"İran'da kabineyi Reisi değil Hamaney kurdu"

İran'da yeni kurulan kabinenin dini liderin doğrudan müdahalesi ve bakan seçimleriyle kurulduğu ortaya çıktı.

Haziran ayında cumhurbaşkanı seçilen İbrahim Reisi Ağustos ayında hükümetini kurarak görevine başlamıştı. İran'da 1980'li yıllardan bu yana önce Humeyni, sonra Hamaney olmak üzere dini liderlerin kabinede yer alacak bakanların kim olacağına müdahil olduğu biliniyor. Fakat sızan bilgilere göre ilk defa bu kez bir cumhurbaşkanı dini liderin tavsiyelerini itirazsız kabul etti.

Ali Hamaney kimdir?

İbrahim Reisi'nin Hamaney ile iyi geçinmeye çalışıp hükümete müdahalelerine karışmamasının altındaki asıl nedenin, Reisi'nin asıl hedefinin Hamaney'in ardından dini lider olma isteği olduğu belirtiliyor. Reisi Hamaney ile uyumlu çalışır ve ona itaat ederse, 82 yaşını dolduran ve hastalıkları olduğu bilinen Hamaney'in dini liderliğe kendisini vasiyet edeceğini umuyor.

İran'ın yeni cumhurbaşkanı İbrahim Reisi kimdir?

Reisi'nin bu hedefinin farkında olan ve ülkeyi gölge bakanlar kurulu gibi yöneten Hamaney'in danışmanlarının teşvikiyle Hamaney'in daha önce hiçbir kabinenin kurulumuna olmadığı kadar Reisi'nin kabinesine müdahil olduğu belirtiliyor. Bu nedenle Reisi'nin kabinesinin aslında kuranın Hamaney olduğu bile ifade ediliyor.

İran'da devrim sonrasında kabineye seçilecek bakanlar ve daha pek çok iç siyasi konuda dini lider ile cumhurbaşkanları arasında gerginlikler yaşanmıştı. 

Devrimden bugüne İran siyaseti ve cumhurbaşkanları dosyası

1981-1989 döneminde cumhurbaşkanı olan Hamaney, dini lider Humeyni ile düşük seviyede de olsa kabinenin belirlenmesi ve diğer konularda güç mücadelesine girmişti.

1989-1997 döneminde cumhurbaşkanı olan Rafsancani, ikinci döneminde (1993-1997) benzer çekişmeleri dini lider Hamaney ile yaşamıştı.

1997-2005 döneminde cumhurbaşkanı olan Hatemi'nin kabine üyelerinin belirlenmesinden her alana dini lider ile özellikle 1997-1999 döneminde yaşadığı gerginlikler ise dünya kamuoyuna açık biçimde gerçekleşmişti.

Ahmedinejad ve Ruhani dönemlerinde de Hamaney'in kabine üyelerinin belirlenmesine ve diğer iç siyasi konulara müdahaleleri zaman zaman dini lider ile cumhurbaşkanının güç mücadelelerine sahne olmuştu.

Reisi'nin diğer cumhurbaşkanlarından hedefinin farklı olmasının Hamaney'in müdahalelerini önemsemeden yoluna devam edeceği değerlendirmelerine sebep olsa da devrimden bu yana İran iç siyasetinde dengelerin hızla değişmesinin olağan hale gelmesi nedeniyle Reisi'nin Hamaney ile ne kadar uyumlu kalabileceği de halen kesin olarak tahmin edilemiyor.

Kaynak: Mepa News