Kayıp mülteci gençlere ne oluyor?
Tek başına Almanya’ya gelen çocuk sığınmacılardan binlercesi her yıl kayıtlara kayıp olarak geçerken, bu çocuklara neler olduğu akıllara gelen ilk soru.
Avrupa’ya yönelik yaşanan sığınmacı akınında on binlerce çocuk ve genç de yanlarında bir velisi olmadan Almanya’ya geldi. Bunların bazıları hemen, bazıları ise bir süre sonra ortadan kayboldu. Federal Emniyet Teşkilatı (BKA) verilerine göre 2017 yılının başında bu gruba dahil 8 bin 400’den fazla kişi kayboldu. 2019 başı itibariyle ise bu rakam 3 bin 200 civarına inmiş durumda. Almanya Refakatçisi Olmayan Çocuk Mülteciler Birliği’nden (BumF) Tobias Klaus, rakamın düşmüş olmasının AB’ye geçişlerin son yıllarda azalması ve buna bağlı olarak daha az çocuk ve genç sığınmacı gelmesiyle ilgili olduğunu dile getirdi.
Ancak BumF tarafından, çocuklara ve gençlere yardım kuruluşlarında çalışan kişiler arasında yapılan bir ankete göre ise son dönemde reşit olmayan, yalnız sığınmacıların kaybolma oranında yeniden küçük bir yükselme görülüyor.
Klaus, ankete katılan yaklaşık 720 çalışanın yüzde 32,2’sinin 2017’de sığınmacı çocukların Almanya’ya gelişlerinden kısa bir süre sonra ortadan kaybolması olgusuyla karşılaştıklarını kaydettiklerini, 2018’de bu olguyla karşılaştığını belirten katılımcıların sayısının ise yüzde 35 olduğunu belirtti.
Tobias Klaus asıl artışın ise Almanya’ya geldikten sonra reşit olan sığınmacı çocukların ortadan kaybolması vakalarında görüldüğüne dikkat çekti. Klaus 2017’de ankete katılanların yüzde 14,1’inin genç sığınmacıların kaybolması olgusuyla karşılaştıklarını belirtirken, 2018’de bu olguyla karşılaşanların oranının yüzde 20,1’e yükseldiğini aktardı.
Gençler neden kayboluyor?
Henüz sonuçlarının tamamı kamuoyu ile paylaşılmayan ankete göre, çoğu 14-17 yaş aralığındaki refakatçisi olmayan sığınmacıların bir kısmı Almanya içinde ve dışında yaşayan tanıdıklarının ya da yakınlarının yanına kaçıyor. Almanya içinde olmaları durumunda, genelde bir süre sonra bulunan genç sığınmacılar kayıp listesinden çıkarılarak yanına gittikleri kişilerden uzaklaştırılıyor. Kaybolma hadiselerinin ikinci bir sebebi de genç sığınmacıların sınır dışı edilme korkusu olduğu öne sürüldü.
Kaybolan gençler ve çocuklar arasında sayısal açıdan en büyük grubu Afganlar oluşturuyor. Fas ve Cezayirli kayıpların sayısı da oldukça yüksek. Bu da sınır dışı endişesini doğrulayan bir veri, zira Almanya’da sınır dışı edilenlerin önemli bir oranı bu üç ülkeden gelen sığınmacılar. Klaus'a göre sistemin içine entegre olma şansından yoksun ve "Ne yaparsan yap, burada istenmiyorsun" mesajı verilen gençlerin sadece geçici bir şekilde değil, tamamen kaybolarak paralel sistemlere ve hatta suça kayma riskleri oldukça yüksek.
Kayıp çocuklar nerede?
BKA verilerine göre son yıllarda kaybolan, yaşı reşit olmayan sığınmacıların yüzde 80’i bir süre sonra bulundu. Ancak bulunamayan yüzde 20’lik gruptaki çocuk ve gençlerin ne yaptığı bilinmiyor. Sokaklarda mı yaşıyorlar, seks işçiliğine mi zorlanıyorlar ya da suç örgütlerinin içine mi girdiler, bu konuda bir bilgi yok. BumF’tan Tobias Klaus, en fazla endişe duyulması gereken konunun bu olduğunu belirterek, devletin, bu gençlere perspektif sunulabilmesi adına daha fazla para harcaması gerektiğini ifade ediyor.