Libya savaşı kronolojisi
Libya'da Arap Baharı ve Kaddafi'nin devrilmesiyle başlayan sürecin kronolojisi.
Arap Baharı
Şubat 2011
Libya'da tüm Ortadoğu'yu etkisi altına alan ‘Arap Baharı’ kapsamında ilk gösteriler ülkenin doğusundaki Bingazi'de başladı. Göstericiler kısa sürede organize olurken bir Geçici Ulusal Konsey (GUK) kuruldu. Kaddafi, kendisine sadık güçler ve paralı askeri birliklerle protestoculara saldırılar gerçekleştirirken, göstericiler kısa sürede silahlanarak karşılık vermeye başladı.
Bingazi'de protestolar, Mart 2011
Bu süreç içerisinde Libya krizi Batı'nın ve dünyanın gündemine oturdu. Kaddafi rejiminden ayrılan bazı üst düzey isimler göstericilere katıldı.
Arap Birliği, Libya'nın üyeliğini askıya aldı. Kaddafi yönetimine yaptırımlar başlatıldı.
Uçuşa yasak bölge
Mart 2011
Libya'ya yönelik siyasi, hukuki ve askeri süreçler gündeme gelmeye başladı. Kaddafi güçlerinin toplu katliamlar ve insan hakları ihlalleri gerçekleştirdiği bildirildi.
17 Mart'ta, Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’ndaki (BMGK) kararla Libya'da uçuşa yasak bölge ve kapsayıcı bir ateşkes uygulanması kararı alındı. Rusya ve Çin çekimser kalsa da kararı reddetmedi.
19 Mart tarihinde Fransa, İngiltere ve ABD ülkede hava saldırıları düzenlemeye başladı. Bu tarihten itibaren uluslararası arenada Kaddafi meşruiyetini yitirmeye, muhalifler tanınmaya başlandı. Bingazi, muhaliflerin merkezlerinden oldu. Avrupalı devletler muhaliflere askeri danışman göndereceklerini ilan etti.
Nisan 2011
26 Nisan'da NATO, Kaddafi'ye bağlı hedeflere hava saldırıları düzenlediklerini belirtti.
Mayıs 2011
Uluslararası Ceza Mahkemesi, (UCM) 15 Mayıs'ta Muammer Kaddafi, oğlu Seyfulislam ve istihbarat şefi Abdulllah Senusi için yakalama emri çıkarttı.
Ecdebiye'de Mart 2011'de yaşanan çatışmalardan
Temmuz 2011
Muhaliflerin Kaddafi rejimine yönelik Trablus ve Misrata bölgesindeki saldırıları hızlandı.
ABD GUK'u 15 Temmuz tarihinde Libya'daki meşru otorite olarak tanıdı.
Muhaliflerin ilerleyişi ve Kaddafi'nin sonu
Ağustos 2011
Muhalifler Zaviye, Trablus gibi önemli şehirleri ele geçirdi. Kaddafi Sirte'ye kaçtı. Muhalifler ülkenin büyük kesiminde kontrolü sağlayarak Kaddafi'ye bağlı güçleri askeri anlamda yenilgiye uğrattı.
26 Ağustos'ta GUK'un merkezi Bingazi'den Trablus'a taşındı.
Eylül 2011
GUK, BM tarafından Libya'nın meşru temsilcisi kabul edildi. Muhalifler Libya'nın güney ve orta kesimlerinde ilerlemeye devam etti.
Ekim 2011
Kaddafi, son kalesi ve memleketi olan Sirte'nin 20 Ekim'de düşmesiyle yakalandı ve öldürüldü. Ülke tamamıyla muhaliflerin eline geçti. GUK Başkanı Mustafa Abdulcelil ülkenin özgürleştirildiğini, tek yasama kaynağının şeriat hukuku olacağını ilan etti.
NATO 31 Ekim'de Libya misyonunun bittiğini ilan ederken, GUK geçiş dönemi başbakanı olarak ABD-Libya çifte vatandaşı Abdurrahim el Keyb'i seçti.
Sağ yakalanan Kaddafi linç edilerek öldürüldü
Kasım 2011
Trablus'ta muhalif gruplar arasında aylarca devam edecek çatışmalar başladı. GUK güçleri ve yeni teşkil edilen ordu birlikleri çatışmalara müdahil oldu.
Ülkede Müslüman Kardeşler, bunun yanı sıra uzun süredir yasaklı durumda olan ve baskı altında tutulan birçok İslam tandanslı ve cihat yanlısı grup faaliyet göstermeye başladı.
19 Kasım'da Kaddafi'nin oğlu Seyfulislam yakalandı.
Ayrışma ve milis grupların yükselişi
Mart 2012
Ülkede yerel seçimler gerçekleştirilirken, Libya'yı oluşturan Trablusgarp, Sirenayka ve Fizan bölgeleri arasında ayrışmalar başladı. Doğudaki petrol zengini Sirenayka bölgesi yarı özerk olacaklarını ilan ederken, GUK buna karşı olduklarını ve gerekirse kuvvet kullanacaklarını ilan etti.
Mayıs 2012
Ülkenin önde gelen İslamcı liderlerinden olan, Trablus Askeri Konseyi lideri Abdulhakim Belhac, Vatan Partisi'ni teşkil etmek için askeri görevini bıraktı.
Abdulhakim Belhac
Temmuz 2012
Ülkede gergin geçen seçimler başladı. Genel Ulusal Kongre olarak bilinen 200 sandalyeli meclise üyeler seçildi. Müslüman Kardeşler partilere ayrılan 80 sandalyeden 17 ve bağımsız kısımdan da 17 üye çıkardı. Kurulan hükümet ve meclis arasındaki gerilim, ülkede karar alma sürecini yavaşlatırken, bu nedenle yerel oluşumlar ve milis gruplar öne çıktı. Mahmud Cibril'in Ulusal Güçler İttifakı partisi 39 vekille ilk parti oldu.
Ağustos 2012
Meclis başkan olarak Muhammed Yusuf Mekariyef'i seçti.
ABD Konsolosluk saldırısı
Eylül 2012
11 Eylül 2012 tarihinde El Kaide bağlantılı gruplar, Libya'nın Bingazi kentindeki ABD Konsolosluğu'na saldırı düzenledi.
Saldırıda ABD Büyükelçisi Chris Stevens, 3 elçilik çalışanı ve 10 Libyalı güvenlik görevlisi öldürüldü.
Büyükelçisi Chris Stevens, Nisan 2011
22 Eylül'de Bingazi'de milis gruplar Ulusal Ordu bünyesine alındı, reddeden gruplar şehirden atıldı.
Ali Zeydan dönemi
Ekim 2012
Seküler siyasetçi Ali Zeydan, Müslüman Kardeşler adayı Muhammed Harari'yi mağlup ederek başbakan seçildi.
Mayıs 2013
İslam tandanslı siyasetçiler, Kaddafi dönemi yetkililerini siyasetten 10 yıl yasaklayan ‘Siyasi İzolasyon Yasası’nı meclisten geçirerek yasalaştırdı.
Ağustos 2013
Libya'nın merkez kesiminde bulunan Petrol Hilali bölgesini elinde tutan Libya Petrol Tesisleri Muhafızları adlı milis grup bölgede dört büyük petrol terminalini ele geçirdi. Libya'nın doğusu için daha fazla özerk haklar talep eden yapının lideri İbrahim Cedran'ın uyguladığı 6 aylık blokaj, hükümete milyarlarca dolara mal oldu.
25 Ağustos'ta başbakan Zeydan, geçiş sürecini yürütmek için Ulusal Diyalog Hazırlık Komitesi'nin kuruluşunu ilan etti.
Ekim 2013
Başbakan Zeydan Libya Devrimcileri Operasyon Odası'na bağlı silahlılar tarafından kısa bir süreliğine kaçırıldı.
Şubat 2014
Trablus'taki İslamcı üyeler meclisin görev süresini uzatmak istedi, Zintan merkezli seküler milisler Trablus'a saldırma tehdidinde bulundu. Olayların ardından gerilim tırmandı.
Mart 2014
Misrata ve Zaviye merkezli güçler arasında petrol kaynakları ve terminallerinin hakimiyeti konusunda çatışma çıktı. Krizi çözemeyen Başbakan Zeydan istifa etmek zorunda kaldı.
Ali Zeydan
Ahmed Muaytik ve başbakanlık krizi
Mayıs-Haziran 2014
Ahmed Muaytik, İslamcı grupların desteğiyle GUK'ta başbakan seçildi, seküler vekiller oylamaya karşı çıktı.
Uzun süren kriz sonucu Anayasa Mahkemesi adaylığı reddederken Muaytik de geri adım attı.
Halife Hafter dönemi ve Libya doğusunda savaş
Mayıs 2014
Libya'da Kaddafi'nin devrilme sürecinde öne çıkan askeri komutanlardan olan ve devrimi takiben ülkenin doğusunda güçlenen savaş ağası Halife Hafter, "Kerame Operasyonu"nu ilan etti. Bu operasyon bölgede Ensar el Şeria gibi cihat yanlısı grupları ve El Kaide bağlantılı yapıları hedef alıyordu. Operasyon sırasında çok sayıda savaş suçuna imza atıldı.
Halife Hafter
Haziran 2014
25 Haziran'da GUK seçimleri gerçekleştirildi. Milis güçler arasındaki çatışmalar şiddetlenirken katılım yüzde 42'de kaldı.
Müslüman Kardeşler'in sandalye sayısı azalarak 25'e düştü.
Temmuz 2014
Libya doğusunda cihat yanlısı gruplar Hafter'e karşı ilerleme kaydetti. Ensar el Şeria Bingazi kentinde kontrolü sağlarken bölgede İslami bir yönetim tesis ettiklerini açıkladı.
Trablus ve Tobruk ayrışması
Ağustos 2014
Daha çok Misratalı İslamcı grupların oluşturduğu Libya Şafağı adlı silahlı koalisyon, 5 hafta süren çatışmaların ardından Trablus'u ele geçirdi.
Yapı, yeni meclisi, seküler politikacılardan oluştuğu gerekçesiyle tanımadı. Bu meclis Hafter kontrolündeki Tobruk'a kaçmak zorunda kaldı.
22 Ağustos'ta ABD, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) ait savaş uçaklarının Trablus'ta hava saldırıları düzenlediği açıkladı. Saldırılar İslamcı grupları hedef alıyordu.
GUK’nin İslamcı üyeleri yeni bir meclis oluşturdu, Ömer el Hassi lider olarak seçildi. Bu meclis, Ali Zeydan'ın yerine geçici olarak başbakanlığı yürüten ve bir süre önce Tobruk'a kaçan Abdullah el Sani'nin görevden alındığını açıkladı.
Tobruk'ta Temsilciler Meclisi (TeM) teşkil edildi. Ülkede iki başlı bir görünüm başladı.
Ekim 2014
Hafter Bingazi'de Ensar el Şeria'ya karşı yeni bir saldırıya başladı. Tobruk merkezli Temsilciler Meclisi, Hafter ile ittifak kurdu. Hafter'e bağlı askeri güçler Libya Ulusal Ordusu adı altında toplandı. Hafter Tobruk temsilciler meclisi tarafından resmi olarak bu ordunun liderliğine Mart 2015'te getirildi.
Bingazi'de çatışmalar, Nisan 2015
IŞİD Libya’da
Ekim 2014
IŞİD bağlantılı gruplar ülkenin doğusundaki Derne şehrini ele geçirdi. Bir ay sonra IŞİD Libya kolunu teşkil etti.
Bölgede IŞİD ile cihat yanlısı gruplar arasında çatışmalar başladı.
Mısır bölgede IŞİD'e ve diğer gruplara hava saldırıları düzenledi.
Kasım 2014
Libya Anayasa Mahkemesi Tobruk'taki meclisi yasa dışı ilan etti.
20 Kasım'da BM, Libya'daki Ensar el Şeria'yı kara listeye aldı.
Ocak 2015
Libya'da Trablus ve Tobruk merkezli meclisler arasında, Cenevre'de BM öncülüğünde görüşmeler başladı.
Görüşmeler Trablus'un Tobruk'u şiddete başvurmakla suçlaması nedeniyle ilerlemedi.
Ocak 2015
Ensar el Şeria lideri Muhammed el Zehavi, Hafter güçleriyle girdiği çatışmada öldürüldü.
Muhammed Zahavi
Şubat 2015
Libya'daki IŞİD yapılanması, Mısırlı Hristiyanları öldürdüğü bir video yayınladı. Mısır bunun üzerinde Libya'da hava saldırıları düzenledi.
Nisan 2015
Trablus meclisi Ömer el Hassi'yi görevden aldı, Hassi bunu kabul etmediğini açıkladı.
IŞİD Sirte'de
Mayıs 2015
IŞİD Sirte şehrini İslamcı gruplardan tamamen ele geçirdi. Devam eden çatışmalarda IŞİD kontrol alanını genişletti.
Haziran 2015
IŞİD'in üst düzey El Kaide liderlerini öldürmesi sonrası, IŞİD ve Ensar el Şeria arasındaki çatışmalar yoğunlaştı.
Ensar el Şeria, IŞİD'i Derne şehrinden büyük ölçüde çıkardı. IŞİD, Derne'den 2016 yılının Nisan ayında tamamen çekildi.
Suheyrat Anlaşması
Aralık 2015
17 Aralık'ta, Trablus merkezli GUK ve Tobruk merkezli meclis arasında BM öncülüğünde Suheyrat Anlaşması imzalandı ve Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) kuruldu.
Fayiz es Serrac liderliğinde bir başkanlık konseyi oluşturuldu. Serrac, Libya Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı ve Başbakanı sıfatıyla Trablus merkezli yönetimin bir numaralı siyasi ismi oldu.
Suheyrat Anlaşması'ndan sonra taraflar (Fayiz es Serrac ortada)
Mart 2016
13 Mart'ta ABD ve birçok Avrupa ülkesi UMH'yi Libya'nın meşru hükümeti olarak resmen tanıdı.
Trablus merkezli bir diğer hükümet olan Ulusal Kurtuluş Hükümeti, UMH'nin göreve başlamasıyla istifa etti.
GUK'nin mevcut başbakanı Halife el Gavil Misrata'ya kaçtı. İlerleyen dönemde Gavil'e sadık güçlerle Serrac'a bağlı birlikler arasında kısa süreli bazı çatışmalar yaşanacaktı.
Mayıs 2016
Libya'nın merkez kesiminde bulunan Libya Petrol Tesisleri Muhafızları adlı milis grup Sirte'de IŞİD'e karşı ilerlemeye başladı.
Ağustos 2016
ABD, Sirte'de IŞİD'e hava saldırıları düzenlemeye başladı.
22 Ağustos'ta Tobruk merkezli temsilciler meclisinde, UMH'yi kabule dair yapılan oylamadan red kararı çıktı. Görüşmelerin sürmesine karar verildi.
Hafter Libya doğusunu kontrole başlıyor
Kasım 2016
Hafter Libya'nın doğusunda askeri bir cunta gibi yapılanmaya başladı. Destek arayışları kapsamında 29 Kasım'da Rusya'ya giderek Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüştü.
Sirte IŞİD'den alındı
Aralık 2016
Libya'da UMH güçleri ABD’nin yoğun hava desteğiyle Sirte şehrini IŞİD’den tamamen ele geçirdi.
Ancak bu operasyon sonrasında ABD hava saldırıları nedeniyle şehir geniş çaplı yıkıma uğradı.
Sirte'de çatışmalar, Kasım 2016
Ocak 2017
Hafter, Akdeniz'de demirli bir Rus uçak gemisini ziyaret etti. Burada Rus Savunma Bakanı Sergey Şoygu ile görüştü.
Halife Gavil'e bağlı güçler Trablus'ta hükümet binalarını ele geçirme girişimine bulunsa da girişim başarısız oldu.
Mayıs 2017
Başkent Trablus'ta bazı İslam tandanslı silahlı gruplarla UMH güçleri arasında çatışma çıktı.
Ensar el Şeria kendini feshetti
Mayıs 2017
27 Mayıs'ta Ensar el Şeria kendisini feshetme kararı aldı. Grup yayınladığı açıklamada Bingazi’deki tüm devrimci güçler ve şura konseylerine çağrı yaparak birleşik bir cephe oluşturmaya davet etti.
Bu gruptan ayrılan savaşçılar, cihat yanlısı ve El Kaide bağlantılı diğer gruplar içerisinde faaliyet göstermeye devam etti.
Temmuz 2017
Hafter Bingazi'yi ele geçirdiklerini açıkladı ancak çatışmalar devam etti.
Temmuz 2017
25 Temmuz'da Serrac ve Hafter Fransa'da devam eden müzakerelerde şartlı ateşkes ve 2018 yılı baharında seçim yapılması konusunda anlaşmaya vardı.
Hafter Sabrata'yı ele geçirdi
Temmuz 2017
30 Temmuz'da Hafter yanlısı milisler Sabrata kentini ele geçirdi.
Eylül 2017
BM'nin Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame, Suheyrat Anlaşması'nın uygulanması için yeni bir eylem planı açıkladı.
Ekim 2017
2012 yılı Eylül ayında Bingazi'de ABD büyükelçisinin öldürüldüğü saldırıda rolü olduğu ifade edilen Suriye vatandaşı Mustafa el İmam Misrata yakınlarında UMH güçlerince yakalandı.
Hafter Bingazi'yi ele geçirdi
Aralık 2017
28 Aralık tarihinde Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu adlı oluşum, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) başta olmak üzere birçok ülkenin yardımıyla Bingazi'yi cihat yanlısı gruplardan ele geçirdi.
3 yıldan uzun süren kuşatma, hava saldırıları ve çatışmalarda çok sayıda sivil öldü, Hafter güçleri şehre temel ihtiyaç maddelerinin girişine izin vermedi, abluka uygulandı. Cihat yanlıları Derne şehrine çekildi.
Ocak 2018
Trablus'ta bir hapishaneye baskın düzenleyen milis gruplar nedeniyle kentte çatışmalar çıktı. Yaşanan olaylarda az 20 kişi ölürken, çatışmaların yaşandığı bölgenin yakındaki havalimanında birçok uçak hasar gördü.
Nisan 2018
Hafter'in 11 Nisan'da felç geçirerek hastaneye kaldırıldığı öne sürüldü. Paris'te tedavi altına alındığı belirtilen Hafter, 26 Nisan'da Bingazi'ye döndü.
Mayıs 2018
Hafter güçleri Derne şehrini cihat yanlılarından ele geçirmek için saldırı başlattı.
29 Mayıs'ta başta Trablus merkezli UMH ve Tobruk merkezli temsilciler meclisi olmak üzere Libyalı taraflar Paris'te Libya'nın geleceğine dair bir toplantı düzenledi. 10 Aralık 2018'de seçim gerçekleştirilmesi kararlaştırıldı.
Derne'de yaşanan çatışmalardan
Milis güçler Trablus'ta çatışıyor
Ağustos-Eylül 2018
Başta Yedinci Tugay olmak üzere Trablus kırsalı merkezli silahlı gruplar başkente saldırı düzenledi. UMH'ye destek olan, Trablus'un en geniş iki grubu, Trablus Devrimcileri Tugayı ve Navasi grubu saldırıya karşı koydu. Çok sayıda kişi öldü ve yaralandı.
Eylül 2018
IŞİD, 10 Eylül'de Trablus'ta Ulusal Petrol Şirketi'ne saldırı düzenledi.
Eylül 2018
26 Eylül'de UMH BM öncülüğünde, Trablus'ta savaşan grupları uzlaştıracak bir anlaşmaya imza atıldığını açıkladı.
Ekim 2018
Ülkedeki IŞİD yapılanması Libya’nın orta kesimindeki Cufra iline bağlı El Fukaha kasabasında kendini gösterdi. Silahlı gruplar kasabadaki kabile güçleriyle çatışmış ve bölgeyi kısa bir süre kontrollerinde tuttuklarını iddia etmişti.
Palermo görüşmesi ve Türkiye krizi
Kasım 2018
İtalya'nın Palermo kentinde Libya krizi için uluslararası bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıya katılan Türkiye, toplantıdan dışlandığı gerekçesiyle Palermo'yu terk etti.
Aralık 2018
Yerel kabile güçleri ve Libya Petrol Tesisleri Muhafızları, bölgedeki ekonomik şartları gerekçe göstererek Libya güneyindeki Şerare petrol sahasını kapattı.
Aralık 2018
IŞİD, 25 Aralık'ta Trablus'ta Ulusal Petrol Şirketi'ne saldırı düzenledi.
Ocak 2019
Hafter güçleri Libya güneyinde cihat yanlısı gruplara karşı saldırı başlattı.
Ocak 2019
Libya'da Yedinci Tugay milisleriyle Trablus Koruma Gücü arasında çatışmalar yaşandı.
Şubat 2019
Hafter güçleri Şerare petrol sahasını UMH'den ele geçirdi.
Şubat 2019
Hafter güçleri Libya güneyindeki Murzuk şehrine saldırı düzenledi, çok sayıda sivil ev ateşe verilirken en az 18 sivil öldürüldü.
Şubat 2019
28 Şubat'ta Serrac ve Hafter Abu Dabi'de görüştü, seçimlerin gerçekleştirilmesi konusunda anlaşmaya varıldı ancak tarih belirlenmedi.
Fayiz es Serrac ve Halife Hafter
Mart 2019
Hafter Riyad'da Suudi Arabistan'ın Veliaht Prensi olan ve Gölge Kral olarak anılan Muhammed bin Selman ile görüştü.
Hafter'in Trablus saldırısı
Nisan 2019
4 Nisan'da Halife Hafter, Trablus'u UMH güçlerinden ele geçirmek için saldırı başlattıklarını açıkladı. Trablus güneyinde şiddetli çatışmalar yaşanmaya başladı, 500'den fazla kişi öldü. 14 Nisan'da BM öncülüğünde gerçekleştirilmesi planlanan ulusal kongre iptal edildi.
Nisan 2019
ABD 7 Nisan'da güçlerini Libya'dan tamamen çekti.
Nisan 2019
9 Nisan’da IŞİD yeniden ülkenin orta kesimindeki Cufra iline bağlı El Fukaha kasabasına saldırdı ve kasabayı kabile güçlerinden ele geçirdiklerini öne sürdüler. Örgüt bu saldırının “Şam’ın intikamı” olduğunu iddia etti.
Nisan 2019
Halife Hafter’e bağlı güçler uzun süredir hazırlandıkları Trablus saldırısını başlattıklarını açıkladı. Türkiye, Hafter'in saldırdığı Trablus'tan çıkılmayacağını açıkladı.
Nisan 2019
15 Nisan'da ABD Başkanı Donald Trump ve Hafter telefonda görüştü. Trump, Hafter'in ‘teröre karşı savaştaki’ rolünü tanıdıklarını açıkladı.
Mayıs 2019
UMH, Fransız şirketi Total de dahil olmak üzere 40 yabancı şirketin faaliyetlerini askıya aldı, ticari lisanslarının süresinin bittiğini ifade etti.
Hişam Aşmavi
Mayıs 2019
Hafter güçleri, Libya'nın doğusundaki Derne kentinde yakalanan El Kaide'nin önemli isimlerinden Hişam Aşmavi'yi Mısır'a teslim etti. Aşmavi, 2020 yılının Mart ayında idam edilecekti.
Hişam Aşmavi
Hafter'e Mısır ve BAE desteği
Haziran 2019
Mısır ve BAE, Libya'da Hafter güçlerine yönelik desteğini daha da yoğunlaştırdı. Rus yapımı Pantsir-S1 Hava Savunma Sistemleri Hafter'e tedarik edildi.
BAE ve Mısır savaş uçaklarının Hafter'e destek için hava saldırıları düzenlediği belirtildi.
Türkiye'den UMH'ye yardım
Haziran 2019
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, 20 Haziran’da yaptığı açıklamada, Türkiye'nin BM tarafından tanınan Trablus merkezli Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne silah ve askeri ekipman gönderdiğini ifade etti.
Temmuz 2019
Hafter güçleri, Trablus yakınlarında bir göçmen merkezine hava saldırısı düzenledi. Göçmenlerin tutulduğu merkezi hedef alan saldırıda en az 40 kişinin öldüğünü, 80 kişinin de yaralandığı açıklandı.
Temmuz 2019
Suriye'den Libya'ya Türkiye’nin desteklediği UMH güçleri safında savaşmak üzere muhalif savaşçıların gönderildiği iddiaları ortaya atılmaya başlandı.
Bayraktar SİHA'lar (Silahlı İnsansız Hava Araçları)
Eylül 2019
Türk yapımı Bayraktar insansız hava araçları (Bayraktar TB2) UMH güçleri tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlandı.
Ekim 2019
Rusya'da Putin'e yakın isimlerin liderlik ettiği Wagner paralı asker şirketi mensupları Hafter'e desteği yoğunlaştırdı. Çok sayıda Rus paralı asker çatışmalarda öldürüldü.
Türkiye ile UMH'den Akdeniz mutabakatı
Kasım 2019
Türkiye ile UMH arasında 27 Kasım 2019 tarihinde "Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası" imzalandı.
Mutabakat Aralık ayında yürürlüğe girdi. Mutabakat başta Yunanistan olmak üzere Avrupa ülkeleri, ABD, Mısır, BAE, İsrail gibi ülkeler tepki gösterdi.
Serrac ve Erdoğan
Aralık 2019
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 Aralık'ta yaptığı açıklamada Libya'ya asker gönderilebileceğini söyledi.
Aralık 2019
UMH, Türkiye ile askeri ve güvenlik iş birliği anlaşmasının onaylandığını açıkladı. Türkiye'nin Libya'ya askeri yardımının önü açılmış oldu.
Türkiye Libya'ya asker gönderiyor
Aralık 2019
Aralık ayı sonunda UMH yetkilileri, Türkiye'den resmi olarak kara, deniz ve havada askeri destek talep ettiklerini açıkladı.
Aralık 2019
Libya tezkeresi Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne (TBMM) sunuldu.
Ocak 2020
Libya tezkeresi 2 Ocak'ta TBMM'de kabul edildi. Avrupa ülkeleri, Rusya, ABD, İsrail, Hafter, Mısır, BAE gibi taraflar karara tepki gösterdi.
Ocak 2020
ABD ve Rusya destekli Halife Hafter, Libya'da dış müdahaleye karşı 'cihat ilan ettiğini' açıkladı.
Hafter Sirte'yi ele geçirdi
Ocak 2020
Sirte, 6 Ocak tarihinde Hafter güçlerince UMH'den ele geçirildi.
Ocak 2020
8 Ocak'ta ilk Türk askeri grubunun Libya'ya gönderildiğine dair raporlar ortaya çıktı.
Ocak 2020
12 Ocak'ta Hafter ile UMH arasında ateşkes ilan edildi. Ateşkes kısa sürede ihlal edildi ve savaş devam etti.
Ocak 2020
Ürdün Kralı Abdullah, Türkiye'yi Libya'ya Suriyeli muhalifleri göndermekle suçladı.
Ocak 2020
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, 15 Ocak'ta "Libya'daki meşru hükümetin ayakta kalması ve istikrarı sağlamak için bu ülkeye askerimizi gönderiyoruz. Türkiye'nin güvenliğinin sınırlarının dışında başladığı düşüncesiyle tüm imkanlarımızı seferber etmeyi sürdüreceğiz." şeklinde konuştu. Türkiye'nin Libya'da askeri faaliyetlerinde artış yaşandı.
Ocak 2020
Hafter güçleri Sirte'den Misrata eksenine yönelik ilerleyişe geçti.
Ocak 2020
Türkiye'nin Libya'ya savaş gemisi gönderdiği ifade edildi.
Şubat 2020
Cumhurbaşkanı Erdoğan "Libya'da 2 şehidimiz var." açıklamasında bulundu.
Şubat 2020
Uluslararası görüşmeler ve ateşkes görüşmeleri başarısız olurken çatışmalar şiddet kazandı.
Türkiye’nin desteklediği UMH güçleri ilerliyor
Nisan 2020
Türkiye destekli UMH güçleri 13 Nisan'da Trablus batısında operasyon başlattı. Operasyonda Surman ve Sabrata kontrol altına alındı.
Libya batısında çatışmalar şiddetlenmeye devam etti. UMH Trablus güneyinde Hafter elindeki noktalarda ilerlemeye devam etti.
Nisan 2020
Hafter, Nisan ayı sonunda yaptığı açıklamada Libya'nın tamamını ele geçireceklerini söyledi, Suheyrat Anlaşması'nın geçerliliğini yitirdiğini söyledi.
Nisan 2020
Avrupa Birliği (AB), Birleşmiş Milletlerin (BM) silah ambargosunun denetlenmesi için başlattığı "İrini Operasyonu"nun aktif hale geldiğini duyurdu.
Üye ülkeler İrini Operasyonu konusunda 31 Mart tarihinde mutabakata varmıştı.
Mayıs 2020
7 Mayıs'ta Hafter güçleri Trablus'taki Türk büyükelçiliği yakınlarını roketlerle hedef aldı.
Mayıs 2020
14 Mayıs'ta NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne destek vermeye hazır olduklarını açıkladı.
Mayıs 2020
16 Mayıs'ta Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Tümamiral Cihat Yaycı'nın Genelkurmay emrine atanmasına ilişkin karar Resmi Gazete’de yayımlandı.
Tümamiral Yaycı, Libya ile Türkiye arasındaki deniz yetki alanları sınırlandırılması anlaşmasının mimarı olarak biliniyordu.
Vatiyye Üssü UMH'nin elinde
Mayıs 2020
17 Mayıs'ta Türkiye destekli Ulusal Mutabakat Hükümeti güçleri, Hafter'e bağlı unsurların kontrolündeki Vatiyye Askeri Üssü'nü kontrol altına aldı.
Vatiyye Üssü, Batı Libya için kritik bir konumdaydı. Ele geçirilmesinin ardından üssün Türk ordusunca kullanılmaya başlanacağı ifade edildi.
Mayıs 2020
Türk yapımı SİHA'lar, Batı Libya'daki çatışmalarda 9'dan fazla Rus yapımı Pantsir-S1 Hava Savunma Sistemi imha etti.
Vatiyye Üssü'nde ele geçirilen bir Pantsir
Rusya'nın Libya hamlesi
Mayıs 2020
Rusya, Mayıs ayı sonunda Halife Hafter'e destek olmak için Libya'ya çok sayıda savaş uçağı gönderdi. En az 14 MiG-29'un Libya'ya gönderildiği ve UMH'ye yönelik saldırılara katıldığı bildirildi.
Mayıs-Haziran 2020
UMH güçleri Trablus genelinde kontrolü sağlarken, Rus paralı askerlerle birlikte Hafter unsurlarının geri çekilmesiyle stratejik öneme sahip Tarhuna'yı 5 Haziran'da ele geçirdi.
6 Haziran’da ise Tarhuna’nın güneyindeli Beni Velid kenti Rus paralı askerler ile Hafter unsurlarının çekilmesiyle UMH kontrolüne geçti.
Güney ve doğu yönlerinde ilerleyiş devam etti. Sirte önlerinde çatışmalar başladı.
Haziran 2020
Rusya'nın Esed rejimi kontrolündeki bölgelerden getirdiği Suriyelileri Libya'da Hafter saflarında savaştırdığına dair raporlar ortaya çıktı.
Haziran 2020
Ateşkes görüşmeleri için diplomatik girişimlerin yanı sıra UMH ile Hafter arasındaki çatışmalar da devam etti.
Haziran 2020
5 Haziran'da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Libya’ya uygulanan silah ambargosu kararını bir yıl daha uzatma kararı aldı.
Haziran 2020
12 Haziran'da Türkiye'nin, bomba imha ekiplerini Libya'ya gönderdiği ifade edildi. Bölgede görev yürüten ekimlerin görüntüleri ajanslarca dünya kamuoyuna servis edildi.
Türkiye'nin Vatiyye Üssü'ne yerleşeceği ve Misrata'da bir deniz üssü açacağı rapor edildi.
12 Haziran'da TSK, Libya açıklarında 17 uçak, 8 fırkateyn ve korvetin katılımıyla 8 saat süren bir tatbikat yaptı.
