İsrail'in sivilleri Refah'tan tahliye etme planı ne kadar gerçekçi?

İsrail, Refah'a yapmayı planladığı saldırıdan önce Gazze'nin güneyinde sıkışıp kalan yaklaşık 1.5 milyon Filistinlinin bölgeyi terk etmesine izin vereceğini açıkladı ancak uzmanlar bu sivilleri tehlikenin dışına çıkarmanın neredeyse imkansız olduğu konusunda uyarılarda bulundu.

Bölgenin en güney ucunda yaşayan yaklaşık 1.5 milyon Gazzelinin batısında Akdeniz, güney ve doğusunda ise kapalı sınırlar bulunurken, İsrail güçleri kuzeyden içeri girmeye hazırlanıyor.

İsrail’in saldırıları nedeniyle Gazze içinde yerinden edilmiş olan 50 yaşındaki Sabah el Astal, "Refah'a girerlerse nereye gideceğiz ve çadır, yatak ve battaniye nereden bulacağız?" dedi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaklaşık 1.5 milyon kişinin sığındığı Refah’ı işgal etmekte kararlı.

Ancak Netanyahu Gazzelilerin bölgeyi terk etmelerine izin vereceğini de taahhüt etti ve Pazar günü yaptığı açıklamada askerlerinin “halkı kuşatma altında tutarak" bölgeye girmeyeceğini savundu.

İsrail yine de bu büyük tahliyenin nasıl ve ne zaman gerçekleşeceği konusunda net bir plan sunmuş değil. Uzmanlar da harabeye dönmüş bölgede böyle bir tahliye planının imkansız olduğunu savunuyor.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nde (HRW) Nadia Hardman, "İnsanlar nereye gideceklerini bilmiyorlar. Gazze'de güvenli hiçbir yer yok” diyor.

Gazze’deki Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail’in 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılarında şu ana dek 31.726 kişi hayatını kaybetti. Ölenlerin tamamına yakınını kadın ve çocuklar oluşturuyor.

"İnsani adalar"

İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz Pazartesi günü Kan devlet radyosuna verdiği demeçte "herhangi bir büyük operasyondan önce vatandaşlarımızı tahliye edeceğiz" dedi.

Katz, "Kuzeye değil, batıya. Refah ile Akdeniz arasındaki küçük bölgede çadır ya da başka bir şey kurarak yardımcı olabilecek Arap ülkeleri var" dedi.

İsrail'in askeri sözcüsü Tuğamiral Daniel Hagari geçen hafta basına yaptığı açıklamada "insani adalar" kurulacağını ifade etmişti.

Hagari, Gazze topraklarındaki bu tür çadır kentlerin çatışmalardan uzak tutulacağını ve uluslararası toplumla birlikte oluşturulacağını söyledi.

Ancak BM'nin Filistin topraklarındaki insani yardım koordinatörü Jamie McGoldrick şunları söyledi: "Dürüst olmak gerekirse nerede kurulacaklarını bilmiyorum."

McGoldrick, "İnsanları şu anda bulundukları yerden nasıl taşıyacaklar? İtilecekler mi, zorlanacaklar mı, teşvik edilecekler mi?" diye sordu.

"Bu BM'nin katılacağı bir şey değil çünkü biz zorla yerinden edilmenin bir parçası değiliz."

Pazar günü İsrail'e bir ziyaret gerçekleştiren Almanya Başbakanı Olaf Scholz, İsrail'in planladığı saldırıya ilişkin endişelerini dile getirdi.

Scholz, "Askeri açıdan bir değerlendirme yapılabilir ama insani açıdan da bir değerlendirme yapılmalı" dedi.

"1,5 milyondan fazla insan nasıl korunmalı? Nereye gitmeliler?"

Beyaz Saray Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Netanyahu'nun ABD Başkanı Joe Biden'ın İsrail'in Refah planlarını ve olası bir "alternatif yaklaşımı" görüşmek üzere üst düzey İsrailli yetkililerden oluşan bir heyeti Washington'a gönderme talebini kabul ettiğini söyledi.

"Stratejik belirsizlik"

HRW'den Hardman kesin konuştu: "Zaten harap olmuş bir bölgede 1.5 milyon insanın" hareket etmesinin "kesinlikle imkansız" olduğunu söyledi.

İsrail bazı bölgeleri, özellikle de Gazze'nin güneyindeki ana şehir Han Yunus ile Refah arasındaki kıyı bölgesi olan El Mevasi'yi "insani koruma alanı" ilan etti.

Ancak yüz binlerce insan burada çadırlarda barınıyor ve bölge beş aydan uzun bir süre önce savaşın başlamasından bu yana defalarca bombalandı.

Netanyahu, artan uluslararası baskıya rağmen bir aydan uzun bir süre önce açıkladığı Refah saldırısı planıyla ilgili orduya hazırlanmaları yönünde talimat verdi.

Ancak Jean-Jaures Vakfı'nda Orta Doğu uzmanı olan David Khalfa'ya göre bu tehdit aynı zamanda psikolojik savaşı da içeriyor.

Khalfa, "İsrailliler planlarında stratejik bir belirsizlik sürdürüyorlar çünkü Hamas'ı belirsizlik içinde tutmak için ellerindeki kartların değerini düşürmek istemiyorlar" dedi.

Khalfa, Refah'ta büyük bir saldırı tehdidini Hamas'la oynanan "yalancı poker oyununda bir kart" olarak nitelendirdi ve bunun devam eden ateşkes müzakerelerinde Hamas'ı pozisyonunu yumuşatmaya zorlamak için bir araç olduğunu söyledi.

Kaynak: Mepa News, AFP