Koronavirüs sonrası dünya artık 'daha az sallanıyor'
Dünyanın pek çok yerinde, kalabalık caddeler artık bomboş. Trafik azaldı. Birçok insan zorunlu olmadıkça dışarı çıkmıyor.
Koronavirüsle mücadele önlemleri, dünyayı daha sakin bir yer haline getirdi ve sessizlik bilim insanlarının da dikkatini çekti.
Dünya genelinde sismologlar artık daha az sismik gürültü; yani arabalar, trenler, otobüsler ve insan hareketlerinden kaynaklanan titreşimler gözlemliyor ve bu gürültünün ortadan kalkması nedeniyle, yer kabuğu artık biraz daha az sallanıyor.
CNN'in haberine göre bu fenomen, ilk kez Belçika Kraliyet Gözlemevi'nde görevli jeolog ve sismolog Thomas Lecocq tarafından fark edildi.
Gürültü seviyesi yüzde 30-50 azaldı
Lecocq'a göre, Mart ortasından bu yana başkent Brüksel'de sismik gürültü yüzde 30-50 oranında azaldı.
Belçika'da okulların, iş yerlerinin kapatılması ve diğer sosyal mesafe kurallarının uygulanmaya başlaması bu tarihe denk geliyor.
Sesin azalması özellikle Brüksel'de ilginç bir sonuç ortaya çıkardı: Lecocq ve istasyondaki diğer sismologlar, bu sessizlik sayesinde belli deprem istasyonlarının gözlemleyemeyeceği kadar küçük sarsıntıları ölçebilmeye başladı.
Lecocq, "Örneğin Brüksel'deki deprem istasyonu. Normal zamanlarda burası 'gereksiz' bir istasyon" diyor.
Deprem istasyonları genel olarak kentsel alanların dışında kuruluyor. İnsanlardan kaynaklanan gürültünün daha az olması nedeniyle, istasyonlar yerdeki küçük titreşimleri ölçebiliyorlar.
Brüksel'deki istasyon yüzyılı aşkın bir süre önce inşa edilmiş; yani şehir genişlemeden önce.
Şehirdeki uğultu nedeniyle Brüksel'deki istasyon, küçük sismik hareketleri kaydedemiyor. Sismologlar sondaj istasyonlarından gelecek verilere bağımlı.
Bu istasyonlarda sismik hareketleri ölçmek için yer altına borular çakılıyor. Lecocq, "Ama şehir şimdi o kadar sessiz ki, aşağıdaki ses seviyesiyle yukarıdaki ses seviyesi hemen hemen aynı" diyor.
Başka ülkelerdeki sismologlar da benzer şeyleri gözlüyor. İngiltere'nin başkenti Londra'da sismolog Paula Koelemeijer, Londra'nın Twickenham semtinde okulların ve sosyal mekanların kapatılmasından sonra gürültünün ne kadar azaldığına işaret eden bir grafik yayımladı.
Califronia Teknoloji Enstitüsü'nde doktora öğrenci olan Celeste Labedz da Twitter mesajında Los Angeles'taki gürültü seviyesinde nasıl keskin bir düşüş yaşandığını gösteren bir grafiğe yer verdi.
Virüsün hayatı nasıl durdurduğunun göstergesi
Uzmanlar, gürültünün azalmasının aynı zamanda dünya genelinde bir milyondan fazla insanı hasta eden, on binlerce insanın ölümüne neden olan ve hayatın normal ritmini durduran virüsün ne kadar yıkıcı olduğunu gösterdiğine dikkat çekiyor.
Thomas Lecocq'a göre bu grafikler, dünya genelinde insanların, evlerde kalmaları ve dışarıdaki faaliyetlerini azaltmaları yönündeki çağrılara uyduğunun göstergesi.
Lecocq, "Sismolojik açıdan insanlara şunu söyleyebiliriz: 'Bakın evde yalnız hissediyorsunuz. Ama, emin olun herkes evde. Herkes aynı şeyi yapıyor. Herkes kurallara uyuyor" diyor.
Meksika Universidad Nacional Autónoma'dan araştırmacı Raphael De Plaen de bu verilerin izolasyon önlemlerine ne derece uyulduğunu belirlemek için kullanılabileceğini belirtiyor.