IŞİD yenildi mi yoksa hala savaşan bir güç mü?

Sosyal medyadaki son birkaç gün içerisindeki açıklamalarına bakıldığında Trump’ın birbiriyle çelişen ifadeler kullandığı görülüyor. Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, Trump’ın açıklamalarının doğruluğunu araştırdı.

Donald Trump, Twitter hesabından çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Başkanlığım döneminde Suriye'de bulunmamızın tek nedeni olan IŞİD'i yendik." ifadesini kullandı.

We have defeated ISIS in Syria, my only reason for being there during the Trump Presidency.

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 19 Aralık 2018

AP’nin araştırmasına göre, IŞİD güçleri hem nicelik hem de nitelik olarak azaldı ama "ölümcül güç" olmayı sürdürüyor. ABD’nin IŞİD karşıtı ortakları, Amerikan askerlerinin Suriye'den zamansız ayrılışının örgütün yeniden saldırıya geçmesine olanak sağlayacağı uyarısında bulunuyor.

Trump bir gün sonraki paylaşımında kendi açıklamasıyla ters düştü. Trump, "Rusya, İran, Suriye'nin IŞİD ve diğerleriyle ABD olmadan savaşmak zorunda" oldukları açıklamasında bulundu.

ABD Başkanı Trump cumartesi günü ise IŞİD’in "kötü bir şekilde yenilgiye uğratıldığını" belirterek, Türkiye’nin de dahil olduğu diğer bölgesel ülkelerin IŞİD’den kalanlarla kolayca ilgilenebilmesi gerektiğini kaydetti.

....going to be there for three months, and that was seven years ago - we never left. When I became President, ISIS was going wild. Now ISIS is largely defeated and other local countries, including Turkey, should be able to easily take care of whatever remains. We’re coming home!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 22 Aralık 2018

IŞİD güçleri Suriye’nin doğusunda Fırat nehri kıyısında hala bir dizi yerleşim yerinin kontrolünü elinde bulunduruyor. ABD Savunma Bakanlığı Pentagon’a göre, yaklaşık 15 bin kişinin yaşadığı bu yerleşim yerlerinde 2 bin civarında IŞİD'li bulunuyor. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün verilerine göre ise, Fırat nehrinin güneyinde kırsal alanda gizlenenlerin varlığıyla IŞİD’in bu bölgedeki milis sayısı 8 bin.

Öte yandan ana gövdesini YPG/PKK IŞİD’in tamamen yenilgiye uğratılmadığını savunuyor. YPG perşembe günü yaptıkları açıklamada, "IŞİD’e karşı savaş henüz sonlanmadı ve örgüt yenilgiye uğratılmadı." ifadesini kullandı. Örgüt, Amerikan askerlerinin ayrılmasının bölgede yaşayanları saldırgan unsurların hedefine açık hale getireceğini bildirdi.

IŞİD gücünün zirvesine ulaştığı 2014’te Suriye ve Irak’taki toprakların yaklaşık üçte birini kontrol etti. Suriye’de iç savaştan yararlanan örgüt, halifelik ilan etti. Fırat nehri kıyısında şu anda kontrolü altında bulunan yerleşim yerleri, örgütün bugüne kadar yönettiği alanların sadece yüzde birine tekabül ediyor. Ancak Irak’taki son dönemdeki saldırıların IŞİD’in hala kentsel alanlarda dahi ölümcül saldırılar gerçekleştirebildiğini gösteriyor.

Danışmanlarıyla görüş ayrılığı

Donald Trump’ın kendi danışmanları da IŞİD’e karşı savaşı, Suriye’nin istikrara kavuşturulmasına bağlı olan uzun soluklu bir mücadele olarak tanımlıyor.

ABD’nin IŞİD’le mücadele koalisyonu özel temsilcisi Brett McGurk, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada "kimsenin görevin başarıyla tamamlandığını söylemediğini" ifade etti. Donald Trump’ın Suriye’den askerlerin çekilmesi kararının ardından Savunma Bakanı James Mattis, ardından da McGurk görevlerinden istifa etti. Donald Trump, McGurk’ü tanımadığı açıklamasında bulundu.

Trump, perşembe günkü paylaşımında diğer ülkelerin kendilerinin çekilme kararından memnun olmadığını ifade etti. Trump, şu ifadeleri kullandı:

"Rusya, İran, Suriye ve diğer pek çoğu ABD'nin çekilmesinden mutlu değil, yalan haberler tam tersini söylemesine rağmen, çünkü şimdi nefret ettikleri IŞİD ve diğerleriyle biz olmadan savaşmak zorundalar."

....Russia, Iran, Syria & many others are not happy about the U.S. leaving, despite what the Fake News says, because now they will have to fight ISIS and others, who they hate, without us. I am building by far the most powerful military in the world. ISIS hits us they are doomed!

— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) 20 Aralık 2018

Moskova yönetimi Washington’ın adımını memnuniyetle karşıladı. Bu adım Rusya ve İran’a Suriye’deki nüfuzunu yayma şansı veriyor.

ABD’nin Suriye’deki askeri varlığı Esed rejimi ile Rus ve İranlı müttefikleri için her zaman tartışma konusu oldu. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, askerlerini geri çeken Trump’ın “doğru bir şey yaptığını” söyledi. Putin, Birleşmiş Milletler veya Esed rejimi tarafından onaylanmayan ABD askerlerinin bölgede bulunuşunun meşru olmadığını savundu.