Kovid-19'a karşı dünyanın en büyük aşı deneyleri başlıyor

Dünyada en fazla vaka sayısına sahip ülke olan ABD’de koronavirüse karşı aşı çalışmaları yürüten biyoteknoloji şirketi Moderna, dünyanın en büyük aşı denemesini başlatıyor.

Şirketin aşı adayı, ABD hükümetinin desteklediği son aşama aşı denemelerinde hastalığa yakalanmamış 30 bin yetişkin üzerinde test edilecek.

COVE adı verilen denemeler Kovid-19'e karşı aşının geliştirilmesini, üretilmesini ve dağıtılmasını hızlandırmayı amaçlayan ABD hükümetinin Warp Speed Operasyonu kapsamındaki ilk deneme olacak.

Hükümet, büyük ölçekli insan denemelerine başlayacak ilk projelerden biri olarak seçtiği Moderna'nın aşı projesine yaklaşık bir milyar dolarlık destek sağlıyor.

ABD'de Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü’nün birlikte çalıştığı Moderna tarafından geliştirilen deneysel aşının virüsten koruyacağına dair bir garanti bulunmuyor.

Bugün başlayacak son aşama insan üzerinde yapılan denemelerde deneklere gerçek aşı ve gerçek olmayan aşı enjekte edilecek. İki doz gerçek aşının yapıldığı gruptaki gönüllüler normal hayatlarına devam edecek ve bu gruptakilere virüsün bulaşması izlenecek.

Moderna aşı adayının klinik deney aşamasında deneklerin koronavirüse karşı antikor ürettiğini açıklamıştı.

ABD'de kullanılacak aşılar için sonbahardan itibaren her ay yeni bir aşı adayı ile ilgili 30 bin gönüllü ile yapılan araştırmanın sonucu sunulacak. Bu araştırmalar sadece aşının işe yarayıp yaramadığını değil aynı zamanda aşı güvenliğini de test edecek. Buna göre bilim insanları bütün aşıları karşılaştırma fırsatı bulacak. Geçen haftalarda 150 binden fazla Amerikalının aşı testlerinde denek olmak için başvurduğu bildirilmişti.

İnsan üzerinde denemeler

Ağustos ayında da Oxford Üniversitesinde bir aşı adayının insanlar üzerinde denemesi başlayacak. Eylül ayında Johnson & Johnson ve Ekim ayında ise Novavax’ın denemelerinin başlayacağı bildiriliyor. Pfizer’in de bu yaz 30 bin kişide aşı denemesini tamamlaması bekleniyor.

Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) verilerine göre dünya genelinde 20'den fazla aşının klinik araştırmaları devam ediyor. Geliştirilen aşılar, klinik test aşamasında insanlar üzerinde deneniyor. Şimdiye kadar denenen aşılardan sadece birkaçında deneklerin koronavirüse karşı antikor üretmesi başarıldı. Ancak aşılanan kişilerin koronavirüse karşı gerçekten bağışıklık geliştirip geliştirmediği ise henüz bilinmiyor. Bu da aşının binlerce kişi üzerinde denendiği klinik testlerin üçüncü aşaması sonrasında tespit edilebiliyor.