İran'dan İngiltere'ye yeni uyarı: 'Misillememizden korkmalısınız'

Perşembe günü İngiltere ordusuna bağlı kuvvetlerin, Avrupa Birliği (AB) yaptırımlarını delerek İran'dan Suriye'ye ham petrol taşıdığı öne sürülen bir tankeri Cebelitarık Boğazı'nda durdurmasının ardından iki ülke arasındaki gerilim sürüyor.

İran'ın Fars Haber Ajansı, İran Uzmanlar Meclisi üyesi Ali Musavi Cezayiri'nin "Burada açıkça söylüyorum ki İngiltere, İran'ın yapacağı misillemelerden korkmalı" dediğini belirtti. Cezayiri, "Şiddete karşı aslı sessiz kalmayacağımızı gösterdik. ABD'nin insansız hava aracıyla yarattığı gerilime güçlü bir tepki gösterdiğimiz gibi, bu konuda da kesinlikle sert tedbirler alacağız" dedi.

ABD'nin insansız hava aracının (İHA) Hürmüz Boğazı yakınlarında 20 Haziran'da İran İslami Devrim Muhafızları tarafından 'İran hava sahasını ihlâl ettiği' gerekçesiyle düşürmüş; ABD, İHA'nın uluslararası suların üzerinde uçtuğunu duyurmuştu.

Sabah saatlerinde de İngiltere bayraklı bir büyük yük gemisinin Umman Körfezi'ne girdiği sırada İran güvenlik güçleri tarafından durdurulduğu haberi gelmişti. İngiltere Deniz Ticareti Operasyonları merkezinden bir yetkili, Reuters'a, yük gemisinin ve çalışanlarının güvende olduğunu söyledi. Yetkili, "Pacific Voyager petrol tankeri, bir sonraki durağı olan limana varış saatini ayarlamak üzere rutin bir prosedür gereği durduruldu, ardından yoluna planlandığı gibi devam etti" dedi. İran'dan da bunun "uydurma bir haber olduğu" belirtilerek yalanlama geldi.

İran IRIB haber ajansı, isimsiz bir üst düzey kaynağa dayandırdığı haberinde, bu haberlerin uydurma olduğunu, petrol taşıyan İngiltere gemisinin İran Devrim Muhafızları tarafından durdurulmadığını bildirdi. İran Devrim Muhafızları'ndan bir komutan, Cuma günü İran tankerinin Cebelitarık Boğazı'nda durdurulması sonrası "karşılık olarak biz de bir İngiliz gemisini durdurabiliriz" demişti.

İngiliz Büyükelçi Dışişleri Bakanlığı'na çağrıldı

İran, Perşembe günü İngiltere'nin Tahran Büyükelçisi'ni Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak, tankerin durdurulmasıyla ilgili rahatsızlığı iletmişti.

Büyükelçi Robert Macaire'nin çağrılmasıyla ilgili konuşan İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Abbas Musavi, tankerin durdurulmasının herhangi bir hukuki ya da uluslararası bir temeli olmadığını belirterek bırakılması gerektiğini ve olayı 'bir çeşit korsanlık' olarak değerlendirdiğini söylemişti.

Veri şirketi Refinitiv tarafından paylaşılan rota bilgilerine göre, Grace 1 Akdeniz'e Mısır'ın Süveyş Kanalı'ndan ziyade Afrika kıtasını güneyden dolaşarak geldi.

Reuters'a göre 300 bin tonluk Panama bandıralı tanker, Singapur merkezli IShips Management Pte Ltd. Şirketi tarafından idare ediliyor. Reuters'ın elde ettiği bir bilgiye göre petrol, tankere İran kıyılarında dolduruldu, ancak bir belgede petrolün komşu Irak'tan geldiği belirtiliyor.

AB'nin Suriye'ye yönelik yaptırımları, 2011'de Beşar Esad'ın ülke içerisindeki demokrasi yanlısı protestoları bastırma girişiminden kısa bir süre sonra yürürlüğe girmişti.

İngiliz hükümeti operasyonu memnuniyetle karşıladı. İngiltere Başbakanı Theresa May, "Suriye rejimine dönük AB yaptırımlarını yerine getirmeye yönelik bu kararlı girişimi memnuniyetle karşılıyoruz ve bu sabah operasyonu başarıyla yürüten Cebelitarık yetkililerine takdirlerimizi sunuyoruz" dedi. May sözlerini, "Bu, yaptırımların ihlâlinin kabul edilemez olduğuna dair açık bir mesaj yolluyor" şeklinde sürdürdü.

Perşembe sabahı düzenlenen operasyonun, ABD'nin İran'ın ham petrol satışını tüm dünyada durdurmak istemesiyle bağlantılı olabileceği yorumları yapılıyor. Tahran, Beyaz Saray'ın bu tutumunu "ekonomik savaş" olarak nitelendiriyor.