İsrail'de koalisyon çatırdıyor, erken seçim kapıda

İsrail'de 8 ayrı partinin oluşturduğu koalisyonun çökmek üzere olduğu ve yeniden erken seçimlerin gerçekleştirilebileceği belirtiliyor.

Bugün toplanacak olan Knesset'te, eski başbakan Binyamin Netanyahu'nun partisi Likud'un, koalisyona karşı bir oylama yapılması bekleniyor.

İsrail vatandaşı Filistinlilerin partisi Birleşik Arap Listesi (Ra'am) ise, koalisyon hükümetindeki üyeliğini dondurmuştu. Bu sabah bir açıklama yaparak hükümete dair kararını açıklaması beklenen parti, kararını El Cezire muhabiri Şirin Ebu Akile'nin öldürülmesi sonrası ertelediğini belirtti.

Mansur Abbas liderliğindeki Raam'ın bugün içerisinde kararını açıklaması bekleniyor.

Naftali Bennett'in başbakanlık yaptığı koalisyon, son olarak Yamina vekili Idit Silman'ın Nisan ayında desteğini çekmesiyle 60 vekilin desteğine sahip bir duruma gerilemişti. Hükümetin ayakta kalması için ise 61 vekile ihtiyaç duyuluyor.

Mecliste oylama yapılması ve Raam'ın da hükümete desteğini çekmesi halinde, İsrail'de büyük zorlukla kurulan koalisyon hükümeti çökecek ve yeniden erken seçime gidilecek.

İsrail'in 'kırılgan' koalisyon hükümeti

İsrail'de 8 partili koalisyon birçok açıdan oldukça kırılgan bulunuyor. 120 sandalyeli Knesset'te hükümet 61 sandalyeye sahipti. Tek bir vekilin dahi hükümete desteğini çekmesi, koalisyonu yıkıyor.

Birçok seçim ve sancılı görüşme sonrasında kurulan hükümetin dağılmasının, İsrail'i yeni bir siyasi krize sokacağı düşünülüyor.

Koalisyonu oluşturan partiler şu şekilde:

- Yesh Atid (Merkez, Liberalizm, Liberal Siyonizm): 17 sandalye, 7 bakan, 2 bakan yardımcısı

- Mavi-Beyaz ittifakı (Merkez, Sosyal Liberalizm, Siyonizm): 8 sandalye, 4 bakan, 1 bakan yardımcısı

- Yamina (Sağ ve Sol unsurlar, Dini Siyonizm, Ulusal Muhafazakarlık, Siyonizm, Ekonomik Liberalizm): 7 sandalye (bir vekil hükümeti desteklemedi), 3 bakan, 1 bakan yardımcısı

- İşçi Partisi (Merkez Sol, Sosyal demokrasi, İşçi Siyonizmi): 7 sandalye, 3 bakan

- İsrail Evimiz (Sağ, Ulusalcılık, Revizyonist Siyonizm): 7 sandalye, 4 bakan

- Yeni Umut (Merkez Sağ, Sağ, Ulusal Liberalizm, Siyonizm): 6 sandalye, 4 bakan

- Meretz (Sol, Sosyal Demokrasi, İşçi Siyonizmi): 6 sandalye, 3 bakan, 1 bakan yardımcısı

- Ortak Arap Listesi (Muhafazkarlık, İslamcı Demokrasi, Arap hakları): 4 sandalye, bakan yok, 1 bakan yardımcısı

"Birleşik Arap İttifakı"

23 Mart 2021 seçimlerinde, 2009'dan bu yana İsrail'i yöneten Binyamin Netanyahu'nun partisi Likud 120 sandalyeli İsrail parlamentosu Knesset'te 30 sandalye elde ederek birinci çıkmıştı. Fakat küçük partilerin çoğu Netanyahu karşıtlığında birleşerek Netanyahu'suz bir koalisyon hükümeti kurmak üzere harekete geçmişlerdi.

57 milletvekili ile azınlıkta kalan bu partiler ancak bir Arap partisi olan ve seçimlerde 4 milletvekili kazanan Birleşik Arap İttifakı'nın da bu koalisyona katılmasıyla çoğunluğa geçebildiler.

İsrail vatandaşı Filistinliler uzun zamandır İsrail'de politikada yer alıyor, partiler Knesset seçimlerine katılıyor. Eymen Avde liderliğinde Arap / Filistinli partilerinin ittifakı olan 'Birleşik İttifak' Partisi son seçimlerde üçüncü parti çıkıyordu.

Ocak 2021'de ittifak içi anlaşmazlıklar nedeniyle Mansur Abbas bu ittifaktan ayrılarak 'Birleşik Arap İttifakı' ismiyle yeni bir parti kurmuştu. 23 Mart 2021 İsrail seçimlerinde Eymen Avde liderliğindeki Birleşik İttifak %4,82 ile 6 milletvekili elde ederken Mansur Abbas liderliğindeki Birleşik Arap İttifakı %3,79 oyla 4 milletvekili elde etti.

Mansur Abbas Netanyahu'nun devre dışı bırakılmaya çalışıldığı koalisyon görüşmelerine katılarak şaşırtıcı bir girişimde bulundu. İsrail'de daha önce hiçbir Filistinli parti iktidarı oluşturan koalisyona katılmaya çalışmamış, koalisyon ortaklarınca da kabul edilmemişti.

Daha ilginç bulunan ise koalisyonun başbakanının, Binyamin Netanyahu'dan daha radikal vaatleri bulunan Naftali Bennett'in olmasına karar verilmesine rağmen Mansur Abbas'ın koalisyonda yer alma kararlarının süreceğini açıklaması oldu.

İsrail'in yeni başbakan adayı: Mescid-i Aksa'ya el koymayı vadeden Bennett

Geçmişte İsrail Savunma Bakanlığı görevinde bulunan ve Arapları öldürmekle aleni olarak övünen Bennett'in başbakanlığında bir koalisyonda yer alacak bir Arap partisi şaşırtıcı bulunuyor. Müstakbel hükümet bu Arap partisinin çekilmesi durumunda azınlığa düştüğünden güven oylamasını kaybediyor.

Naftali Bennett başta olmak üzere İsrail'de hükümeti oluşturan Yahudi politikacıların, Birleşik Arap İttifakı'nın koalisyona katılmasından hiç memnun olmadıkları ama Netanyahu dönemine son vermek için bu katılımı kabullendikleri tahmin ediliyor.

Mansur Abbas ve pragmatizm

Birleşik Arap İttifakı lideri Mansur Abbas "ileri derecede pragmatist" kimliğiyle tanınıyor. Mansur Abbas 1974'te ülkenin kuzeydoğusundaki Mağar ilçesinde doğdu. 25 bine yaklaşan nüfusunun halen tamamı İsrail vatandaşı Araplardan oluşan bu ilçede nüfusun yaklaşık %55'i Dürzi, %25'i Sünni Müslüman, %20'si ise Hristiyan. Mansur Abbas Sünni bir aileden geliyor, Abbas'ın eşi ve çocukları halen Mağar'da yaşıyor.

Hayfa Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümünden mezun olan Mansur Abbas bir dönem İslami gruplar içerisinde çalışmalarda yer aldıktan sonra 2007'de politikaya atıldı, 2010'da ilk kez Knesset'e seçildi. 

Mansur Abbas'ın parti tabanına hükümete katılımını, Netanyahu dönemine son vermek ve Bennett'in radikal kararlarına engel olmak gerekçesiyle açıklamaya çalıştığı belirtiliyor. Yine Mansur Abbas parti tabanına, İsrail'de hükümeti düşürecek kilit parti olarak hükümette yer almalarının Filistinliler için büyük bir başarı olduğunu belirtiyor.

Kaynak: Mepa News