İran'ın İsrail'e yönelik saldırısına dünyadan ilk tepkiler nasıl oldu?

İran'ın İsrail topraklarına yönelik ilk doğrudan saldırısında İsrail'e patlayıcı yüklü insansız hava araçları fırlatması ve füze ateşlemesinin ardından uluslararası toplum alarm durumuna geçti.

Tahran, 1 Nisan'da İsrail'in suçlandığı bir hava saldırısında İran'ın Suriye'deki konsolosluğunun vurulması ve aralarında iki seçkin İranlı generalin de bulunduğu 12 kişinin ölmesinin ardından İsrail'i saldırı düzenlemekle tehdit ediyordu.

İsrail kuvvetleri Pazar günü erken saatlerde yaptığı açıklamada İran'dan fırlatılan füzelerin "büyük çoğunluğunun" İsrail sınırları dışında durdurulduğunu söyledi.

İsrail ile İran arasındaki gerilim, İsrail'in Gazze Şeridi'nde altı ay süren savaşından bu yana tırmanıyor.

İşte dünyanın İran'ın İsrail'e yönelik misilleme saldırılarına verdiği tepkiler:

Amerika Birleşik Devletleri

Başkan Joe Biden İran saldırılarını kınadı ve koordineli bir G7 diplomatik tepkisi sözü verdi. ABD'nin İsrail'in saldıran insansız hava araçları ve füzelerin "neredeyse tamamını" düşürmesine yardımcı olduğunu söyledi.

Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada Biden, Başbakan Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede ABD'nin İsrail'in güvenliğine verdiği "sağlam" desteği yinelediğini söyledi.

Açıklamada şöyle denildi: "Kendisine İsrail'in eşi benzeri görülmemiş saldırılara karşı savunma ve bu saldırıları bertaraf etme konusunda olağanüstü bir kapasite sergilediğini ve düşmanlarına İsrail'in güvenliğini etkili bir şekilde tehdit edemeyeceklerine dair açık bir mesaj gönderdiğini söyledim.”

"Yarın [Pazar günü], İran'ın küstah saldırısına karşı birleşik bir diplomatik tepki koordine etmek üzere G7 lideri dostlarımla bir araya geleceğim"

İngiltere

Başbakan Rishi Sunak İran'ın eylemlerini "pervasızca" olarak nitelendirdi.

X'te yayınlanan açıklamasında "İran bir kez daha kendi arka bahçesinde kaos tohumları ekmeye niyetli olduğunu göstermiştir" dedi.

"Birleşik Krallık, İsrail'in ve Ürdün ve Irak da dahil olmak üzere tüm bölgesel ortaklarımızın güvenliğini savunmaya devam edecektir" diye ekledi.

Avrupa Birliği

AB'nin en üst düzey diplomatı Josep Borrell X'te yaptığı paylaşımda "AB, İran'ın İsrail'e yönelik kabul edilemez saldırısını şiddetle kınamaktadır" dedi.

"Bu eşi benzeri görülmemiş bir tırmanış ve bölgesel güvenliğe yönelik ciddi bir tehdittir.”

Fransa

Dışişleri Bakanı Stephane Sejourne İran'ın "istikrarı bozucu eylemlerinde yeni bir adım attığını ve askeri bir tırmanma riskini göze aldığını" söyledi.

Almanya

"Bütün bir bölgeyi kaosa sürükleyebilecek olan bu saldırıyı şiddetle kınıyoruz. İran ve vekilleri bunu derhal durdurmalıdır." dedi Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock.

"İsrail olarak şu anda tam dayanışma içindeyiz."

Birleşmiş Milletler

Genel Sekreter Antonio Guterres yaptığı açıklamada "İran İslam Cumhuriyeti tarafından bu akşam İsrail'e karşı başlatılan geniş çaplı saldırının temsil ettiği ciddi tırmanışı şiddetle kınıyorum" dedi.

"Bölge çapında yıkıcı bir tırmanma tehlikesi karşısında derin bir endişe duyuyorum. Tüm tarafları, Orta Doğu'da birden fazla cephede büyük askeri çatışmalara yol açabilecek herhangi bir eylemden kaçınmak için azami itidal göstermeye çağırıyorum.”

Kanada

Kanada Başbakanı Justin Trudeau Ottawa'da gazetecilere yaptığı açıklamada ülkesinin "İran'ın hava saldırılarını kesin bir dille kınadığını" söyledi ve ekledi: "İsrail'in yanındayız.”

"Hamas'ın 7 Ekim'deki acımasız saldırısını destekledikten sonra, İran rejiminin son eylemleri bölgeyi daha da istikrarsızlaştıracak ve kalıcı barışı daha da zorlaştıracaktır" diye ekledi.

Çin

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü web sitesinde yayınlanan açıklamasında, Çin'in İran'ın saldırılarının ardından gerilimin tırmanmasından derin endişe duyduğunu söyledi.

"Sözcü İran'ın saldırılarıyla ilgili bir soruya cevaben şunları söyledi: "Çin ilgili tarafları sakin olmaya ve gerilimin daha fazla tırmanmasını önlemek için itidalli davranmaya çağırıyor.

Sözcü, bu gerginlik dalgasının "Gazze çatışmasının bir yansıması" olduğunu ve bu çatışmanın bastırılmasının "en önemli öncelik" olduğunu sözlerine ekledi.

İspanya

Başbakan Pedro Sanchez X'te yaptığı açıklamada itidal çağrısında bulundu: "Orta Doğu'daki durumun gelişimini büyük bir endişeyle takip ediyoruz. Ne pahasına olursa olsun bölgesel bir tırmanıştan kaçınmak gerekir."

Suudi Arabistan

Suudi Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayınlayarak "askeri tırmanıştan" duyduğu endişeyi dile getirdi ve "tüm tarafları azami itidal göstermeye ve bölgeyi ve halklarını savaşın tehlikelerinden korumaya" çağırdı.

Açıklamada ayrıca BM Güvenlik Konseyi'ne "uluslararası barış ve güvenliğin korunmasına yönelik sorumluluğunu üstlenmesi" çağrısında bulunuldu.

Katar

Körfez ilgili tüm tarafları gerilimi durdurmaya ve azami itidal göstermeye çağırdı.

Katar Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada "bölgedeki gelişmelerden duyduğu derin endişeyi" dile getirdi.

Bakanlık "tüm tarafları gerilimi düşürmeye ve azami itidal göstermeye" çağırdı.
Açıklamada, "uluslararası topluma bölgedeki gerginliğin azaltılması ve tırmanmanın düşürülmesi için acilen harekete geçme" çağrısında bulunuldu.

Mısır

Dışişleri Bakanlığı çatışmaların tırmanmasından duyduğu "derin endişeyi" dile getirdi ve "azami itidal" çağrısında bulundu.

Açıklamada ayrıca "çatışmanın bölgesel genişleme riski" konusunda uyarıda bulunuldu ve Mısır'ın "durumu kontrol altına almaya çalışmak için çatışmanın tüm taraflarıyla doğrudan temas halinde olacağı" belirtildi.

Kolombiya

Cumhurbaşkanı Gustavo Petro saldırıları "öngörülebilir" olarak nitelendirdi ve "şu anda tam da insanlığın ekonomisini hızlı bir şekilde karbonsuzlaştırma hedefine doğru yeniden inşa etmesi gereken Üçüncü Dünya Savaşı'nın başlangıcındayız" dedi.

"ABD'nin pratikte bir soykırıma destek vermesi dünyayı ateşe verdi. Savaşların nasıl başladığını herkes bilir ama nasıl bittiğini kimse bilmez. Keşke İsrail halkı da ataları gibi yöneticilerinin çılgınlığını durduracak kadar cesur olsaydı" dedi.

"Birleşmiş Milletler acilen toplanmalı ve derhal barış taahhüdünde bulunmalıdır."

Brezilya

Dışişleri Bakanlığı bir açıklama yayınlayarak İran'a ait insansız hava araçları ve füzelerin İsrail'e gönderildiği yönündeki haberleri "kaygıyla" takip ettiğini belirtti.

Açıklamada Brezilya'nın Gazze'ye yönelik savaşın başından bu yana uluslararası toplumu çatışmanın tüm bölgeye yayılabileceği konusunda uyardığı kaydedildi.

Arjantin

Başkan Javier Milei'nin ofisi saldırılar karşısında İsrail'e "dayanışma ve sarsılmaz bağlılığını" ifade etti.

Arjantin'in "özellikle terörü destekleyen rejimlere karşı egemenliğini savunan İsrail Devletini kesin bir şekilde desteklediği" ifade edilen açıklamada, Arjantin mahkemesinin 1990'larda İsrail Büyükelçiliği ve Buenos Aires'teki bir Yahudi toplum merkezine düzenlenen bombalı saldırılardan İran'ı sorumlu tuttuğuna dikkat çekildi.

Kaynak: Mepa News, Al Jazeera, Ajanslar