İsrail nasıl 'susuz' domates yetiştiriyor?

İşgal altındaki Filistin'de İsrail yönetimi tarafından yetiştirilen özel domatesler, diğer normal domateslere oranla yüzde 90 az suyla yetiştiriliyor. Ancak bu domastelerin tatları, dokuları ve ürün sürekliliği diğerlerine göre daha az.

İşgal altındaki Filistin'in kuzeyinde bulunan bir deneme tarlasında, 200 çeşitten 40 bine yakın domates fidesi var. Bu domates fidelerinin bir kısmı, mevsim başında sadece üç hafta sulanıyor. Bu fidelerin kurak uzun yaz aylarında bir daha sulanmasına gerek kalmıyor.

Hedef daha az sulama

Kudüs Üniversitesi’nde görevli araştırmacı Amit Koch’un bu konudaki görüşleri şu şekilde: “Bu arkamda gördüğünüz tarlada domatesler sulanmış. Domateslerin iyi sulanması halinde ürünü de iyi olacağı bilinen bir gerçek. Ancak bizim istediğimiz, sulama olmadan da domates fidelerinin iyi cinste ve kaliteli ürün verebilmesi. Bunu başardıktan sonra bir ileri aşamaya geçebiliriz.”

Daha az sulamayla domates yetiştirilmesi üzerinde çalışmak, Avrupa Araştırma projesinin hedeflerinden birisi. Bu projeyle, yeni yollarla domates üretiminin artırılması hedefleniyor.

Buradaki araştırmacılar, organizmanın genetiğini değiştirmek yerine, kendi doğasının değiştirilmesinin doğru yanıt olduğu düşüncesinde.

Araştırmacı Daniel Zamir Plant ise çalışmaları hakkında şu görüşleri dile getirdi: “Bizim buradaki yaklaşımımız, doğal biyolojik çeşitlilik sağlayarak, yabani türlerden gelen özellikleri tanımlamak ve bu özellikleri doğal melezleme gibi geleneksel yöntemlerle modern domateslere aktarmak. Hedefimiz, eski özellikleri ve yabani türe ait ilave bir bonus özelliği olan domatesleri elde etmek.”

Kuraklığa dayalı domateslerin pazarda satılabilmesi için öncelikle bazı kriterlerin karşılanması gerekiyor. Bu laboratuvarlar her sezon yaklaşık yüzlerce domates türünü değerlendiriyor.

12 bin türden oluşan tohum koleksiyonu

Bu zamana kadar merkezde 12 bine yakın domates türünden gelen tohum koleksiyonu oluşturuldu.

Araştırmacı Matan Oved yürütülen çalışmalar hakkında şu bilgiyi verdi: “Tadında önemli farklılıklar yarattık, şeker oranı ile birlikte farklı aromalar da yakalamaya çalışıyoruz. Ayrıca domateslerin renkleri üzerinde son dönemde yoğunlaştık.”

Arzu edilen türler tespit edildiğinde, onların DNA’sı araştırılıyor. Belirli genetik özelliklere sahip türler, yeni olasılıklar bulabilmek için yine diğer yabani türlerle melezleştiriliyor.

Burada yüzlerce DNA örneği taramadan geçiriliyor.

Kaynak: Euronews