müzakereci Celili yüzde 39 ile ikinci sırada yer aldı.

İran'daki 61 milyon seçmenin sadece yüzde 40'ı oy kullandı ki bu 1979 Devrimi'nden bu yana gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimlerindeki en düşük katılım oranı.

Çarşamba günü Hamaney ikinci tura katılımın daha yüksek olması çağrısında bulundu.

Devlet televizyonu tarafından yayınlanan bir videoda "Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu çok önemli" dedi.

Düşük katılım

İlk turda katılımın "beklendiği gibi olmadığını" ancak bunun "sisteme karşı" bir hareket olmadığını söyledi.

Geçen haftaki oylamada muhafazakar meclis başkanı Muhammed Bagher Galibaf yüzde 13,8 ile üçüncü sırada yer alırken, din adamı Mustafa Purmuhammedi yüzde birden daha az oy almıştı.

İran'da cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 2025 yılında yapılması planlanıyordu ancak aşırı muhafazakar Cumhurbaşkanı Reisi'nin Mayıs ayında bir helikopter kazasında ölmesi nedeniyle öne çekildi.

İkinci turdaki rakip adaylar, İran'ın ekonomik sıkıntıları, uluslararası ilişkiler, düşük katılım ve internet kısıtlamalarını tartıştıkları iki münazara düzenlediler.

Pezeşkiyan 69 yaşında bir kalp cerrahı. 2008'den beri kuzeybatıdaki Tebriz şehrini parlamentoda temsil ediyor.

İran'ın ana reformist koalisyonunun desteğini kazandı ve eski reformist cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ve Hasan Ruhani onun adaylığını desteklediklerini açıkladılar.

58 yaşındaki Celili, önemli bir sertlik yanlısı taban topladı ve ilk turdan önce yarıştan çekilen Galibaf ve diğer iki aşırı muhafazakar adayın desteğini aldı.

Yakın zamanda yapılan bir tartışmada rakipler ilk turdaki katılımdan duydukları endişeyi dile getirdiler.

Salı günü Pezeşkiyan, insanların "yaşam koşullarından bıktıklarını ... ve hükümetin işleri yönetmesinden memnun olmadıklarını" söyledi.

'En iyi seçenek'

Sadece ilk adının kullanılmasını isteyen 24 yaşındaki üniversite öğrencisi Ali, "ülkeyi dünyanın geri kalanına açmak" için çalışacağına inandığı Pezeşkiyan'ın daha iyi bir seçim olduğunu söyledi.

Pezeşkiyan, İran'ı "izolasyondan kurtarmak" için Washington ve Avrupa ülkeleriyle "yapıcı ilişkiler" kurulması çağrısında bulundu.

Batı karşıtı tavizsiz tutumuyla bilinen Celili, Tahran'ın ilerleme kaydetmek için ABD ve diğer dünya güçleriyle 2015'te imzalanan nükleer anlaşmaya ihtiyacı olmadığında ısrar ediyor.

Celili'nin nükleer tesislerin denetlenmesine izin vererek İran'ın tüm "kırmızı çizgilerini" ihlal ettiğini söylediği anlaşma, yaptırımların hafifletilmesi karşılığında İran'ın nükleer faaliyetlerine kısıtlamalar getiriyordu.

Anlaşma, ABD'nin anlaşmadan çekildiği 2018'den bu yana pamuk ipliğine bağlı.

Çarşamba günü geç saatlerde düzenlenen bir kampanya etkinliğinde 40 yaşındaki Meryem Naroui, Celili'nin "ülkenin güvenliği için en iyi seçenek" olduğuna inandığını söyledi.

Celili, 2000'li yılların başında Hamaney'in ofisi de dahil olmak üzere İran’da çeşitli üst düzey görevlerde bulundu.

Halen İran'ın en yüksek güvenlik organı olan Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi'nde Hamaney'in temsilcilerinden biri.

Sonuç ne olursa olsun, İran'ın bir sonraki cumhurbaşkanı, ülkede nihai otoriteye sahip olan dini lider tarafından belirlenen devlet politikasını uygulamaktan sorumlu olacak.

Kaynak: Mepa News, Ajanslar